Giảm nghèo bền vững từ sâm Ngọc Linh

Lễ cúng Thần Sâm – Ươm mầm Ngọc Linh.

Giúp người dân vươn lên thoát nghèo

Những ngày này, xã Trà Linh và Nam Trà My (TP Đà Nẵng) lại rộn ràng không khí Lễ hội Sâm Ngọc Linh lần thứ VII. Không chỉ là sự kiện văn hóa mang đậm bản sắc người Xê Đăng, lễ hội còn là dịp để thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo sinh kế, lan tỏa mô hình giảm nghèo bền vững nhờ cây sâm quý của núi rừng Trà Linh.

Trong khuôn khổ lễ hội, chương trình “Lễ cúng Thần Sâm – Ươm mầm Ngọc Linh” diễn ra vào ngày 31/7 là điểm nhấn đặc biệt. Đây không chỉ là nghi lễ tâm linh tạ ơn thần linh đã phù hộ cây sâm, mà còn là dịp kết nối cộng đồng, bảo tồn tri thức dân gian, gắn văn hóa với sinh kế.

Tại sự kiện, UBND xã Trà Linh đã trao tặng hơn 7.000 cây giống sâm Ngọc Linh 1 năm tuổi, tổng trị giá trên 1,4 tỷ đồng cho 33 hộ nghèo thuộc xã Trà Linh và các xã lân cận. Mỗi hộ được nhận 200 cây giống sâm.

Đây là kết quả vận động từ 24 doanh nghiệp và hộ trồng sâm trên địa bàn. Đồng thời, xã cũng tổ chức hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc sâm Ngọc Linh dựa trên kinh nghiệm canh tác truyền thống của đồng bào Xê Đăng.

Trao tặng cây sâm Ngọc Linh giống cho các hộ dân khó khăn để phát triển kinh tế.

Nhận được giống cây sâm Ngọc Linh quý giá từ UBND xã Trà Linh, anh Hồ Văn Thống (trú thôn 3, xã Trà Leng) không giấu nổi sự xúc động. Anh chia sẻ: "Tôi sẽ cố gắng chăm sóc thật tốt để mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất cho gia đình, góp phần cải thiện cuộc sống và vươn lên thoát nghèo. Đây không chỉ là một giống cây trồng, mà còn là niềm hy vọng lớn lao mở ra tương lai tươi sáng hơn cho gia đình tôi và cộng đồng nơi đây".

Từ cây sâm đến cuộc sống ấm no

Từ những cây sâm giống được hỗ trợ ban đầu, nhiều hộ dân trước đây có hoàn cảnh khó khăn từng bước thay đổi cuộc sống.

Là một trong những hộ đầu tiên trồng sâm Ngọc Linh tại vùng Răng Chuỗi, chị Vũ Thị Hồng Viên (SN 1985, thôn 2, xã Trà Tập) hiện có nguồn thu nhập ổn định nhờ loại dược liệu quý này. Năm 2016, nhận thấy vùng núi cao Trà Tập có khí hậu và thổ nhưỡng thuận lợi cho cây sâm phát triển, vợ chồng chị cùng một số người dân mạnh dạn bắt tay vào trồng thử nghiệm.

“Lúc đầu nghe nói bà con ở thôn 1 trồng được sâm Ngọc Linh, vợ chồng tôi hào hứng đi bộ hơn nửa ngày để tới xem. Rồi chúng tôi sang Trà Linh học cách làm đất, chọn giống, loại đá ra khỏi luống, bón phân mùn... Đến nay, tôi có thể bán lá, củ hoặc hạt sâm. Vợ chồng tôi cũng vừa gieo thêm hạt giống, hiện có hơn 1.000 cây sâm từ 2 đến 3 năm tuổi. Giờ đây, nhiều người trong xã cũng học hỏi để trồng theo,” chị Viên chia sẻ.

Cũng với quyết tâm vươn lên từ sâm Ngọc Linh, chị Nguyễn Thị Vút (SN 1985, thôn 1, xã Trà Tập) đã mang giống sâm từ xã Trà Linh về trồng tại quê nhà vào năm 2016, sau khi có thời gian trồng thử và tích lũy kinh nghiệm tại Trà Linh trong các năm 2014–2015.

“Ban đầu, tôi lo không biết đất đai, khí hậu Trà Tập có phù hợp không. Nhưng giờ cây phát triển tốt, bán được nên yên tâm rồi. Không có cây sâm này, vợ chồng tôi không biết làm sao để lo cho hai đứa con ăn học dưới thành phố,” chị Vút nói.

Trước đây, gia đình chị Vút thuộc diện hộ nghèo, chủ yếu sống nhờ vào chăn nuôi, làm rẫy nhưng thu nhập bấp bênh. Từ ngày trồng được sâm và có thể bán ra thị trường, kinh tế gia đình cải thiện rõ rệt. Hiện mỗi tháng, chị có thể chi hơn 10 triệu đồng để lo cho hai con đang học đại học dưới xuôi, đồng thời duy trì cuộc sống ổn định cho ba người còn lại trên núi.

Không chỉ gia đình chị Vút, nhiều hộ từng được hỗ trợ sâm có thu nhập ổn định, cải thiện đời sống, nuôi con ăn học. Ngoài ra, mô hình trồng sâm còn tạo thêm việc làm cho người dân địa phương thông qua các hoạt động như bán sâm Ngọc Linh, dịch vụ du lịch cộng đồng…

Cây sâm Ngọc Linh.

Sâm Ngọc Linh không chỉ là cây dược liệu quý, mà còn là biểu tượng của hy vọng, sự đổi thay và nỗ lực vượt khó. Chủ trương hỗ trợ trồng sâm cho người dân đã góp phần làm thay đổi diện mạo kinh tế vùng cao, giảm tỷ lệ hộ nghèo và nâng cao chất lượng sống cho đồng bào.

Không chỉ giúp người dân đổi đời, Lễ hội Sâm Ngọc Linh còn là cơ hội để quảng bá thương hiệu sâm ra với bạn bè trong nước và quốc tế. Thông qua các hoạt động trình diễn văn hóa, giao lưu thương mại, trưng bày sản phẩm, các giá trị văn hóa và tinh thần gắn với cây sâm được giới thiệu rộng rãi, khẳng định thương hiệu.

Hoàng Vinh