Hải Phòng tích cực giải phóng mặt bằng cho dự án đường sắt

Theo Nghị quyết 187/2025/QH15 của Quốc hội, dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng dài khoảng 419 km, điểm đầu tại vị trí nối ray qua biên giới tại tỉnh Lào Cai, điểm cuối tại ga Lạch Huyện, thành phố Hải Phòng, với tổng vốn hơn 203.000 tỷ đồng, dự kiến khởi công vào tháng 12/2025.

Rõ trách nhiệm…

Tại Hải Phòng, dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đoạn qua địa bàn thành phố có tổng chiều dài tuyến chính khoảng 89,88 km. Trong đó, đoạn đi qua khu vực phía đông Hải Phòng dài 48,92 km và khu vực phía tây Hải Phòng dài 40,96 km, đi qua 23 xã, phường, đặc khu trên địa bàn thành phố. Tổng diện tích đất cần thu hồi để thực hiện dự án khoảng 624,13 ha, ảnh hưởng tới 6.096 hộ dân. Dự kiến tổng kinh phí giải phóng mặt bằng khoảng 11.218 tỷ đồng.

Theo Kế hoạch số 211/KH-UBND ngày 22/8/2025, UBND thành phố Hải Phòng yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương trên địa bàn thành phố nghiêm túc thực hiện các chi đạo của Thủ tướng Chính phủ; tổ chức phối hợp, chia sẻ kinh nghiệm, tạo điều kiện tốt nhất để triển khai dự án. Đồng thời huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng...

Xã Cẩm Giàng là địa phương có tuyến đường sắt trên đi qua với chiều dài khoảng 1,77 km, thuộc địa bàn xã Lương Điền (cũ). Theo báo cáo của UBND xã, sơ bộ phạm vi thực hiện dự án ảnh hưởng đến khoảng 170 hộ có đất thu hồi và khoảng 50 ngôi mộ phải di dời; tổng diện tích đất thu hồi để thực hiện dự án thuộc địa phận xã Cẩm Giàng khoảng 5,79 ha. Tổng kinh phí dự kiến thực hiện bồi thường, hỗ trợ tái định cư phục vụ dự án khoảng 247,8 tỷ đồng.

Theo sơ bộ hướng tuyến, dự kiến thu hồi đất ở của 10 hộ gia đình, cá nhân để thực hiện dự án thuộc thôn Bến Đông Giao (nằm tiếp giáp với quốc lộ 38); dự kiến số lô tái định cư và giao đất có thu tiền sử dụng đất khoảng 10 lô đất.

Xã Cẩm Giàng (Hải Phòng) là địa phương có tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đi qua với chiều dài khoảng 1,77 km, thuộc địa bàn xã Lương Điền (cũ). Ảnh minh họa: THP3.

Ngày 8/9, ông Nguyễn Quang Sáng, Chủ tịch UBND xã Cẩm Giàng cho biết, ngày 15/7, UBND xã cùng đơn vị tư vấn đo đạc hoàn thiện sơ bộ quy chủ và trích lục bản đồ thu hồi đất, đã thông báo niêm yết công khai từ ngày 17/7 đến ngày 4/8/2025 tại Đình làng thôn Đông Giao để lấy ý kiến về quy chủ cho các thửa đất thu hồi.

Ngày 25/7, UBND xã đã chủ trì phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam xã, Ban quản lý dự án phía Tây Hải phòng và các cơ quan có liên quan tổ chức họp với người có đất thu hồi thực hiện dự án tái định cư.

Đến ngày 15/8, UBND xã tổ chức xét duyệt nguồn gốc đất lần 1 được 19 hộ với tổng diện tích khoảng 1.260 m2; đã ban hành thông báo thu hồi đất và đã sơ bộ lập xong phương án bồi thường, hỗ trợ của các hộ này. Ngày 22/8, UBND xã đã tổ chức xét duyệt nguồn gốc đất lần 2 đối với các hộ còn lại...

Tuy nhiên, trong ranh giới giải phóng mặt bằng có một công ty nằm ở tuyến cuối đoạn đường sắt đi qua địa bàn xã, do dự án công ty này triển khai khoảng năm 2003 hiện nay xã không có hồ sơ thuê đất của doanh nghiệp. Cũng trong ranh giới giải phóng mặt bằng hiện có 3 doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân thuê đất (đất sản xuất kinh doanh).

Ngoài ra, khi thực hiện quy chủ để phục vụ lập trích lục thu hồi đất, giải phóng mặt bằng gặp khó khăn về quy chủ đất nông nghiệp của một số hộ gia đình thuộc thôn Đông Giao…

UBND xã Hà Đông triển khai, phổ biến chủ trương, chế độ chính sách đến người dân có đất thu hồi để thực hiện dự án tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng xây dựng tuyến đường sắt Lào cai - Hà Nội - Hải Phòng đoạn qua địa bàn xã, ngày 22/8/2025. Ảnh: Hadong.haiphong.gov.vn.

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Cẩm Giàng Nguyễn Mạnh Dũng, trong thời gian tới, UBND xã tiếp tục lập và niêm yết công khai, lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư... Địa phương đề nghị Văn phòng đăng ký đất đai thành phố phối hợp với xã tổ chức đo thực tế đối với các hộ gia đình thuê đất. Đồng thời đề nghị UBND thành phố Hải Phòng chỉ đạo các sở, ngành cung cấp các hồ sơ liên quan đến việc sử dụng đất của các doanh nghiệp cho UBND xã làm căn cứ thiết lập hồ sơ bồi thường, hỗ trợ để giải phóng mặt bằng dự án…

Còn theo báo cáo của UBND xã Yết Kiêu ngày 27/8, trên địa bàn xã dự kiến có 92 hộ dân bị thu hồi đất và 72 lô đất tái định cư tại 4 thôn… nhằm phục vụ giải phóng mặt bằng dự án tuyến đường sắt trên.

Thông tin với Mekong ASEAN ngày 27/8 vừa qua, ông Nguyễn Chính Thống, Chủ tịch UBND xã Gia Phúc cho biết, đoạn tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đi qua địa bàn xã dài khoảng 1,8 km, diện tích cần giải phóng mặt bằng khoảng 8 ha của khoảng 40 hộ gia đình tại thôn Long Tràng, trong số này dự kiến có 17 hộ gia đình đủ điều kiện tái định cư. Xã cũng đã bố trí quỹ đất khoảng 2,3 ha để triển khai tái định cư cho người dân. Bên cạnh đó, xã dự kiến di chuyển hơn 80 ngôi mộ trên địa bàn.

“UBND xã Gia Phúc cũng đã thành lập Hội đồng giải phóng mặt bằng và đã đến làm việc với các hộ dân, về cơ bản người dân đồng thuận rất cao”, Chủ tịch UBND xã Gia Phúc cho biết thêm.

Người dân xã Hà Đông phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Hadong.haiphong.gov.vn.

Đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân

Trên địa bàn xã Gia Lộc, dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đoạn qua xã dài 6,1 km, đoạn đường vào ga Nam Hải Dương dài khoảng 1,2 km, tổng diện tích thu hồi đất khoảng 41,8 ha. Theo báo cáo của UBND xã, trên địa bàn có 2 khu dân cư dự án đi qua phải bố trí tái định cư khoảng 23 hộ ở thôn Cao Lý, 54 hộ ở thôn Đức Đại và thôn Chằm; ảnh hưởng tới 3 nghĩa trang nhân dân.

Về công tác giải phóng mặt bằng đất nông nghiệp, UBND xã Gia Lộc đã chỉ đạo phòng chuyên môn rà soát nguồn gốc, thực hiện công việc quy chủ, thu thập nhân khẩu… để phục vụ lập biên bản kiểm đếm thực hiện giải phóng mặt bằng theo quy định.

Tuy nhiên, theo thông tin của UBND xã Gia Lộc ngày 25/8, việc xác định vị trí đất tái định cư khó khăn do các hộ dân có nhiều ý kiến khác nhau...

UBND xã đề nghị Văn phòng đăng ký đất đai thành phố đến địa phương đo hiện trạng sử dụng đất của các hộ bị thu hồi giải phóng mặt bằng đất ở của dự án; đồng thời đề nghị Ban Quản lý dự án đầu tư Tây Hải Phòng chỉ đạo đơn vị tư vấn sớm hoàn thiện quy hoạch khu tái định cư, để UBND xã trình các sở, ngành liên quan vị trí thẩm định quy hoạch theo quy định.

UBND xã Chí Minh tổ chức Hội nghị triển khai thông báo thu hồi đất và công tác giải phóng mặt bằng phục vụ dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đoạn qua địa bàn xã, chiều 5/9/2025. Ảnh: Thông tin xã Chí Minh.

Thông tin với Mekong ASEAN ngày 26/8 vừa qua, ông Đào Đình Hoàng, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Bình Giang cho biết, dự án tuyến đường sắt đoạn qua địa phận xã Bình Giang, và xã Kẻ Sặt có tổng chiều dài toàn tuyến 10,6 km; tổng diện tích thu hồi dự kiến hơn 49,5 ha.

Trong đó, tại địa bàn xã Bình Giang, tổng diện tích thu hồi khoảng 18,57 ha, có chiều dài là 4 km; bao gồm đất nông nghiệp 240 hộ, đất ở 25 hộ, số mộ cần di chuyển khoảng 179 ngôi và một ngôi miếu.

Còn trên địa bàn xã Kẻ Sặt, tổng diện tích thu hồi khoảng 31 ha, có chiều dài 6,6 km; bao gồm đất nông nghiệp 314 hộ, đất ở 110 hộ, số mộ cần di chuyển khoảng 196 ngôi.

Đến ngày 26/8, các xã đã nhận đủ số mốc dự kiến giải phóng mặt bằng trên địa bàn tại thực địa. Các xã cũng đã thành lập hội đồng giải phóng mặt bằng. Từ ngày 24 - 30/7, UBND 2 xã đã phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức triển khai phổ biến chính sách, chủ trương tại các thôn có liên quan tới dự án theo đúng quy định hiện hành.

Dự kiến số hộ dân thu hồi đất ở, nhà ở cần tái định cư ở xã Bình Giang khoảng 35 hộ; trên địa bàn xã Kẻ Sặt dự kiến số hộ bị ảnh hưởng, cần bố trí tái định cư, giao đất có thu tiền sử dụng đất khoảng 106 hộ. UBND các xã đã phối hợp với các đơn vị liên quan tuyên truyền, vận động người dân vào các khu tái định cư trên địa bàn…

Tại xã Hà Đông, ngày 22/8, UBND xã phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam xã và Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư xã tổ chức Hội nghị triển khai, phổ biến chủ trương, chế độ chính sách đến người dân trong khu vực có đất thu hồi để thực hiện dự án tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng xây dựng tuyến đường sắt, tại điểm dân cư thôn Thiệu Mỹ, điểm dân cư đường ngang thôn Nhan Bầu.

Theo báo cáo của UBND xã, đến ngày 22/8 dự án đoạn qua địa bàn xã đã nhận bàn giao mốc bằng cọc tre, phạm vi thu hồi 34,906 ha; trong đó, đất ở nông thôn 2,887 ha, đất trồng lúa 16,465 ha, đất cây lâu năm 7,61 ha, đất khác 7,945 ha.

Tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất khoảng 536.64 tỷ đồng. Trong đó phần tái định cư của thôn Thiệu Mỹ 45 hộ gia đình, cá nhân. Khu tái định cư đường ngang thôn Nhan Bầu có 77 hộ gia đình, cá nhân...

Phát biểu tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Thắm, Phó Chủ tịch Thường trực UBND xã, Chủ tịch Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư xã Hà Đông đề nghị Hội đồng sớm kiểm đếm, hoàn thiện hồ sơ thủ tục để xác nhận thông tin liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, sau đó áp giá niêm yết công khai phương án bồi thường trong thời gian sớm nhất.

Người dân xã Chí Minh phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Thông tin xã Chí Minh.

Ngày 5/9 mới đây, UBND xã Chí Minh cũng đã tổ chức Hội nghị triển khai Thông báo thu hồi đất, công tác giải phóng mặt bằng phục vụ dự án tuyến đường sắt trên, đoạn qua địa bàn xã.

Theo UBND xã Chí Minh, diện tích thu hồi gồm đất của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng và phần đất do UBND xã quản lý. Việc điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm tài sản, cây cối, hoa màu sẽ được Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư xã phối hợp cùng lãnh đạo các thôn, các hộ dân có đất thu hồi triển khai từ tháng 9/2025, đảm bảo đúng quy định của pháp luật.

Tại hội nghị, lãnh đạo địa phương khẳng định việc thu hồi đất phục vụ dự án là chủ trương lớn, có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời cam kết thực hiện công khai, minh bạch, đảm bảo quyền lợi chính đáng của nhân dân…

Phùng Nguyện