Hà Nội: Giáo viên khen đề Ngữ văn vào 10, học sinh dễ đạt 7-8 điểm
Đề thi Ngữ văn cơ bản bám sát đề minh họa của Sở GD&ĐT Hà Nội, các câu hỏi có sự phân hóa rõ ràng, và dự đoán thí sinh dễ dàng đạt mức điểm 7-8 điểm.
.t1 { text-align: justify; }
Sáng ngày 07/6, thí sinh tham dự Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 trung học phổ thông năm học 2025-2026 tại Hà Nội đã hoàn thành bài thi môn Ngữ văn. Môn thi theo hình thức tự luận, thời gian làm bài 120 phút.
Đề thi chính thức môn Ngữ văn bao gồm 2 phần, trong đó Phần I. Đọc hiểu (4,0 điểm) và Phần II. Viết (6,0 điểm). Đây năm lần đầu tiên đề thi môn Ngữ văn lớp 10 không dùng ngữ liệu trong sách giáo khoa.
Ảnh minh họa: Ngọc Mai
Cấu trúc đề thi chính thức bám sát đề thi minh họa, học sinh dễ đạt 7-8 điểm
Theo đánh giá chung của một số giáo viên dạy môn Ngữ văn ở Hà Nội, đề thi chính thức cơ bản bám sát đề minh họa của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, các câu hỏi có sự phân hóa rõ ràng, và dự đoán thí sinh dễ đạt từ 7-8 điểm.
Đề thi chính thức môn Ngữ văn Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 trung học phổ thông năm học 2025-2026 của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội.
Cụ thể, theo một số giáo viên, ở Phần I, thí sinh sẽ dễ dàng “ăn điểm” ở câu 1 và câu 2. Bởi, trong quá trình học và ôn thi, học sinh đã được luyện tập kỹ lưỡng; câu hỏi sát với đề minh họa và yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Còn với câu 3, câu 4 và câu 5 Phần I có yếu tố phân loại, yêu cầu thí sinh cần phải tư duy nhiều hơn mới có thể đạt điểm tuyệt đối.
Hầu hết các giáo viên tâm đắc nhất với hỏi nghị luận xã hội, vì đây là dạng đề mở, gần gũi với học sinh nên các em dễ bộc lộ cảm xúc, nhận ra được những điều tốt đẹp của lứa tuổi học trò (câu 2, Phần II). Đồng thời, đây cũng là nội dung phân hóa được thí sinh. Đặc biệt, những thí sinh có khả năng tốt thì sẽ viết hay, trúng vấn đề. Trong khi đó, với các em khác cũng sẽ có thể viết được những ý cơ bản.
“Nhìn chung, ngữ liệu trong đề thi môn Ngữ văn bảo đảm đoạn thơ hay, nguồn dẫn uy tín, nội dung gần gũi, phù hợp với năng lực của học sinh. Tuy nhiên, tôi kỳ vọng nhiều hơn về việc có câu hỏi giúp thí sinh đọc hiểu trọn vẹn văn bản như: nhận xét về tình cảm, cảm xúc của tác giả/thông hiểu chủ đề/thông hiểu cảm hứng chủ động/thông hiểu mạch cảm xúc,... Còn đối với câu nghị luận xã hội, tôi hy vọng sẽ có một đáp án mở để ghi nhận góc nhìn của học sinh, vì “niềm vui tuổi học trò” trong mỗi em không giống nhau. Do đó, mong rằng đáp án chấp nhận nhiều cách kiến giải, miễn sao đảm bảo được thuyết phục, có hệ thống luận điểm, lý lẽ, bằng chứng rõ ràng”, một giáo viên chia sẻ.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Hoàng Thị Thúy Hằng - Giáo viên môn Ngữ văn Trường Trung học cơ sở Hồng Thái (huyện Phú Xuyên, Hà Nội) và cô Lê Thị Dung - Giáo viên môn Ngữ văn Trường Trung học phổ thông Đặng Tiến Đông (huyện Chương Mỹ, Hà Nội) đều cho rằng, đề thi môn Ngữ văn theo định hướng đánh giá năng lực của học sinh thay vì kiểm tra kiến thức như trước đây. Ở Phần Đọc hiểu, ngữ liệu được trích ngoài sách giáo khoa giúp đánh giá được khả năng đọc hiểu và phân tích của học sinh. Ở Phần Viết yêu cầu thí sinh thể hiện khả năng lập luận trong một bài văn nghị luận xã hội.
Trong đó, cô Hằng đánh giá đề thi rất hay, nhất là câu 3 Phần I yêu cầu liên hệ từ hoàn cảnh ra đời bài thơ vào tháng 11/1975 để hiểu về ý nghĩa của hòa bình; hay câu 5 Phần I yêu cầu chia sẻ về hạnh phúc, giúp học sinh bộc lộ bản thân, cảm nhận của bản thân về điều giản dị nhỏ bé nhưng hạnh phúc.
“Với chương trình mới, giáo viên chủ yếu giảng dạy về phương pháp học tập cho học sinh nên nếu học sinh nắm vững phương pháp làm bài, hiểu về chủ đề thì đề thi môn Ngữ văn năm nay rất vừa sức với các em.
Các câu hỏi dẫn trực tiếp vào vấn đề, không đánh đố học sinh. Trong đó, có nội dung câu hỏi bám vào vấn đề mang tính thời sự, khơi gợi được tình cảm của học sinh, dễ dàng để cho các em cảm nhận và bộc lộ cảm xúc chân thực.
Là người trực tiếp đứng lớp giảng dạy và ôn thi vào lớp 10 cho học sinh, tôi hy vọng rằng đề thi của những năm tiếp theo sẽ giữ được tinh thần đổi mới, tạo điều kiện để giáo viên và học sinh có nhiều thuận lợi trong quá trình dạy và học”, cô Hằng bày tỏ.
Trong khi đó, cô Dung chia sẻ, đề thi phân hóa theo mức độ phù hợp với mục tiêu đánh giá năng lực học sinh theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, tránh được việc học tủ, trúng đề.
Tuy nhiên, việc sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa trong Phần Đọc hiểu có thể gây khó khăn cho học sinh, đặc biệt là những em chưa quen với việc tiếp cận và phân tích các văn bản mới.
Với câu nghị luận văn học, đề khuyến khích học sinh phát triển khả năng đọc hiểu và tư duy độc lập, tránh việc học thuộc lòng. Việc này cũng giúp học sinh tiếp cận với nhiều loại văn bản khác nhau, mở rộng vốn hiểu biết và khả năng phân tích. Với câu hỏi về nghị luận xã hội, đề thi đáp ứng được kỳ vọng của giáo viên trong việc đánh giá toàn diện năng lực của học sinh.
Cô Lê Thị Dung. Ảnh: NVCC
“Hy vọng trong các năm tới, đề thi môn Ngữ văn sẽ tiếp tục duy trì và phát triển các yếu tố đổi mới, đồng thời tạo điều kiện để học sinh thể hiện tốt nhất năng lực và phẩm chất”, cô Dung chia sẻ.
Ngữ liệu đề thi nằm ngoài sách giáo khoa có thể khó đối với nhiều thí sinh
Cùng đưa ra nhận định về đề thi môn Ngữ văn, cô Nguyễn Thị Duyên - giáo viên môn Ngữ văn Trường Trung học phổ thông Phú Xuyên B cho biết rất tâm đắc với đề thi môn Ngữ văn vào lớp 10 của Hà Nội. Trong đó, để làm tốt câu hỏi liên quan đến Bài thơ “Hạnh phúc” (của tác giả Giang Nam), thí sinh phải hiểu được nội dung và cảm xúc tư tưởng của nhà thơ.
Cô Nguyễn Thị Duyên. Ảnh: NVCC
Ví dụ, ở câu 3 Phần I, đề yêu cầu hiểu về những dòng thơ trong đoạn thơ như thế nào. Theo cô Duyên, những dòng thơ thể hiện niềm vui khi đất nước được tự do, thống nhất, hạnh phúc và sung sướng của tác giả - và cũng là người lính viết những dòng thơ vào năm 1975. Tuy nhiên, không phải học sinh nào cũng hiểu được đúng ý nghĩa, ngữ cảnh ra đời của câu thơ:
“Và mỗi hạt cát ở sân trường
Mới lấp lánh màu đỏ, màu xanh”.
Hiểu đúng về câu thơ trên nghĩa là khi đất nước độc lập thì từ con người đến vạn vật mới được sống là chính mình, được sống trong niềm hạnh phúc ngập tràn sau 30 năm chiến tranh, đau khổ, mất mát và hi sinh - "Với ý nghĩa đó thì không phải học sinh lớp 9 nào cũng có khả năng cảm thụ và hiểu đúng", cô Duyên chia sẻ.
Tương tự, như câu 4 Phần I, yêu cầu phân tích tác dụng của việc lặp từ ngữ trong hai dòng thơ “Ôi được nhìn bằng trái tim phập phồng, lo lắng/Được nhìn bằng đôi mắt trẻ của con” cũng có thể là khó khăn đối với không ít thí sinh.
Cụ thể, “đôi mắt trẻ của con” là cái nhìn hồn nhiên, vô tư, trong sáng, không lo âu, vướng bận khi đất nước được độc lập, thống nhất sau chiến tranh. Còn “trái tim phập phồng” là đặc tả cảm xúc sung sướng, hạnh phúc của tác giả.
Ngoài ra, đối với Phần Viết, câu 2 có liên quan đến dạng nghị luận xã hội đưa ra giải pháp. Cô Duyên ví dụ, thí sinh cần đề cập đến một số giải pháp như sống vui vẻ, có định hướng, có mục tiêu, trân quý tình cảm thầy trò, xây dựng tình bạn trong sáng trước sự phát triển ngày càng cao và nhiều cám dỗ của xã hội.
