Gỡ vướng cho nghề lưới vây, lưới rê

Vướng mắc được tháo gỡ

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 309/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 8/3/2019 của Chính phủ về việc quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị định số 37/2024/NĐ-CP ngày 4/4/2024 của Chính phủ.

Trong đó, ngưng hiệu lực thi hành quy định về kích thước tối thiểu được phép khai thác của một số loài hải sản sống trong vùng nước tự nhiên.

Cụ thể, không áp dụng quy định kích thước tối thiểu được phép khai thác đối với cá ngừ sọc dưa (cá ngừ vằn), cá ngừ chù, cá ngừ chấm, cá hố, cá trích xương, cá ngừ ồ, cá ngừ vây vàng, cá ngừ mắt to, tôm sắt cứng và mực ống.

Nghị định 309 có hiệu lực thi hành từ ngày 29/11/2025 đã “tháo gông” cho ngư dân hành nghề lưới vây, lưới rê.

Tàu cá chuyên hành nghề lưới vây của ngư dân cập cảng cá Tịnh Kỳ, xã Tịnh khê để bán cá. Ảnh: HỒNG HOA

Nghị định 37 của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 19/5/2024, có quy định kích thước cá ngừ được phép đánh bắt có chiều dài nhỏ nhất là 50cm (tương đương 5 - 7kg/con) đã gây khó khăn cho ngư dân.

Ngư dân Lê Ngọc Tâm, ở tổ dân phố Hải Tân, phường Trà Câu cho biết, trước đây, giá cá ngừ sọc dưa thường nằm ở mức 28 - 30 nghìn đồng/kg, nhưng khi quy định kích thước cá ngừ sọc dưa được phép đánh bắt có chiều dài nhỏ nhất là 50cm thì giá cá ngừ sọc dưa giảm xuống còn 22 - 24 nghìn/kg.

“Khi Nghị định 37 có hiệu lực, tất cả các cảng cá không cấp xác nhận nguyên liệu đối với cá ngừ sọc dưa nhỏ hơn kích cỡ 50cm. Không có giấy xác nhận, không thể xuất khẩu, nên các doanh nghiệp không thu mua. Vì thế, ngư dân chỉ có thể bán cho thương lái với giá thấp”, ngư dân Tâm nói.

Ngư dân Huỳnh Ngọc, tổ dân phố Hải Nam cho biết, cá ngừ sọc dưa đánh bắt được có nhiều kích cỡ khác nhau, nhưng phần lớn là từ 300g - 1kg/con.

“Thường thì cá từ 1kg trở lên sẽ được xếp vào một nhóm và được thu mua với giá 24 nghìn đồng/kg, còn cá dưới 1kg sẽ được bán với giá thấp hơn. Tuy nhiên, khi vào bờ, các thương lái thường chê cá nhỏ nhiều nên không phân loại. Theo đó, sau khi cân, thương lái sẽ trừ đi 20%/tổng sản lượng. Như vậy, tính ra mỗi chuyến biển ngư dân mất hơn cả trăm triệu đồng. Giờ nghe tin Chính phủ không áp dụng quy định về kích cỡ khai thác, ngư dân chúng tôi rất vui và yên tâm bám biển”, ngư dân Ngọc bày tỏ.

Kỳ vọng phiên biển cuối năm

Những ngày qua, ngư dân Trần Ngọc Dòn, chủ tàu cá QNg 98306TS, ở tổ dân phố Bàn An, phường Trà Câu đang sửa lại máy tàu và chuẩn bị lấy nhiên liệu, đá cây để chuẩn bị vươn khơi đánh bắt hải sản.

Ông Dòn chia sẻ, còn chưa đầy 2 tháng nữa là đến tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026. Mỗi phiên biển tàu tôi đi hơn 20 ngày mới cập bờ bán hải sản. Như vậy, từ nay đến Tết chỉ đi được 2 chuyến nữa là nghỉ. Tôi mong sao phiên biển cuối năm thuận buồm xuôi gió để ngư dân đánh bắt hiệu quả, có cái Tết ấm no.

Nghề lưới vây, lưới rê là 2 ngành nghề đánh bắt phổ biến của ngư dân Quảng Ngãi, với gần 2.000 tàu. Hải sản đánh bắt chính của nghề lưới vây, lưới rê là các loại cá ngừ (chủ yếu cá ngừ sọc dưa) và cá nục.

Nghề lưới vây khai thác hải sản bằng cách dùng ánh sáng đèn để dẫn dụ cá, gom cá lại rồi thả lưới vây bắt. Những năm gần đây, nhiều ngư dân hành nghề lưới vây, lưới rê đã đầu tư máy móc, trang thiết bị hiện đại, nâng cao năng lực đánh bắt.

Phó Chủ tịch Nghiệp đoàn nghề cá Phổ Quang Võ Xuân Cẩm cho biết, để nâng cao hiệu quả đánh bắt, chất lượng sản phẩm, các chủ tàu đã đầu tư trang bị hệ thống đèn led và nhiều thiết bị hàng hải như máy giám sát hành trình, máy thông tin liên lạc, máy dò ngang, dò quét, hầm bảo quản hải sản bằng vật liệu PU...

Ngư dân hành nghề lưới vây, lưới rê kỳ vọng, trong thời gian tới, khi không còn những ràng buộc về quy định kích cỡ đánh bắt, giá các loại cá ngừ sẽ tăng, giúp ngư dân nâng cao thu nhập, yên tâm vươn khơi đánh bắt hải sản gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc.

HỒNG HOA