Hàng loạt vụ sản xuất, buôn bán pháo nổ bị triệt phá: Chế tài xử lý các đối tượng?

Các đối tượng bị bắt giữ cùng tang vật pháo nổ. Ảnh: Đạt Lê

Bắt giữ 3 vụ sản xuất, vận chuyển, buôn bán pháo

Ngày 15/12/2025, Công an TP (CATP) Hà Nội cho biết, thực hiện kế hoạch cao điểm đấu tranh trấn áp tội phạm bảo đảm an ninh, trật tự Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026, Phòng Cảnh sát kinh tế, CATP đã tập trung lực lượng, rà soát, phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm. Qua đó, đã phát hiện và bắt giữ 3 vụ sản xuất, vận chuyển, buôn bán pháo nổ các loại.

Qua công tác nắm tình hình, lực lượng Cảnh sát kinh tế phát hiện Trịnh Văn Thăng (SN 2002), trú tại xã Phú Nghĩa, TP Hà Nội và Nguyễn Thị Tươi (SN 1990), trú tại xã Cổ Lễ, tỉnh Ninh Bình có hành vi vận chuyển, buôn bán pháo nổ. Qua điều tra, Thăng khai nhận đặt mua pháo nổ qua mạng xã hội facebook của Nguyễn Thị Tươi và người này đã chuyển hàng cho Thăng qua dịch vụ chuyển phát.

Tiếp đến, tổ công tác Phòng Cảnh sát kinh tế đã phát hiện bắt giữ nhóm đối tượng Nguyễn Mạnh Tuấn (SN 1994), trú tại xã Hội Thịnh, tỉnh Phú Thọ; Vũ Thị Luân (SN 1983),trú tại xã Vĩnh Hưng, tỉnh Phú Thọ; Nguyễn Quang Đoàn (SN 1992), trú tại xã An Khánh, TP Hà Nội liên quan vụ vận chuyển trái phép hàng chục kg pháo nổ. Bước đầu cơ quan công an xác định Vũ Thị Luân đặt mua pháo nổ của Nguyễn Quang Đoàn để bán cho Nguyễn Mạnh Tuấn. Sau đó, Tuấn tiếp tục liên hệ bán cho khách khác để kiếm lời. Tổng số lượng cơ quan công an đã thu giữ được khoảng 58kg pháo nổ dạng dây.

Cũng trong thời điểm này, Phạm Văn Phúc (SN 1989), trú tại xã Phượng Dực, TP Hà Nội đã bị cơ quan công an phát hiện bắt giữ về hành vi sản xuất, buôn bán hàng cấm là pháo nổ. Phúc đã mua nhiều công cụ, hóa chất để tự sản xuất pháo nổ và bán kiếm lời. Cơ quan chức năng đã thu giữ hơn 49kg pháo cùng nhiều phương tiện, công cụ, hóa chất các loại Phúc dùng để sản xuất pháo nổ.

Cán bộ Phòng Cảnh sát kinh tế, CATP Hà Nội nhận định: “Qua các vụ việc cho thấy, phương thức hoạt động kinh doanh pháo nổ trái phép ngày càng đa dạng và tinh vi. Trước đây các đối tượng thu mua pháo Trung Quốc về bán tại thị trường Việt Nam thì hiện nay đang có xu hướng tổ chức sản xuất ngay trong nội địa. Các đối tượng sử dụng dịch vụ vận chuyển để giao hàng cho khách trên khắp cả nước; đối tượng mua và bán không trực tiếp giao dịch, việc trao đổi mua bán được thực hiện qua không gian mạng".

Chế tài xử nghiêm khắc

Dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Bùi Quang Thu, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết: hành vi sản xuất, vận chuyển, buôn bán pháo nổ trái phép có chế tài xử nghiêm khắc, có thể là xử phạt hành chính với mức tiền lớn hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Tại Điều 5, Nghị định 137/2020 của Chính phủ quy định về các hành vi bị nghiêm cấm gồm: nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc chiếm đoạt pháo nổ (trừ trường hợp tổ chức, DN thuộc Bộ Quốc phòng được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, cung cấp, vận chuyển, sử dụng pháo hoa nổ theo quy định tại Nghị định này).

Cấm nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép pháo hoa, thuốc pháo; mang pháo, thuốc pháo trái phép vào, ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc vào nơi cấm, khu vực cấm, khu vực bảo vệ và mục tiêu bảo vệ; lợi dụng, lạm dụng việc sử dụng pháo để xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, tính mạng, sức khỏe, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân… “Do đó, các cá nhân hoặc tổ chức, DN không thuộc Bộ Quốc phòng và không được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ mà sản xuất, mua bán, tàng trữ, vận chuyển pháo là hành vi vi phạm pháp luật”, luật sư Bùi Quang Thu nhấn mạnh.

Nếu hành vi chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự, thì bị xử phạt hành chính theo khoản 4, khoản 5 Điều 11, Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định: người vi phạm quy định về quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ, pháo và đồ chơi nguy hiểm bị cấm sẽ bị phạt tiền từ 10 đến 40 triệu đồng. Ngoài ra, người vi phạm có thể sẽ bị hình phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm và biện pháp khắc phục hậu quả buộc nộp lại tiền thu lợi bất chính.

Luật sư cho biết, từ năm 2008 đã có Thông tư liên tịch số 06/2008 do Bộ Công an, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Tòa án Nhân dân Tối cao hướng dẫn về việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép pháo nổ và thuốc pháo, hành vi đốt pháo nổ; tùy từng tính chất, mức độ, hành vi đối tượng phạm tội sẽ bị xử lý theo quy định pháp luật.

Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017) quy định pháo nổ và thuốc lá điếu là mặt hàng cấm. Do vậy, tất cả các hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ các mặt hàng này sẽ bị xử lý hình sự về tội Sản xuất, buôn bán hàng cấm, khi đảm bảo yếu tố định lượng gồm: sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 6kg đến dưới 40kg; từ 40kg đến dưới 120kg và từ 120kg trở lên. Cùng với đó là các mức xử lý tương đương theo Điều 190 Bộ luật Hình sự, trong đó: bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm; phạt tù từ 5 năm đến 10 năm và khung hình phạt cao nhất từ 8 năm đến 15 năm tù giam.

Về tội "Tàng trữ, vận chuyển hàng cấm” quy định cụ thể yếu tố định lượng cùng những quy định về mức xử phạt tương đương. Theo đó, Điều 191, Bộ luật Hình sự quy định, người nào tàng trữ, vận chuyển hàng cấm pháo nổ từ 6kg đến dưới 40kg thì bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm; phạm tội thuộc trường hợp tàng trữ, vận chuyển hàng cấm pháo nổ từ 40kg đến dưới 120kg thì bị phạt tiền từ 300 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 2 năm đến 5 năm. Phạm tội thuộc trường hợp tàng trữ, vận chuyển hàng cấm pháo nổ 120kg trở lên thì bị phạt từ 5 năm đến 10 năm tù.

Dịp cuối năm, các cơ quan chức năng, nòng cốt là lực lượng công an quyết liệt đấu tranh trấn áp các loại tội phạm, trong đó có tội phạm về pháo. Tuy nhiên, để ngăn chặn tình trạng mua bán, vận chuyển trái phép pháo nổ, cần phải tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của người dân. Bên cạnh đó, lực lượng chức năng tuần tra, kiểm soát chặt chẽ, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi sản xuất, vận chuyển, mua bán pháo nổ trái phép.

Luật sư Bùi Quang Thu, Đoàn Luật sư TP Hà Nội

Đạt Lê