Hàn Quốc vượt Trung Quốc trong bảng xếp hạng xuất khẩu vũ khí toàn cầu?

Không chỉ nhanh và rẻ hơn, vũ khí Hàn Quốc còn mang hình ảnh “không đe dọa”, giúp nước này chiếm được lòng tin của nhiều quốc gia đang tìm kiếm đối tác ngoài Mỹ và Trung Quốc. Ảnh: Yonhap/TTXVN

Theo cổng phân tích tin tức News.az của Azerbaijan, thị trường vũ khí toàn cầu đang trải qua một sự chuyển đổi sâu sắc, và Hàn Quốc đang nhanh chóng nổi lên như một thế lực mới năng động nhất. Mặc dù Trung Quốc từ lâu đã được coi là quốc gia xuất khẩu công nghệ quân sự thống trị châu Á, nhưng tham vọng vươn lên vị trí thứ 4 toàn cầu của Seoul đang báo hiệu một sự thay đổi đáng kể về cả năng lực công nghiệp lẫn ảnh hưởng địa chính trị.

Tại Triển lãm Quốc phòng ADEX-2025 được tổ chức gần đây, Tổng thống Lee Jae-myung tái khẳng định mục tiêu của Hàn Quốc là trở thành một trong những cường quốc quốc phòng hàng đầu thế giới. Ông đã công bố khoản ngân sách kỷ lục cho nghiên cứu quân sự và hàng không vũ trụ vào năm 2030. Tuyên bố này tiếp nối lộ trình do cựu Tổng thống Yoon Suk-yeol vạch ra lần đầu tiên vào năm 2022, người đã đặt ra một chuẩn mực rõ ràng: sánh ngang với hiệu suất xuất khẩu quốc phòng của Trung Quốc vào năm 2027 và chiếm 5% thị phần toàn cầu.

Những mục tiêu đầy tham vọng này dường như không còn xa vời. Xuất khẩu quốc phòng của Hàn Quốc đã vượt mốc 10 tỷ USD, và quốc gia này hiện sở hữu một trong 5 nền quân sự mạnh nhất thế giới. Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), từ năm 2020 đến năm 2024, Hàn Quốc đã trở thành nhà cung cấp vũ khí lớn thứ hai cho các nước NATO - chỉ sau Mỹ. Đáng chú ý, trong lĩnh vực pháo binh, các nhà sản xuất Hàn Quốc thậm chí còn vượt mặt các đối thủ Mỹ, chiếm 6,5% tổng lượng vũ khí nhập khẩu của NATO và đứng thứ 10 trên toàn cầu trong số tất cả các nhà xuất khẩu vũ khí.

Sự tăng trưởng thần tốc này được thúc đẩy bởi hệ sinh thái công nghiệp hiệu quả cao của Hàn Quốc. Các công ty lớn như Hanwha, Hyundai Rotem, LIG Nex1, Hyundai Heavy Industries, Kia Motors và Korea Aerospace Industries (KAI) hoạt động với sự nhanh nhẹn hiếm thấy trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.

Chu kỳ sản xuất của họ cực kỳ ngắn. Ví dụ, một khẩu pháo tự hành K9 có thể được chế tạo chỉ trong 3 tuần, trong khi đơn đặt hàng 10 xe tăng K2 và hai chục xe tăng K9 có thể được hoàn thành trong vòng bốn tháng hay những chiếc máy bay chiến đấu FA-50 đầu tiên đã được giao cho Ba Lan chưa đầy một năm sau khi hợp đồng được ký kết. Tốc độ này hoàn toàn trái ngược với tốc độ chậm chạp và thủ tục hành chính rườm rà của nhiều nhà sản xuất phương Tây.

Thành công của Hàn Quốc còn nằm ở khả năng kết hợp tốc độ với chất lượng và giá cả phải chăng. Các sản phẩm quốc phòng của Hàn Quốc được đánh giá là đáng tin cậy, tiên tiến về công nghệ, nhưng lại rẻ hơn đáng kể so với các lựa chọn thay thế của phương Tây. Hệ thống pháo K9 đã trở thành sản phẩm bán chạy nhất ở châu Âu và châu Á. Ba Lan là khách hàng châu Âu đầu tiên, tiếp theo là Romania, nước đã ký hợp đồng trị giá 1 tỷ USD để mua thêm các hệ thống K9. Tại Trung Đông, Saudi Arabia đã mua hệ thống phòng không Cheongung-II từ Hàn Quốc trị giá 3,2 tỷ USD.

Những diễn biến địa chính trị cũng mang lại lợi thế cho Seoul. Xung đột đang diễn ra ở Ukraine và ở Trung Đông đã làm gia tăng nhu cầu toàn cầu về vũ khí hiện đại nhưng có khả năng triển khai nhanh chóng. Từng phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài, Hàn Quốc đã trở thành một lựa chọn thay thế quan trọng cho các quốc gia đang tìm cách đa dạng hóa quan hệ đối tác quốc phòng, tránh xa các cường quốc truyền thống.

Các chuyên gia nhấn mạnh hình ảnh của Hàn Quốc là một yếu tố quan trọng đằng sau thành công này. Như Giáo sư Ramon Pacheco Pardo tại Đại học King's College London nhận định, danh tiếng của Hàn Quốc là một thế lực "không gây đe dọa và không gây phân cực", khiến nước này trở thành đối tác hấp dẫn đối với nhiều quốc gia e ngại chính trị cường quốc. Viết trên tờ Korea JoongAng Daily, Giáo sư Pardo cho rằng Seoul có thể sớm vượt qua Bắc Kinh để trở thành nước xuất khẩu vũ khí hàng đầu châu Á, đặc biệt khi nhiều chính phủ ngày càng hoài nghi về "mục tiêu chính trị" của Trung Quốc

Hơn nữa, liên minh quân sự chặt chẽ giữa Hàn Quốc và Mỹ mang lại khả năng tiếp cận các công nghệ tiên tiến và khả năng tương tác với các hệ thống của NATO. Các nhà sản xuất Hàn Quốc ngày càng đưa các điều khoản chuyển giao công nghệ vào hợp đồng của họ, một động lực mạnh mẽ cho các đối tác không chỉ muốn mua vũ khí mà còn muốn phát triển năng lực nội địa.

Tuy nhiên, việc vượt qua Trung Quốc vẫn là một thách thức. Ngành công nghiệp quốc phòng Trung Quốc có quy mô lớn, nguồn tài chính dồi dào và danh mục sản phẩm đa dạng – từ đạn dược và xe bọc thép đến máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm và hệ thống tên lửa. Nền kinh tế Trung Quốc cho phép đầu tư lớn hơn nhiều vào nghiên cứu, phát triển và cơ sở hạ tầng sản xuất, mang lại cho nước này lợi thế về mặt cấu trúc.

Mặc dù quy mô của Bắc Kinh là rất lớn, nhưng thế mạnh của Hàn Quốc nằm ở các lĩnh vực công nghệ cao, từ điện tử đến robot. Nền văn hóa công nghiệp lấy đổi mới sáng tạo làm động lực cho phép nước này phát triển các hệ thống vũ khí chính xác, thích ứng và tinh vi về mặt công nghệ. Tính linh hoạt, cùng với tư duy hướng đến xuất khẩu mạnh mẽ, có thể cho phép Seoul thống trị các phân khúc thị trường cụ thể. Quỹ đạo phát triển của Hàn Quốc cho thấy viễn cảnh từng được cho là không tưởng – vượt qua Trung Quốc – giờ đây đã không còn nằm ngoài tầm với.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc