Hành trình hơn 10 năm 'nên duyên' với Việt Nam của cô giáo người Trung Quốc

Cô Hà Nhiệm Dung đã sinh sống và làm việc tại Việt Nam hơn 10 năm.

Cô gái nhỏ đến từ Hồng Hà

Hà Nhiệm Dung sinh ra tại thành phố Mông Tự, châu Hồng Hà, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, trong một gia đình công chức bình thường.

Là con một trong nhà, ngay từ nhỏ Hà Nhiệm Dung đã được cha mẹ bồi dưỡng nhiều môn năng khiếu, lên Tiểu học làm cán sự văn nghệ lớp kiêm trưởng đài phát thành học đường. Suốt những năm tháng ấy đã hình thành cho cô gái nhỏ tính cách tự tin, cởi mở, được nhiều bạn bè, thầy cô biết đến.

Bước vào Trung học, cô được cha mẹ hướng gác lại các hoạt động nghệ thuật để tập trung học tập với khẩu hiệu “học giỏi, vào đại học tốt, đổi đời”. Suốt thời gian miệt mài bên sách vở, nhưng lại khiến cô gái ấy thấy trống rỗng, không biết học để làm gì, vì ai?

Đến kỳ thi đại học năm 2010, trong lúc điền nguyện vọng, Hà Nhiệm Dung vô tình nhìn thấy dòng chữ “chuyên ngành tiếng Việt” trong sổ hướng dẫn. Khi ấy, cô hoàn toàn không biết gì về Việt Nam, chỉ thấy mới mẻ và tò mò. Và chính sự tò mò ấy đã khiến cô chọn tiếng Việt - một “ngẫu nhiên” nhỏ, nhưng lại mở ra con đường hoàn toàn mới trong cuộc đời.

Trường đại học cô theo học áp dụng mô hình “1+3”: Năm đầu tiên sẽ học tại Việt Nam. Tháng 11/2010, Hà Nhiệm Dung lần đầu đặt chân đến mảnh đất hình chữ S, được phân về Đại học Hùng Vương.

Điều kiện học tập khi ấy khá hạn chế, sinh hoạt hơi bất tiện, tài liệu học tập ít. Cô gái Vân Nam khi ấy chỉ có một quyển Từ điển Hán - Việt mang theo từ quê nhà và dựa vào cử chỉ và biểu cảm của thầy cô để đoán nghĩa, ghi chép từng từ vựng.

Liên lạc với gia đình cũng khó khăn, chỉ có thể gọi điện quốc tế với chi phí đắt đỏ. Nhưng chính trong môi trường khắc nghiệt ấy, cô rèn luyện được sự kiên cường và lòng quyết tâm: “Càng khó, càng phải học giỏi tiếng Việt.”

Một năm lưu học chóng vánh qua đi, nhưng để lại trong Hà Nhiệm Dung dấu ấn sâu sắc. Không chỉ học được ngôn ngữ, cô còn học được cách kiên nhẫn, thấu hiểu và trưởng thành. Ngôn ngữ đã trở thành chiếc cầu đưa cô nhìn thấy một thế giới mới.

Sau khi về nước, trường đại học của cô đón nhiều lưu học sinh Việt Nam sang học tiếng Trung. Trong một buổi giao lưu, cô gặp người bạn Việt Nam - sau này trở thành chồng cô. Một người luyện tiếng Trung, một người luyện tiếng Việt, cùng nhau học hỏi, chia sẻ và dần trở thành đôi bạn tri âm.

Cô giáo Hà Nhiệm Dung và chồng người Việt Nam.

Tình yêu bắt đầu từ ngôn ngữ và ngôn ngữ lại trở thành nhịp cầu kết nối giữa 2 người.

Sau khi tốt nghiệp, Hà Nhiệm Dung tiếp tục theo học Thạc sĩ tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), còn chồng cô làm việc trong ngành Ngân hàng. Những năm tháng học tập và sinh sống tại Hà Nội đã giúp cô càng hiểu và yêu mảnh đất này hơn.

Trong thời gian học cao học, cô bắt đầu giảng dạy tiếng Trung tại các trung tâm Hán ngữ ở Hà Nội. Ban đầu, chỉ là một công việc bán thời gian, nhưng dần dần, cô nhận ra niềm say mê thật sự của mình nằm ở giảng đường.

Nhớ lại quãng thời gian mình học tiếng Việt, không ai chỉ cách phát âm, không hiểu vị trí lưỡi, ngữ pháp thì phải tự mày mò, và chính từ những khó khăn ấy khiến cô hiểu sâu sắc nỗi vất vả của người học ngoại ngữ.

Cô tự nhủ: “Mình phải trở thành người thầy có thể giúp học trò học dễ dàng hơn, bớt đi những bối rối và sai lầm như mình từng trải qua.”

Năm 2017, sau khi tốt nghiệp thạc sĩ, Hà Nhiệm Dung trở về Trung Quốc làm giảng viên dạy tiếng Việt cho cán bộ Chính phủ và giảng dạy tiếng Trung cho lưu học sinh Việt Nam tại Trung Quốc.

Mười năm đứng lớp, cô thấu hiểu rõ những hạn chế chung của người Việt khi học tiếng Hán, như: Phân biệt thanh điệu khó, sai ngữ pháp, viết chữ Hán chậm, nhớ từ vựng kém…

Từ thực tế giảng dạy, cô sáng tạo ra nhiều phương pháp phù hợp với học sinh Việt Nam, đồng thời dẫn dắt các em tham gia các cuộc thi Hán ngữ, “Cầu Hán ngữ” và nhiều hoạt động giao lưu văn hóa khác.

Hai học sinh của cô Dung đã đạt giải Ba cuộc thi “Đọc diễn cảm” 2025. (nguồn: Viện Khổng Tử Hanu)

Trở lại Việt Nam - hành trình của tri thức và lý tưởng

Năm 2021, cô giáo Hà Nhiệm Dung quyết định một bước ngoặt lớn trong đời. Từ bỏ công việc ổn định trong hệ thống nhà nước, cô cùng chồng và con gái quay trở lại Hà Nội.

Cũng trong năm đó, cô tiếp tục theo đuổi con đường học thuật, nghiên cứu sinh tiến sĩ chuyên ngành Ngôn ngữ học, với mong muốn nắm vững lý luận ngôn ngữ, kết hợp giữa khoa học nghiên cứu và thực tiễn giảng dạy, nâng tầm chất lượng lớp học.

“Ngôn ngữ không chỉ là công cụ giao tiếp, mà còn là cách con người tư duy. Tôi muốn hiểu thật sâu về ngôn ngữ, để giúp học trò hiểu chính mình khi học một ngôn ngữ khác”, cô Hà Nhiệm Dung chia sẻ.

Cùng năm ấy, cô sáng lập Trung tâm Ngoại Ngữ Mingtu 明途 (Ming Đồ Hán Ngữ). Cái tên “Minh Đồ” nghĩa là “con đường sáng”.

Cô hy vọng mỗi học sinh đều sẽ tìm được hướng đi tươi sáng cho tương lai, bước ra thế giới rộng lớn hơn bằng chính năng lực của mình.

MingTu đang là một trong những trung tâm tiếng Trung uy tín tại Hà Nội.

Mười năm gắn bó với giáo dục và học trò Việt Nam, cô đã nhìn thấy hàng trăm học sinh từ lớp học của mình bước ra thế giới, chạm đến ước mơ. Mỗi thành công của học trò, chính là niềm hạnh phúc và ý nghĩa lớn nhất của người thầy.

Có lẽ, không có điều gì là “ngẫu nhiên” thật sự. Mỗi lựa chọn, mỗi lần rẽ hướng đều là một sự sắp đặt tinh tế của số phận. Cô Hà Nhiệm Dung từng nói:

“Những gì tôi đi qua, nhìn thì như quanh co, nhưng thật ra đều đang dẫn tôi đến hôm nay.”

Nguyên Minh