Giáo dục TP.HCM vào cuộc khẩn cấp trước làn sóng 'bắt cóc online' gia tăng

Phối hợp chặt chẽ với công an ngăn chặn tội phạm mạng

Ngày 14/10, Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Hồ Chí Minh đã có thông báo khẩn gửi đến các cơ sở giáo dục toàn thành phố về phối hợp triển khai Chiến dịch chống “bắt cóc trực tuyến”, Căn cứ theo Công văn 6195/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Theo đó, Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Hồ Chí Minh yêu cầu thủ trưởng các đơn vị tiếp tục thực hiện nghiêm túc các nội dung đã được hướng dẫn tại Công văn số 1383/BGDĐT-GDCTHSSV năm 2025 về phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm lợi dụng không gian mạng để lừa đảo học sinh, sinh viên và Công văn số 2609/BGDĐT-GDCTHSSV về tăng cường bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng.

Các cơ sở giáo dục được yêu cầu phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an địa phương để đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho học sinh, sinh viên về các nguy cơ, thủ đoạn và rủi ro từ tội phạm mạng. Đồng thời, các trường cần trang bị cho học sinh, sinh viên kỹ năng nhận biết và xử lý tình huống khi gặp phải hành vi lừa đảo, đe dọa trên không gian mạng.

Nhiều em mặc dù đã được tuyên truyền vẫn bị lừa do thủ đoạn ngày càng tinh vi, có tổ chức

Sở Giáo dục và Đào tạo cũng đề nghị các trường chủ động phối hợp ngăn chặn, xử lý kịp thời thông tin độc hại, gây ảnh hưởng tiêu cực đến học sinh, sinh viên theo đúng quy định của pháp luật về an toàn thông tin mạng. Bên cạnh đó, khuyến khích giáo viên, học sinh, sinh viên tích cực tham gia các hoạt động trải nghiệm, mô phỏng tình huống nhằm nâng cao năng lực phòng vệ trước tội phạm mạng, trong khuôn khổ chiến dịch do ngành công an tổ chức.

Trước đó, ngày 8/10, Sở Giáo dục và Đào tạo Phú Thọ ban hành Văn bản số 1553/SGD&ĐT-HSSV, yêu cầu các cơ sở giáo dục phối hợp triển khai chiến dịch phòng chống “bắt cóc trực tuyến”. Sở đề nghị các trường tổ chức tuyên truyền chuyên đề, lồng ghép nội dung cảnh báo vào các môn học như Giáo dục công dân, Tin học, Kỹ năng sống, đồng thời phát huy vai trò của Đoàn - Hội - Đội trong việc hỗ trợ học sinh nhận diện hành vi lừa đảo. Các trường cần khuyến khích học sinh tham gia hoạt động mô phỏng tình huống, phối hợp chặt chẽ với công an và gia đình để phát hiện sớm dấu hiệu nghi vấn. Ngoài ra, Sở yêu cầu tăng cường quản lý việc sử dụng mạng xã hội trong nhà trường, hướng dẫn học sinh sử dụng internet an toàn, không chia sẻ thông tin cá nhân cho người lạ.

Liên quan đến vấn đề này, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Đồng Nai cho biết đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an, Công an Thành phố Hồ Chí Minh và Công an tỉnh Tây Ninh kịp thời ngăn chặn một vụ “bắt cóc online”.

Theo điều tra, ngày 17/9, Phòng Cảnh sát hình sự nhận được đơn trình báo của bà Đ.T.T, 50 tuổi, ngụ tại phường Long Bình, tỉnh Đồng Nai, về việc con trai là N.S.L, 18 tuổi, sinh viên một trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh, bị nhóm đối tượng khống chế qua mạng, yêu cầu gia đình chuyển số tiền 200 triệu đồng để chuộc người.

Qua xác minh, lực lượng chức năng đã phát hiện và giải cứu thành công nam sinh khi em này đang di chuyển bằng taxi về hướng cửa khẩu Mộc Bài (tỉnh Tây Ninh) để tìm cách xuất cảnh sang Campuchia.

Tình trạng “bắt cóc trực tuyến” không chỉ xảy ra ở Đồng Nai mà còn ghi nhận tại nhiều địa phương khác. Tại Hà Nội, lực lượng công an cũng đã giải cứu nhiều trường hợp nạn nhân là học sinh, sinh viên bị các đối tượng giả danh cơ quan chức năng gọi điện đe dọa và chiếm đoạt tài sản. Nhiều em mặc dù đã được tuyên truyền vẫn bị lừa do thủ đoạn ngày càng tinh vi, có tổ chức.

Ngành Giáo dục siết an ninh mạng, phối hợp chặn “bắt cóc online”

Trước đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát đi cảnh báo khẩn về tình trạng tội phạm mạng lợi dụng không gian mạng để giả mạo các tình huống bắt cóc học sinh, sinh viên, sau đó yêu cầu gia đình chuyển tiền chuộc. Bộ yêu cầu các cơ sở giáo dục tăng cường phối hợp với gia đình và cơ quan công an nhằm thường xuyên trao đổi thông tin, kịp thời phát hiện và ngăn chặn các trường hợp học sinh vắng mặt bất thường hoặc có dấu hiệu bị đe dọa, lôi kéo qua mạng.

Một số đối tượng còn dụ dỗ trẻ em từ các tỉnh, thành di chuyển vào Thành phố Hồ Chí Minh, sau đó tiếp tục đưa về các địa bàn giáp biên giới như Tây Ninh để tìm cách đưa sang Campuchia.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng nêu rõ 3 bước bắt cóc trực tuyến nhắm vào học sinh:

Bước 1: Đối tượng sử dụng số điện thoại lạ, giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án để gọi điện trực tiếp cho học sinh, sinh viên, đưa ra các cáo buộc bịa đặt liên quan đến tội phạm như rửa tiền, ma túy, truy nã…

Bước 2: Thao túng tâm lý, yêu cầu giữ bí mật tuyệt đối, cắt đứt liên lạc với gia đình, rời khỏi nơi ở, thuê nhà nghỉ hoặc khách sạn để ở một mình. Các đối tượng hướng dẫn nạn nhân thay sim điện thoại, bật chế độ máy bay và chỉ liên lạc qua ứng dụng gọi video. Một số trường hợp bị ép cung cấp hình ảnh, video nhạy cảm.

Bước 3: Nhóm lừa đảo gọi điện hoặc nhắn tin cho gia đình nạn nhân, thông báo việc con em họ đang bị bắt cóc, đe dọa cắt ngón tay, tung ảnh, video nhạy cảm lên mạng, ép buộc gia đình chuyển tiền chuộc vào tài khoản của nhóm đối tượng hoặc chính nạn nhân. Sau khi nhận được tiền, các đối tượng cắt đứt liên lạc.

Trước thực trạng trên, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các sở giáo dục và đào tạo, các cơ sở giáo dục tăng cường phối hợp với lực lượng công an tại địa phương để tuyên truyền, phổ biến cho giáo viên, học sinh, sinh viên và phụ huynh về các thủ đoạn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua mạng. Nhà trường cần phối hợp chặt chẽ với gia đình để giám sát, phát hiện sớm các biểu hiện bất thường ở học sinh, sinh viên như bỏ học, sa sút học tập, có dấu hiệu bị dụ dỗ, thao túng tinh thần.

Đặc biệt, Bộ đề nghị các cơ sở giáo dục xây dựng danh bạ liên hệ khẩn cấp, bao gồm số điện thoại của cảnh sát khu vực, trưởng công an phường/xã, số trực ban hình sự... để kịp thời xử lý các tình huống khẩn cấp.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng yêu cầu các cơ sở giáo dục đại học, trường cao đẳng sư phạm, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và các sở giáo dục và đào tạo địa phương báo cáo kết quả triển khai chiến dịch qua đường link: https://forms.gle/h2fw442pucwRAHsN7. Việc triển khai phải được thực hiện nghiêm túc và có sự giám sát thường xuyên.

Thu Hằng/VOV.VN