Hầm dài nhất Việt Nam sắp khởi công: Rút ngắn thời gian di chuyển từ 120 phút còn 10 phút

Không chỉ mang ý nghĩa rút ngắn quãng đường từ Sa Pa (Lào Cai) tới Tam Đường (Lai Châu) từ 50 - 120 phút xuống còn 10 - 11 phút, hầm Hoàng Liên còn được coi là dự án chiến lược kết nối toàn vùng.

Công trình này dự kiến sẽ thay đổi cục diện giao thông, logistics, du lịch và thương mại biên mậu của Tây Bắc. Với quy mô đầu tư hơn 3.300 tỷ đồng, dự án đang được dư luận kỳ vọng trở thành biểu tượng hạ tầng mới của cả khu vực.

"Giấc mơ" rút ngắn lối Tây Bắc

Ngày 17/8, tại Nhà văn hóa tổ dân phố Ô Quý Hồ 3, UBND phường Sa Pa (Lào Cai) phối hợp Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Lai Châu công bố dự án hầm đường bộ Hoàng Liên - công trình được kỳ vọng trở thành hầm đường bộ qua đèo dài nhất cả nước. Đây là dự án chiến lược kết nối Sa Pa (Lào Cai) với Tam Đường (Lai Châu), đồng thời mở ra liên kết vùng Tây Bắc với tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai.

Đường hầm mở lối: Tây Bắc chờ cú hích hạ tầng.

Theo đại diện chủ đầu tư, ông Phạm Trung Nghĩa - Phó Trưởng phòng Kỹ thuật cho biết, dự án có tổng chiều dài tuyến khoảng 8,8 km, trong đó hầm chính dài 2,63 km và hầm phụ dài 2,65 km. Công trình dự kiến triển khai giai đoạn 2023 - 2027, với tổng mức đầu tư khoảng 3.300 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách Trung ương hỗ trợ 2.500 tỷ đồng, phần còn lại do tỉnh Lai Châu và các nguồn vốn hợp pháp khác bố trí.

Tuyến hầm được thiết kế đạt tiêu chuẩn đường cấp III miền núi, vận tốc khai thác 60 km/h, nền đường rộng 9m. Công trình gồm hệ thống cầu vĩnh cửu bằng bê tông cốt thép, tải trọng HL93 theo TCVN 11823:2017, cùng hệ thống thoát nước, biển báo và phòng hộ đồng bộ. Điểm nhấn của dự án là hầm xuyên núi áp dụng kết hợp tiêu chuẩn Nhật Bản và Việt Nam, đảm bảo an toàn và tuổi thọ công trình.

Cụ thể, hầm chính có mặt cắt rộng 9,75m, bố trí hai làn xe cơ giới lưu thông hai chiều, chiều cao tĩnh không 5m. Hầm phụ rộng 4,7m, kết hợp hầm thông ngang, đóng vai trò thoát hiểm và cứu hộ. Ngoài ra, một trung tâm cứu hộ - cứu nạn và vận hành hầm sẽ được xây dựng để đảm bảo an toàn trong quá trình khai thác.

Bản đồ chi tiết dự án.

Theo quy hoạch, tuyến hầm sẽ chạy về phía phải Quốc lộ 4D (hướng Lai Châu - Sa Pa), men theo sườn núi dưới tuyến hiện hữu, cắt ngang suối tại khu vực trang trại cá hồi, xuyên qua đỉnh đèo Hoàng Liên, rồi tiếp tục theo suối Thác Bạc và các đồi chè tại Ô Quý Hồ, kết nối với đường D1 tại Km8+800.

Khi hoàn thành, hầm Hoàng Liên sẽ thay thế 22 km đường đèo Hoàng Liên hiểm trở - vốn được coi là một trong những tuyến đèo nguy hiểm nhất cả nước. Thời gian di chuyển từ Sa Pa (Lào Cai) đến Tam Đường (Lai Châu) sẽ rút ngắn mạnh mẽ, từ 50 - 120 phút xuống chỉ còn khoảng 10 - 11 phút.

Đây là yếu tố mang tính đột phá, vừa đảm bảo an toàn giao thông, vừa tạo thuận lợi cho vận tải hàng hóa, lưu thông hành khách và phát triển du lịch. Theo kế hoạch, dự án sẽ chính thức khởi công vào quý IV/2025 và dự kiến hoàn thành trong năm 2027.

Một công trình - nhiều lối ra cho vùng cao

Việc xây dựng hầm Hoàng Liên không chỉ mang ý nghĩa cải thiện hạ tầng giao thông, mà còn mở ra một bước ngoặt trong chiến lược phát triển kinh tế vùng Tây Bắc. Hiện nay, tuyến Quốc lộ 4D qua đèo Hoàng Liên dài 22 km là huyết mạch kết nối Sa Pa với Lai Châu, song lại thường xuyên ách tắc do sạt lở, địa hình hiểm trở và lưu lượng xe ngày một tăng. Điều này tạo ra chi phí vận tải lớn, kìm hãm khả năng khai thác du lịch và lưu thông hàng hóa.

Hầm Hoàng Liên, khi đi vào vận hành, sẽ tạo ra trục giao thông ngắn và an toàn hơn, giảm đáng kể chi phí logistics cho doanh nghiệp. Các mặt hàng nông sản, dược liệu, thủ công mỹ nghệ đặc sản của Lai Châu sẽ thuận tiện tiếp cận các thị trường lớn như Hà Nội, Lào Cai, thậm chí thông qua cửa khẩu quốc tế Lào Cai để xuất khẩu sang Trung Quốc. Điều này giúp nâng cao giá trị sản phẩm địa phương, tăng sức cạnh tranh và mở rộng cơ hội thương mại.

Đối với du lịch, Sa Pa vốn đã là điểm đến quốc tế nổi tiếng, trong khi Tam Đường (Lai Châu) sở hữu cảnh quan hùng vĩ và văn hóa bản địa đặc sắc. Tuy nhiên, việc di chuyển giữa hai trung tâm này luôn là thách thức đối với khách du lịch do thời gian kéo dài và nguy hiểm. Tuyến hầm sẽ biến Sa Pa - Tam Đường thành cụm du lịch liên hoàn, thúc đẩy sự phát triển của các sản phẩm du lịch trải nghiệm, sinh thái, nghỉ dưỡng, đồng thời kéo dài thời gian lưu trú và tăng chi tiêu của du khách.

Ở tầm vĩ mô, công trình còn có tác động lan tỏa tới chiến lược phát triển hạ tầng quốc gia. Việc kết nối Sa Pa - Tam Đường với cao tốc Nội Bài - Lào Cai sẽ hình thành hành lang vận tải ngắn và thuận lợi, mở ra một trục kinh tế mới từ Hà Nội tới Lai Châu. Đây chính là tiền đề để thu hút đầu tư vào các ngành chế biến nông sản, năng lượng tái tạo, khai thác khoáng sản, cũng như các dịch vụ logistics, thương mại biên giới.

Nhìn tổng thể, hầm đường bộ Hoàng Liên không chỉ là công trình giao thông lớn nhất vùng Tây Bắc trong giai đoạn tới, mà còn là biểu tượng cho cách tiếp cận phát triển dựa trên hạ tầng chiến lược. Dự án này nếu triển khai đúng tiến độ và chất lượng, sẽ là “cú hích” quan trọng, tạo thêm động lực phát triển kinh tế - xã hội cho cả khu vực trong nhiều thập kỷ tới.

Tiến Anh