Hà Nội: GV nhận xét đề tiếng Anh thi vào 10 đúng tinh thần 'học để sử dụng'

.t1 { text-align: justify; }

Chiều nay (ngày 07/6), thí sinh tham dự Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông năm học 2025-2026 đã hoàn thành bài thi môn tiếng Anh.

Theo ghi nhận của phóng viên, đa số thầy cô giáo giảng dạy môn tiếng Anh ở Hà Nội đều cho rằng đề thi chính thức môn tiếng Anh bám sát cấu trúc đề minh họa của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, bảo đảm tính phân hóa thí sinh, đáp ứng được việc học tiếng Anh để sử dụng trong thực tiễn. Tuy nhiên cũng có những câu hỏi khó đòi hỏi thí sinh phải tư duy, biết một số từ ngữ học thuật.

Đề thi mang "hơi thở cuộc sống", phản ánh đúng tinh thần "học để sử dụng" tiếng Anh

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Nguyễn Ngọc Hoa - giáo viên tiếng Anh Trường Trung học cơ sở Mỹ Lương (Hà Nội) đánh giá về tổng thể, cấu trúc đề thi quen thuộc với thí sinh, bao gồm: phát âm, ngữ pháp – từ vựng, giao tiếp, chức năng ngôn ngữ, kỹ năng đọc hiểu và viết lại câu, hoàn thành đoạn văn.

Đề thi có độ phân hóa hợp lý, trong đó có khoảng 25 câu đầu có thể giúp học sinh dễ dàng làm được nếu các em nắm chắc kiến thức cơ bản. Có khoảng 10 câu hỏi cuối của đề thi (đọc hiểu, từ vựng nâng cao, hoàn chỉnh đoạn văn) có tính phân loại cao, yêu cầu tư duy logic, vốn từ tốt, và kỹ năng đọc hiểu sâu.

Cô Hoa dự đoán mức điểm phổ biến môn tiếng Anh sẽ khoảng 6-7 điểm. Trong đó, học sinh có năng lực trung bình khá có thể dễ dàng đạt từ 6 – 7 điểm nếu nắm vững kiến thức cơ bản. Còn lại, để đạt từ 9 – 10 điểm, thí sinh cần khả năng đọc hiểu nhanh, vốn từ phong phú và luyện đề thường xuyên.

Cô Nguyễn Ngọc Hoa - giáo viên tiếng Anh Trường Trung học cơ sở Mỹ Lương (Hà Nội). Ảnh: NVCC

Cô Hoa cho rằng, các câu hỏi mà học sinh có thể dễ dàng ghi điểm như: Phát âm và trọng âm (câu 1–2, câu 11–12) nếu ôn tập kỹ danh sách từ vựng thường gặp; Ngữ pháp – Từ vựng cơ bản (câu 3–10), kiến thức quen thuộc như thì của động từ, câu điều kiện, giới từ, cấu trúc song song; Chức năng giao tiếp (câu 7, 13–16), tình huống thực tế, gần gũi, thường gặp trong sách giáo khoa. Đây là các phần được luyện tập nhiều trong chương trình học và không yêu cầu suy luận sâu, chỉ cần học đúng – đủ là làm được.

Bên cạnh những câu hỏi dễ ghi điểm thì cũng có những câu hỏi khó và cần thí sinh phải tư duy. Ví dụ như câu đọc hiểu dài và chọn câu gần nghĩa yêu cầu thí sinh đọc nhanh, hiểu nội dung tổng thể, khả năng suy luận. Câu hỏi về hoàn chỉnh đoạn văn logic đòi hỏi thí sinh phải hiểu ngữ cảnh, kết nối ý và chọn từ phù hợp về cả ngữ pháp lẫn ý nghĩa. Một số từ vựng như “boost”, “indispensable”,... đòi hỏi học sinh phải có vốn từ học thuật.

Điểm bất ngờ của đề thi là một số câu hỏi chọn từ/câu gần nghĩa đòi hỏi kỹ năng biến đổi câu và vốn cấu trúc phức tạp. Một số distractor (phương án nhiễu) được thiết kế tinh tế, dễ gây nhầm lẫn nếu thí sinh không đọc kỹ.

“So với đề minh họa và đề thi của các năm trước, đề thi tiếng Anh năm nay đã thể hiện khá rõ nét tinh thần đổi mới của chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Thay vì chỉ tập trung vào kiến thức ngữ pháp hay khả năng ghi nhớ máy móc, đề đã chú trọng kiểm tra năng lực sử dụng ngôn ngữ trong các tình huống thực tế, như giao tiếp đời sống, thông báo, biển hiệu hay các bối cảnh công nghệ hiện đại. Các phần như đọc hiểu và viết lại câu đòi hỏi học sinh phải tư duy linh hoạt và vận dụng ngôn ngữ một cách chủ động, phù hợp với định hướng phát triển năng lực toàn diện.

Cấu trúc rõ ràng, độ khó được phân bổ hợp lý, giúp phân loại học sinh hiệu quả. Các câu hỏi bao phủ đa dạng kỹ năng, từ phát âm, đọc hiểu đến tư duy logic và chức năng giao tiếp, cho thấy sự đầu tư trong thiết kế đề. Đặc biệt, sự xuất hiện của các tình huống gắn liền với đời sống như plastic bag, online shopping,... phản ánh đúng tinh thần "học để sử dụng".

Trong tương lai, kỳ vọng đề thi sẽ tiếp tục mở rộng các dạng bài mang tính giao tiếp thực tiễn và tư duy ngôn ngữ sâu sắc hơn. Nếu có điều kiện tổ chức thi theo hai vòng, có thể cân nhắc bổ sung phần viết hoặc nói để đánh giá toàn diện hơn năng lực sử dụng tiếng Anh của học sinh. Quan trọng nhất, đề thi cần tiếp tục khuyến khích việc học tiếng Anh như một công cụ tư duy và giao tiếp trong đời sống, thay vì chỉ là môn học kiểm tra kiến thức rời rạc”, cô Hoa đánh giá đề thi.

Trong khi đó, chia sẻ với phóng viên, thầy Nguyễn Trung Nguyên – Giám Đốc Học Thuật tại Trung tâm ICO Language dự đoán với cấu trúc đề thi chính thức môn tiếng Anh vào 10 của Hà Nội năm nay, điểm chủ yếu sẽ khoảng từ 6.5-7.5 điểm.

Theo thầy Nguyên, thí sinh có thể dễ dàng trả lời đúng các câu hỏi trắc nghiệm ở mức độ nhận biết, trong đó có các câu liên quan đến trọng âm. Ngoài ra, các câu hỏi của phần điền từ vào chỗ trống là những kiến thức đã khá sát với đề minh họa nên nếu các em ôn tập kỹ thì sẽ dễ dàng làm được. Bên cạnh đó, những câu hỏi về kết nối các chữ để thành câu hoàn chỉnh, đọc hiểu về biển báo cũng khá đơn giản.

Ví dụ, ở câu số 37 mã đề 014, có dấu hiệu nhận biết là dấu (.), học sinh có thể dễ dàng chọn đáp án nào có từ viết hoa, chỉ cần để ý là có thể chọn được đáp án đúng.

Tuy nhiên, các câu hỏi khó nằm ở phần hoàn thành đoạn văn bản, lựa chọn câu luận điểm cho đoạn văn và sắp xếp các câu trong đoạn văn - “Đây là những kiến thức kiểm tra kỹ năng viết của thí sinh và khả năng thí sinh sẽ bị mất điểm trong phần câu hỏi này”, thầy Nguyên chia sẻ.

Thêm nữa, câu hỏi trong bài đọc khá khá đặc biệt là câu kiểm tra về từ vựng, từ trái nghĩa, đồng nghĩa, hoặc hỏi về ý nghĩa chính của đoạn văn. Với những câu hỏi này, thí sinh phải đọc kỹ đoạn văn đề bài thì mới trả lời đúng.

Thiết kế: Ngọc Mai

Thí sinh có kỹ năng tư duy logic ngữ pháp sẽ làm tốt bài thi

Là người từng tham gia đào tạo giáo viên chất lượng cao và nghiên cứu chương trình đào tạo ngôn ngữ, cô Nguyễn Quỳnh Trang - nguyên Phó Trưởng bộ môn Chất lượng cao, Khoa Sư phạm tiếng Anh, Trường Đại học Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội) đánh giá đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Tiếng Anh của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội có sự "chuyển mình" đáng kể, không chỉ là sự thay đổi về cấu trúc đề thi, mà còn là tín hiệu tích cực cho một định hướng giáo dục mới: dạy học phát triển năng lực ngôn ngữ toàn diện.

Xu hướng trong cấu trúc đề thi môn tiếng Anh vào lớp 10 của Hà Nội bao gồm các phần như: Ngữ âm, từ vựng - ngữ pháp, chức năng ngôn ngữ, đọc hiểu, viết lại câu và viết đoạn văn.

70% câu hỏi ở mức nhận biết và thông hiểu (như chọn từ đúng, chia động từ, ngữ pháp cơ bản). 30% câu còn lại yêu cầu vận dụng, đặc biệt trong phần viết lại câu, điền từ và bài đọc hiểu cuối cùng.

Tuy nhiên, điểm khác biệt quan trọng là tính thực tiễn và tư duy ngôn ngữ trong từng phần thi được chú trọng. Thay vì chỉ kiểm tra khả năng nhớ cấu trúc ngữ pháp, đề thi buộc học sinh phải hiểu sâu sắc ngữ cảnh, vận dụng từ ngữ một cách linh hoạt và biết suy luận thông tin từ văn bản.

Ví dụ, trong phần đọc hiểu, các đoạn văn không còn đơn thuần là miêu tả mà đã bắt đầu đưa vào các yếu tố lập luận, quan điểm, hoặc thông tin đa chiều – buộc học sinh phải nắm được “ý chính – chi tiết – suy luận”.

Phần điền từ văn bản đọc không quá học thuật mà gắn liền với đời sống, học tập, công nghệ, kỹ năng sống. Các câu hỏi không chỉ kiểm tra từ vựng đơn lẻ mà đòi hỏi năng lực suy luận ngữ cảnh và tư duy logic.

Cấu trúc đề thi năm nay phù hợp với định hướng đổi mới giáo dục: học để sử dụng, chứ không chỉ học để thi.

Hoặc như trong phần Từ vựng – Ngữ pháp năm nay đã tăng tần suất câu vận dụng. Một số câu hỏi yêu cầu kết hợp nhiều chủ điểm ngữ pháp trong 1 câu (ví dụ: mệnh đề + thì động từ + từ nối) chứ không như trước đây (câu hỏi tách biệt, mỗi câu chỉ kiểm tra 1 điểm ngữ pháp duy nhất, ví dụ như chia thì, câu điều kiện,...

Với đề thi năm nay, theo cô Trang, để làm tốt, thí sinh cần kỹ năng tư duy logic ngữ pháp chứ không chỉ học theo dạng.

Đánh giá cao đề thi tiếng Anh vào lớp 10 của Hà Nội, cô Trang chia sẻ: “Chúng ta không chỉ giúp học sinh “vượt qua kỳ thi” mà còn trao cho các em công cụ để tự tin sử dụng tiếng Anh trong học tập, giao tiếp và hội nhập quốc tế. Đề thi năm nay đã hướng tới phát triển năng lực giao tiếp thực tiễn khi xuất hiện nhiều câu hỏi yêu cầu học sinh hiểu và vận dụng ngôn ngữ trong các tình huống gần gũi như lời mời, đề xuất, xin lỗi, thuyết phục người khác.

Đề năm nay cũng phân hóa rõ năng lực học sinh khi duy trì khoảng 70% câu hỏi ở mức nhận biết – thông hiểu, trong khi 30% câu còn lại có tính phân loại cao, phù hợp với mục tiêu tuyển sinh”, cô Trang chia sẻ.

Tham khảo đề thi chính thức môn tiếng Anh của Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông năm học 2025-2026 của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, mã đề 014:

Ngọc Mai