GS.TS Nguyễn Thị Doan: Phong trào 'Khuyến học số' khơi dậy ý chí 'Diệt giặc dốt, xóa mù công nghệ'

Tạp chí Công dân và Khuyến học trân trọng giới thiệu bài Phát động Phong trào "Khuyến học số" của GS.TS Nguyễn Thị Doan - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam.

GS.TS Nguyễn Thị Doan: Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam tổ chức phát động phong trào thi đua "Khuyến học số" trong toàn hệ thống Hội để tiếp tục đẩy mạnh phong trào "Bình dân học vụ số". Ảnh: Văn Thành

Kính thưa toàn thể các đồng chí!

Đất nước chúng ta đã chuyển sang giai đoạn mới sau 80 năm thành lập nước - Giai đoạn phát triển dựa trên nền tảng số. Đây là cơ hội lịch sử để phát triển bứt phá trước yêu cầu xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao đang đặt ra cấp bách. Nắm bắt được xu hướng phát triển tất yếu đó, thời gian vừa qua Bộ Chính trị đã ban hành đồng bộ các Nghị quyết để quyết tâm thực hiện mục tiêu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Đặc biệt Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về "Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia" đã yêu cầu tất cả các cơ quan, ban, ngành và mỗi công dân Việt Nam phải thực hiện chuyển đổi số mạnh mẽ.

Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo "Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ chốt, là "chìa khóa vàng" để đưa đất nước phát triển, bứt phá, vượt qua thách thức và hiện thực hóa khát vọng hùng cường.

Mới đây, Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về "Đột phá phát triển giáo dục và đào tạo" cũng nêu rất rõ: "Chuyển đổi số toàn diện, phổ cập và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong giáo dục và đào tạo".

Ngày 26/3/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chính thức phát động phong trào "Bình dân học vụ số". Điều đó thể hiện quyết tâm chính trị cao độ của Đảng, Nhà nước ta về cuộc cách mạng số hóa toàn diện đất nước trong kỷ nguyên mới nhằm đưa đất nước phát triển theo hướng văn minh, hiện đại, thịnh vượng, vì hạnh phúc của nhân dân.

Trong Kết luận 351-TB/VPTW ngày 22/9/2025 tại buổi làm việc của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm với cán bộ lãnh đạo Hội Khuyến học các cấp đã nêu: "Hội Khuyến học Việt Nam do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, với phạm vi hoạt động rộng và gắn bó mật thiết với quốc sách giáo dục" mà chúng ta thường nói Hội khuyến học là người đẩy sự nghiệp giáo dục nước nhà. Không để đứng ngoài công cuộc chuyển đổi số mạnh mẽ đang diễn ra trong ngành giáo dục, Hội Khuyến học Việt Nam đã ban hành Kế hoạch số 91/CV-KHVN ngày 17/4/2025 để triển khai phong trào "Bình dân học vụ số" đến toàn hệ thống Hội.

Các đại biểu tham dự Lễ phát động. Ảnh: Văn Thành

Thưa các vị đại biểu, khách quý!

Hiện nay, cùng với phong trào chuyển đổi số, việc xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời, giáo dục và đào tạo đang có nhiều thay đổi sâu sắc. Người dân có nhiều cơ hội để dung nạp tri thức cần thiết, nâng cao kỹ năng toàn diện đáp ứng yêu cầu mới trong bối cảnh hội nhập sâu rộng với thế giới. Song, việc sử dụng thành thạo thiết bị thông minh để dung nạp trí thức còn khó khăn đối với một bộ phận không nhỏ người dân.

Phong trào "Khuyến học số" được phát động hôm nay nhằm khơi dậy ý chí "Diệt giặc dốt, xóa mù công nghệ" trong Cách mạng 4.0, phát huy tinh thần tự học, học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập trong kỷ nguyên mới theo tấm gương của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Tiếp tục hưởng ứng phong trào diệt giặc dốt do Chủ tịch Hồ Chí Minh phát động ngày 11/6/1945.

Đồng thời, phong trào cũng thể hiện sự quyết tâm cao độ của toàn hệ thống Hội trong đẩy mạnh thực hiện phong trào "Bình dân học vụ số" do đồng chí Thủ tướng Chính phủ phát động.

Các đại biểu tham dự Lễ phát động. Ảnh: Văn Thành

I. Mục đích phát động phong trào

1. Nhằm thực hiện các Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển đất nước trong giai đoạn mới, đặc biệt Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về "Đột phá phát triển giáo dục và đào tạo".

2. Xây dựng Hội khuyến học hướng tới "Hội Khuyến học thông minh", giúp mọi hội viên của Hội và người dân có kỹ năng số cơ bản theo hướng xanh hóa, sử dụng được công nghệ số, ứng dụng được trí tuệ nhân tạo, góp phần thúc đẩy xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời để phát triển đất nước phồn vinh, có khả năng vươn ra thế giới.

3. Phấn đấu thông qua ứng dụng công nghệ số xây dựng thành công các mô hình "Công dân học tập số, Gia đình học tập số, Dòng họ học tập số, Cộng đồng học tập số, Đơn vị học tập số".

II. Phong trào thi đua "Khuyến học số" sẽ tập trung vào một số nội dung và nhiệm vụ sau:

1. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền để mọi người hiểu và hăng hái tham gia phong trào "Khuyến học số", đó là con đường tất yếu để phát triển.

2. Tập trung trang bị năng lực số cho hội viên và người dân để mọi người được "Xóa mù công nghệ" bằng các hình thức tổ chức học tập linh hoạt, hiệu quả. Trước tiên, truyền đạt các kỹ năng số cơ bản cho đội ngũ cán bộ khuyến học các cấp để họ trở thành "Người hướng dẫn số" trong cộng đồng, gia đình, dòng họ theo phương châm: "cầm tay chỉ việc" để mọi người nắm kỹ năng số cơ bản, cần gì học nấy, học mọi lúc, mọi nơi, mọi điều kiện.

3. Hội Khuyến học các cấp cần chú trọng sự bình đẳng và cơ hội học tập số cho người cao tuổi; nhóm yếu thế, đặc biệt là đồng bào ở vùng sâu, xa, vùng còn khó khăn.

4. Phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo phát triển các Trung tâm học tập cộng đồng theo hướng số hóa - với trang bị các thiết bị hiện đại, có đủ đường truyền internet, đủ điều kiện cơ sở hạ tầng để người dân được học tại đây trên nền tảng số (như Nghị quyết 71-NQ/TW đã nêu).

5. Hình thành Văn hóa Học tập số: Xây dựng thói quen học bằng thiết bị thông minh qua môi trường số, học ở mọi nơi, mọi lúc, mọi điều kiện, mọi hoàn cảnh.

6. Trong dịp sơ kết, tổng kết hàng năm, đưa việc thực hiện tốt nội dung phong trào "Khuyến học số" là tiêu chí đánh giá thi đua của cá nhân và gia đình, dòng họ, cộng đồng.

III. Về phương pháp tiến hành:

1. Các cấp hội chủ động xây dựng kế hoạch triển khai phong trào sau khi phong trào được phát động. Trong kế hoạch nêu rõ tỷ lệ công dân, gia đình, dòng họ, cộng đồng được trang bị kỹ năng số cơ bản... cho từng tháng, từng quý trong năm, theo Quyết định số 1638/QĐ-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định chương trình phổ cập kỹ năng số dành cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan nhà nước; Người lao động trong các doanh nghiệp; Người dân.

2. Chủ động phối hợp với các đơn vị đã ký kết triển khai tốt nội dung thi đua đã phát động, có tiêu chí rõ ràng phù hợp đối với đơn vị về thực hiện phong trào, nhất là đối với các đối tượng là nông dân, người cao tuổi, người yếu thế ở vùng khó khăn.

3. Các cấp hội tăng cường kiểm tra, giám sát theo định kỳ việc thực hiện phong trào và hàng quý tổng hợp báo cáo Văn phòng Trung ương Hội.

4. Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam nghiên cứu, sớm bổ sung tiêu chí đánh giá các mô hình học tập theo hướng số hóa. Hoàn thiện phần mềm "Công dân học tập" và tiến tới xây dựng phần mềm "Gia đình, dòng họ học tập"; Phối hợp với Văn phòng Trung ương Đảng triển khai xây dựng "Cổng thông tin điện tử" của Hội Khuyến học Việt Nam theo chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư.

5. Vào ngày 2/10 hàng năm nhân tổ chức ngày truyền thống, tôn vinh những tập thể, cá nhân thực hiện tốt phong trào thi đua để ngày 2/10 còn là ngày "Khuyến học số" tại 34 tỉnh, thành trong cả nước, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội.

IV. Tổ chức thực hiện:

Giao Ban Phong trào phối hợp với Ban Thông tin tuyên truyền và Văn phòng xây dựng kế hoạch thực hiện phong trào "Khuyến học số", báo cáo Thường trực trong tháng 10/2025 và làm đầu mối kết nối phong trào thi đua với các địa phương, đơn vị sau khi văn bản đã được thông qua gửi tới các địa phương tổ chức thực hiện.

Kính thưa các đồng chí!

Trên đây là mục tiêu, nhiệm vụ và phương pháp thực hiện phong trào thi đua "Khuyến học số". Tất cả chúng ta hãy cùng nhau thực hiện tốt phong trào, phát huy truyền thống hiếu học của dân tộc ta, để xây dựng nước ta thành xã hội học tập số trên cơ sở mỗi người dân Việt Nam là một công dân số trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển trên nền tảng số.

CDKH