Hành trình nghĩa tình của Bộ đội Hải quân

“Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” là đạo lý cơ bản trong tư tưởng, văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam. Đây cũng là chính sách lớn của Đảng, Nhà nước ta, là nhân tố quan trọng giúp xây dựng một xã hội đoàn kết, thịnh vượng và văn minh. Thực hiện tốt đạo lý ấy là trách nhiệm, nghĩa vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta nói chung, của cán bộ, chiến sĩ Quân chủng Hải quân nói riêng.

Thiếu tướng Nguyễn An Phong, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Hải quân cùng đoàn công tác tặng quà thân nhân liệt sĩ Hoàng Đức Khoa tại phường Bạch Đằng, TP Hải Phòng

Dân tộc ta có truyền thống yêu nước nồng nàn và tinh thần đấu tranh bất khuất vì độc lập, tự do, ấm no, hạnh phúc của nhân dân. Đi theo con đường cách mạng đầy vinh quang của Đảng, biết bao người con ưu tú của dân tộc đã hiến trọn cuộc đời hoặc hy sinh một phần xương máu vì nước, vì dân. Hơn 70 năm vững bước dưới lá cờ của Đảng, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Quân chủng Hải quân đã sẵn sàng chiến đấu, hy sinh quên mình, lập nhiều chiến công vang dội. Và để có được những chiến công ấy, hàng ngàn đồng chí bị thương, bị di chứng chiến tranh, hoặc mãi mãi nằm lại nơi chiến trường ác liệt, từ sông biển miền Bắc (1965-1973), Cửa Việt - Đông Hà (1966-1973), Đường Hồ Chí Minh trên biển huyền thoại (1961-1975), cho đến biên giới Tây Nam (1978-1979), Trường Sa, Nhà giàn DK1 những năm 80, 90 thế kỷ XX...

Viết tiếp truyền thống "uống nước nhớ nguồn"

Ngày nay, với đặc thù của một quân chủng hoạt động trên môi trường biển đảo khắc nghiệt, tính chất nhiệm vụ phức tạp, cường độ cao, tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường và tình huống hiểm nguy, hàng vạn cán bộ, chiến sĩ Hải quân vẫn đang cống hiến, hy sinh thầm lặng nơi biển đảo xa xôi, khó khăn, gian khổ. Giữa thời bình nhưng máu xương của không ít đồng chí vẫn đổ xuống, vì chủ quyền biển đảo thiêng liêng. Sự hy sinh đó là vô cùng cao quý, được Tổ quốc mãi mãi khắc ghi, nhân dân đời đời tưởng nhớ.

Sinh thời, Bác Hồ từng khẳng định: “Máu đào của các liệt sĩ đã nhuộm lá cờ cách mạng càng thêm đỏ chói. Sự hy sinh của các liệt sĩ đã chuẩn bị cho đất nước ta nở hoa độc lập, kết quả tự do”. Và Người căn dặn: “Thương binh, bệnh binh, gia đình quân nhân và gia đình liệt sĩ là những người có công với Tổ quốc, với nhân dân. Cho nên bổn phận chúng ta là phải biết ơn, phải thương yêu và giúp đỡ họ”. Thấm nhuần sâu sắc đạo lý dân tộc và lời dạy của Bác Hồ kính yêu, trải qua các thời kỳ cách mạng, Đảng, Nhà nước ta có nhiều chủ trương, chính sách huy động các nguồn lực, phát huy trách nhiệm của toàn xã hội tham gia thực hiện chính sách với người có công, hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”, để chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho các gia đình chính sách ngày càng chu đáo, đầy đủ, ấm no.

Chuẩn Đô đốc Đỗ Văn Yên, Phó Chính ủy Hải quân cùng đoàn công tác Quân chủng Hải quân tặng quà thân nhân gia đình liệt sĩ Lưu Anh Tuấn tại Hải Phòng

Những năm qua, với truyền thống đơn vị 2 lần anh hùng, lúc hy sinh, gian khổ có nhau, khi hòa bình nghĩa tình đồng đội không phai mờ, cùng với hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị, Quân chủng Hải quân luôn quan tâm làm tốt chính sách với người có công và hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”. Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng các chương trình, kế hoạch nhằm tổ chức thực hiện tốt các chế độ chính sách hiện hành với người có công.

Các đơn vị thường xuyên tuyên truyền, giáo dục cho bộ đội nắm vững quan điểm, chủ trương, chính sách Đảng, Nhà nước và đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc. Thấu hiểu công lao to lớn của các thế hệ đi trước, cán bộ, chiến sĩ Hải quân từ đất liền đến hải đảo, từ cơ quan, đơn vị, nhà máy, xí nghiệp đến từng con tàu, đài, trạm... đã nêu cao trách nhiệm, hưởng ứng và triển khai thực hiện rất hiệu quả chính sách với người có công và hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” bằng tất cả trách nhiệm, lòng kính trọng, biết ơn sâu sắc.

Quân chủng đã tích cực nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với Nhà nước, Bộ Quốc phòng ban hành, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện một số chế độ chính sách đối với bộ đội và hậu phương có liên quan trực tiếp đến biển đảo và Hải quân, bảo đảm phù hợp thực tiễn phát triển của xã hội, tạo sự đồng thuận, công bằng khi đi vào cuộc sống. Tổ chức chi trả đầy đủ, kịp thời, đúng chế độ chính sách cho các đối tượng được hưởng; đề xuất, báo cáo cấp có thẩm quyền công nhận và giải quyết chính sách đối với các trường hợp hy sinh, bị thương khi làm nhiệm vụ.

Các cơ quan, đơn vị quan tâm bảo đảm tốt các chế độ: bảo hiểm y tế quân nhân, thân nhân quân nhân tại ngũ; quản lý, chăm sóc đối tượng nghỉ hưu theo phân cấp; dạy nghề và giải quyết việc làm cho quân nhân xuất ngũ, con thương binh, liệt sĩ; hỗ trợ sĩ quan nghỉ hưu, hy sinh, từ trần theo quy định. Quyền lợi chính đáng của quân nhân, gia đình quân nhân và các đối tượng chính sách luôn được chăm lo chu đáo. Niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước, Quân đội, Quân chủng được củng cố, tăng cường. Bộ đội thêm an tâm công tác, gắn bó đơn vị, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì chủ quyền biển đảo Tổ quốc.

Cán bộ, chiến sĩ Vùng 1 thắp hương tri ân các anh hùng, liệt sĩ tại nghĩa trang phường Thiên Hương, TP Hải Phòng

Hằng năm, Quân chủng đã dành một phần kinh phí, đồng thời tuyên truyền, vận động cán bộ, chiến sĩ, các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tích cực tham gia đóng góp Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, Quỹ “Vì người nghèo” với số tiền hàng chục tỷ đồng. Nhiều đơn vị đã có cách làm hay, sáng tạo, phù hợp với điều kiện đơn vị, xây dựng và quản lý, sử dụng có hiệu quả các quỹ nghĩa tình như: Quỹ “Phụng dưỡng Mẹ Việt Nam Anh hùng, thân nhân liệt sĩ”; Quỹ “Đồng đội Đặc công Hải quân”... Từ các nguồn quỹ đó, các đơn vị có điều kiện thăm hỏi, tặng quà, phụng dưỡng, hỗ trợ người có công, gia đình khó khăn, gia đình có người đang công tác ở nơi khó khăn gian khổ như Trường Sa, Nhà giàn DK1...

Việc giải quyết tồn đọng chế độ chính sách trong chiến tranh, nhất là tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ được Quân chủng đẩy nhanh tiến độ. Tập trung khảo sát, thu thập, tiếp nhận, xử lý thông tin mộ liệt sĩ Hải quân hy sinh trong chiến tranh. Phối hợp với địa phương và cơ quan pháp y, tiến hành quy tập, xác định danh tính liệt sĩ, quân nhân từ trần đưa vào nghĩa trang liệt sĩ hoặc chuyển về quê hương theo nguyện vọng thân nhân, gia đình.

Với đặc thù Quân chủng đóng quân phân tán trên địa bàn rộng, nhiều đơn vị xa đất liền, tình hình hậu phương gia đình tác động không nhỏ đến tâm tư, tình cảm và khả năng hoàn thành nhiệm vụ của bộ đội. Quân chủng luôn quan tâm thăm hỏi, động viên các gia đình quân nhân, nhất là gia đình có con em công tác ở đảo xa, nhà giàn; tổ chức cho thân nhân đi thăm, động viên quân dân Trường Sa, Nhà giàn DK1; thăm viếng, trợ cấp gia đình quân nhân có người từ trần, bệnh hiểm nghèo, gặp thiên tai hoạn nạn, khó khăn; triển khai các chương trình giao lưu, cầu truyền hình trực tiếp giữa đảo và đất liền, tạo cầu nối gắn kết hậu phương với đơn vị.

Quân chủng còn tích cực phối hợp với các địa phương tạo quỹ đất ở, nhà ở cho bộ đội, đồng thời thực hiện hiệu quả các dự án xây dựng nhà công vụ, ưu tiên địa bàn trọng điểm, khó khăn, gian khổ, đơn vị chiến đấu. Phát huy nội lực, kết hợp vận động các tổ chức, cá nhân ngoài xã hội ủng hộ xây dựng nhà tình nghĩa, nhà đồng đội, nhà tình thương, nhà mái ấm công đoàn, nhà 100 đồng, nhằm giúp đối tượng chính sách, gia đình quân nhân và đồng bào có hoàn cảnh khó khăn có nơi ăn ở ổn định, yên tâm công tác, vươn lên trong cuộc sống.

Cùng với đó, Quân chủng còn hưởng ứng, thực hiện tốt 3 chương trình mục tiêu quốc gia về: phát triển kinh tế-xã hội vùng dân tộc thiểu số, miền núi; giảm nghèo bền vững; xây dựng nông thôn mới. Với tinh thần “Không để ai bị bỏ lại phía sau”, Quân chủng tích cực giúp đỡ các địa phương vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo xây dựng hạ tầng giao thông, công trình dân sinh, thủy lợi, cơ sở y tế, giáo dục; nhận đỡ đầu con ngư dân có hoàn cảnh khó khăn; khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí; giúp dân phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn... Qua đó góp phần cải thiện, nâng cao đời sống nhân dân, xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh, tăng cường đại đoàn kết toàn dân, củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và chế độ XHCN.

“Chủ động, chu đáo, hiệu quả, nghĩa tình”

Năm 2025 là năm diễn ra nhiều sự kiện, nhiều ngày lễ trọng đại của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta, trong đó Quân chủng Hải quân tổ chức kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập, 50 năm Ngày giải phóng Trường Sa… Đây là dịp để cán bộ, chiến sĩ Hải quân tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tri ân những người có công với cách mạng và chia sẻ với các gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Từ đầu năm đến nay, toàn Quân chủng đã hỗ trợ xây dựng và sửa chữa 70 căn nhà đồng đội, nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà mái ấm công đoàn, nhà 100 đồng; nhận phụng dưỡng, chăm sóc 69 Mẹ Việt Nam anh hùng, 66 thân nhân liệt sĩ. Các cơ quan, đơn vị tổ chức thăm hỏi, động viên, tặng quà đối tượng chính sách nhân dịp lễ, tết và Ngày thương binh, liệt sĩ; tổ chức tu bổ, làm đẹp nghĩa trang, thắp nến tri ân, dâng hoa, dâng hương tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ; hỗ trợ kinh phí, vật chất, chăm sóc sức khỏe 163 cháu là con ngư dân được đỡ đầu… Tổng số tiền chi cho các hoạt động công tác chính sách của Quân chủng hơn 26 tỷ đồng.

Những kết quả trong thực hiện chính sách với người có công và hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” thời gian qua đã thể hiện nghĩa cử cao đẹp, tô thắm thêm truyền thống, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Hải quân” thời kỳ mới. Đây cũng là một mặt công tác rất quan trọng, tạo sự ổn định chính trị, tư tưởng trong đơn vị và nhân dân, góp phần xây dựng Quân chủng “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, làm nòng cốt bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo Tổ quốc. Vì vậy thời gian tới, Quân chủng tiếp tục phát huy, thực hiện hiệu quả hơn nữa công tác này, với phương châm “Chủ động, chu đáo, hiệu quả, nghĩa tình”, trong đó tập trung vào những nội dung cơ bản sau:

Một là, tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt các chỉ thị, nghị quyết, hướng dẫn của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng về chính sách với người có công và hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”. Chủ động nghiên cứu, tham mưu, đề xuất Nhà nước, Bộ Quốc phòng ban hành, sửa đổi, bổ sung các chế độ chính sách cho những đối tượng, những lĩnh vực liên quan trực tiếp hoạt động của Quân chủng. Các cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện tốt các chế độ chính sách hiện hành; đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục để bộ đội và nhân dân hiểu rõ ý nghĩa nhân văn sâu sắc các chính sách với người có công, để nhân lên giá trị truyền thống và đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”, “Tương thân tương ái” của dân tộc trong thời kỳ mới.

Hai là, phát huy nội lực, huy động các nguồn lực trong xã hội, thực hiện ngày càng tốt hơn chính sách với người có công, gia đình quân nhân, công nhân viên chức quốc phòng có hoàn cảnh khó khăn, gia đình có con em làm nhiệm vụ ở Trường Sa, Nhà giàn DK1, nơi vất vả, gian khổ. Thực hiện tốt các chính sách đối với quân nhân thôi phục vụ tại ngũ, xuất ngũ, nghỉ hưu. Quan tâm phát triển quỹ đất ở, nhà ở, nhà công vụ, nhà ở xã hội để gia đình quân nhân có điều kiện ổn định cuộc sống, yên tâm công tác. Tiếp tục thực hiện tốt 3 chương trình mục tiêu quốc gia và phong trào thi đua “Quân chủng Hải quân chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Quân chủng Hải quân chung tay vì người nghèo, không để ai bị bỏ lại phía sau”. Trọng tâm là giúp địa phương và nhân dân phát triển kinh tế, xây dựng cơ sở hạ tầng, phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, góp phần xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh gắn với xây dựng địa bàn đóng quân an toàn.

Ba là, thực hiện tốt Pháp lệnh “Ưu đãi người có công với cách mạng”; giải quyết kịp thời, chu đáo chính sách với quân nhân trong Quân chủng bị thương, hy sinh khi làm nhiệm vụ. Phối hợp với địa phương, tổ chức xã hội, doanh nghiệp... đẩy mạnh hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”, chăm sóc, phụng dưỡng Mẹ Việt Nam Anh hùng, thân nhân liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, người có công; thăm hỏi, động viên, tặng quà gia đình chính sách, nạn nhân chất độc da cam; hỗ trợ, giải quyết việc làm cho con em liệt sĩ, thương binh nặng. Đẩy nhanh tiến độ thu thập thông tin, xác định danh tính và quy tập mộ liệt sĩ, làm vơi bớt nỗi đau mất mát của thân nhân và gia đình. Vận động bộ đội, các tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm tích cực quyên góp, ủng hộ Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, Quỹ “Vì người nghèo” để hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa, nhà đồng đội, nhà tình thương. Qua đó tạo điều kiện giúp đỡ các gia đình liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, người có công, người có hoàn cảnh khó khăn ổn định cuộc sống, góp phần xây dựng quê hương, đất nước giàu đẹp, văn minh...

Thực hiện tốt chính sách với người có công và hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” vừa là nghĩa cử cao đẹp, vừa là giải pháp chiến lược bền vững để Quân chủng Hải quân cùng cả nước xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, gìn giữ và phát huy mối quan hệ đoàn kết gắn bó máu thịt quân dân, tạo sức mạnh tổng hợp bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển hùng cường, thịnh vượng của dân tộc.

Chuẩn Đô đốc Đỗ Văn Yên

Phó Chính ủy Quân chủng Hải quân