Hà Nội chủ động tái cơ cấu nông nghiệp trước biến động thương mại toàn cầu

Hà Nội có nhiều lợi thế phát triển nông nghiệp với diện tích trồng lúa hơn 155.000 ha, rau 30.000 ha, cây ăn quả 20.200 ha; tổng đàn lợn gần 1,5 triệu con và gia cầm xấp xỉ 42,4 triệu con. Trên địa bàn Thành phố có hơn 1.600 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, chế biến và kinh doanh nông sản, thực phẩm, trong đó hơn 300 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu.

Năm 2024, lần đầu tiên kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Hà Nội vượt mốc 2 tỷ USD, đóng góp tích cực vào mức tăng trưởng 2,52% của toàn ngành, đứng thứ hai trong các tỉnh, thành phía Bắc. Tổng giá trị sản xuất toàn ngành đạt 66.373 tỷ đồng, tăng 12,35% so với cùng kỳ năm trước.

Tuy vậy, tình trạng “được mùa mất giá, được giá mất mùa” vẫn dai dẳng, gây không ít khó khăn cho nông dân. Năm nay, những biến động mạnh của thương mại toàn cầu tiếp tục ảnh hưởng đến xuất khẩu nông sản, khiến gánh nặng đầu ra càng thêm áp lực.

Lãnh đạo Hội Nông dân Thành phố Hà Nội thăm mô hình trồng chè mang lại hiệu quả kinh tế cao tại xã Ba Trại (huyện Ba Vì).

Trước tình hình đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội được UBND TP. Hà Nội giao chủ trì triển khai đồng bộ các giải pháp, nhằm bảo đảm nguồn cung thực phẩm, thúc đẩy nông nghiệp công nghệ cao, tuần hoàn, thân thiện môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Mục tiêu là nâng cao khả năng cạnh tranh, vượt qua các rào cản kỹ thuật tại các thị trường xuất khẩu chủ lực như Trung Quốc, EU, Nhật Bản và Hoa Kỳ.

Thành phố đặt mục tiêu phát triển nông nghiệp để tạo giá trị gia tăng thực chất, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn. Do đó, các địa phương được yêu cầu phối hợp với doanh nghiệp, hợp tác xã để đa dạng hóa sản phẩm, tổ chức lại chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ, thúc đẩy nông nghiệp hữu cơ và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Hà Nội cũng yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ và chuyển đổi số trong toàn bộ chuỗi sản xuất nông nghiệp. Việc sử dụng giống cây trồng, vật nuôi chất lượng cao, đẩy mạnh chế biến sâu, bảo quản hiện đại, và xây dựng cơ sở dữ liệu vùng trồng là những yếu tố nền tảng để nâng cao sức cạnh tranh và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Mục tiêu cuối cùng là tạo ra các sản phẩm nông sản đủ sức chinh phục các thị trường khắt khe.

UBND TP. Hà Nội giao Sở Công thương tăng cường xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường, tận dụng tối đa các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết. Cùng với đó, lực lượng quản lý thị trường sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các hành vi gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, đặc biệt là gian lận xuất xứ vốn đang gia tăng trong thời gian gần đây.

Giao các quận, huyện, thị xã đẩy mạnh xây dựng mã số vùng trồng, chỉ dẫn địa lý, truy xuất nguồn gốc và thương hiệu cho nông sản. Đây là điều kiện bắt buộc để hàng hóa nông sản Thủ đô có thể tiếp cận các chuỗi cung ứng quốc tế, đồng thời giúp tăng giá trị sản phẩm ngay tại thị trường trong nước. Bên cạnh đó, công tác kiểm soát an toàn thực phẩm được đặt ở mức cao, đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng và nâng cao uy tín của ngành nông nghiệp Hà Nội.

Các hiệp hội doanh nghiệp có nhiệm vụ kết nối thông tin giữa cơ quan quản lý và các cơ sở sản xuất. Việc cập nhật chính sách kịp thời, định hướng thị trường, điều chỉnh mô hình sản xuất cho phù hợp đang trở thành yêu cầu sống còn, nhất là với các doanh nghiệp xuất khẩu và chuỗi liên kết lớn.

Hà Nội cũng nhấn mạnh vai trò thiết yếu của vùng nguyên liệu và logistics trong phát triển nông nghiệp bền vững. Cùng với việc xây dựng vùng chuyên canh tập trung, Thành phố khuyến khích đầu tư kho lạnh, hệ thống bảo quản sau thu hoạch, trung tâm chế biến nông sản và thương hiệu nông sản địa phương.

Theo đánh giá của các chuyên gia ngành nông nghiệp, Hà Nội đang đi đúng hướng khi chuyển từ tư duy “sản xuất cái mình có” sang “sản xuất cái thị trường cần”. Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm cung ứng nông sản chất lượng cao, Thành phố cần đảm bảo sự phối hợp với các ban, ngành tạo cơ chế, chính sách giữa 3 nhà: nhà nông, nhà nước và nhà khoa học.

Linh Nguyễn