Hệ thống Vòm Vàng: Chi tiết lá chắn tên lửa đa tầng bảo vệ toàn bộ nước Mỹ

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu về hệ thống Vòm Vàng tại Phòng Bầu dục. (Ảnh: Reuters)

Bài thuyết trình - có tiêu đề “Làm nhanh, Nghĩ lớn!” - đã được trình bày trước 3.000 nhà thầu quốc phòng tại Huntsville (Alabama) vào tuần trước, cho thấy mức độ phức tạp chưa từng có của hệ thống này, cũng như thách thức lớn nhất của dự án khi Tổng thống Donald Trump đặt ra hạn chót vào năm 2028.

Hệ thống này ước tính có chi phí 175 tỷ đô la, nhưng báo cáo cho thấy vẫn còn nhiều bất ổn về kiến trúc cơ bản của dự án vì số lượng bệ phóng, tên lửa đánh chặn, trạm mặt đất và địa điểm cho hệ thống vẫn chưa được xác định.

"Họ có rất nhiều tiền, nhưng họ vẫn chưa xác định được chi phí cần thiết", một quan chức Mỹ cho biết. Đến thời điểm hiện tại, Quốc hội Mỹ đã phê duyệt 25 tỷ đô la cho hệ thống Vòm Vàng theo dự luật thuế và chi tiêu của ông Trump được thông qua vào tháng 7.

45,3 tỷ đô la khác được chi cho Vòm Vàng trong yêu cầu ngân sách tổng thống năm 2026.

Được thiết kế như một lá chắn phòng thủ tên lửa nhiều lớp cho Mỹ, Vòm Vàng lấy cảm hứng từ Vòm Sắt của Israel, nhưng lớn hơn đáng kể do diện tích địa lý cần bảo vệ và tính phức tạp của các mối đe dọa mà nó phải đối mặt.

Theo các báo cáo, cấu trúc hệ thống bao gồm bốn lớp tích hợp: một lớp cảm biến và nhắm mục tiêu trên không gian để cảnh báo và theo dõi tên lửa, ba lớp trên mặt đất bao gồm các tên lửa đánh chặn, radar và có thể là laser.

Yếu tố gây bất ngờ là một bãi phóng tên lửa lớn mới - dường như nằm ở vùng Trung Tây nước Mỹ - dành cho các tên lửa đánh chặn thế hệ tiếp theo (NGI) và Hệ thống Phòng thủ Khu vực Tầm cao Giai đoạn cuối (THAAD) do Lockheed Martin sản xuất.

NGI là tên lửa hiện đại hóa cho mạng lưới Phòng thủ Tầm trung Trên Mặt đất (GMD) bao gồm radar, tên lửa đánh chặn và các thiết bị khác. Đây hiện là lá chắn phòng thủ tên lửa chính để bảo vệ Mỹ khỏi tên lửa đạn đạo xuyên lục địa.

Mỹ vận hành các bãi phóng GMD ở miền Nam California và Alaska. Kế hoạch này sẽ bổ sung thêm một bãi phóng thứ ba ở vùng Trung Tây để đối phó với các mối đe dọa mới.

Đáng chú ý, báo cáo không đề cập đến công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk, một công ty tham gia đấu thầu hợp đồng Vòm Vàng cùng với nhà sản xuất phần mềm Palantir và nhà sản xuất hệ thống phòng thủ Anduril.

Tướng Michael Guetlein, người lãnh đạo dự án Vòm Vàng, có 30 ngày kể từ 17/7 để thành lập một nhóm phát triển hệ thống, 60 ngày nữa để trình bày thiết kế hệ thống ban đầu và 120 ngày để trình bày một kế hoạch triển khai đầy đủ, bao gồm chi tiết về vệ tinh và trạm mặt đất.

Lầu Năm Góc cho biết họ đang thu thập thông tin "từ ngành công nghiệp, các học viện, phòng thí nghiệm quốc gia và các cơ quan chính phủ khác để hỗ trợ Vòm Vàng", nhưng sẽ là "thiếu thận trọng" nếu công bố thêm thông tin về dự án trong giai đoạn đầu này.

Minh Hạnh