Hiệp ước Thân thiện và hợp tác ở Đông Nam Á tiếp tục là một trong các văn kiện nền tảng quan trọng của ASEAN
Dự kiến Đại hội đồng Liên hợp quốc sẽ thông qua một Nghị quyết do các nước ASEAN bảo trợ về TAC tại khóa họp lần thứ 80.
Các đại biểu tham dự Hội nghị.
Ngày 18/9, Hội nghị lần thứ hai các bên tham gia Hiệp ước Thân thiện và hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), với chủ đề “Thách thức và cơ hội - quá khứ, hiện tại và tương lai”, được tổ chức tại trụ sở Ban thư ký ASEAN, Jakarta với sự tham dự của đại diện cấp Đại sứ của 57 bên tham gia Hiệp ước.
Tổng thư ký ASEAN Kao Kim Hourn phát biểu khai mạc và Đại sứ Malaysia tại ASEAN, thay mặt nước Chủ tịch ASEAN 2025 chủ trì Hội nghị.
Hội nghị là dịp quan trọng để các nước thành viên ASEAN và các nước tham gia TAC khẳng định mạnh mẽ cam kết đối với các nguyên tắc của TAC, cùng trao đổi về cách thức triển khai TAC và các biện pháp nhằm nâng cao tính phù hợp và hiệu quả của TAC ở khu vực và toàn cầu, hướng tới kỷ niệm 50 năm ký kết Hiệp ước vào 2026.
Các nước ASEAN khẳng định sau gần 5 thập kỷ, trong bối cảnh tình hình khu vực, thế giới diễn biến phức tạp, khó lường, luật pháp quốc tế bị thách thức, TAC tiếp tục là một trong các văn kiện nền tảng quan trọng của ASEAN, thúc đẩy tinh thần hữu nghị và hợp tác, tăng cường đối thoại, xây dựng lòng tin, ngăn ngừa và quản lý hữu hiệu các nguy cơ xung đột, đóng góp duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực.
TAC ngày nay không chỉ là bộ quy tắc ứng xử giữa các quốc gia Đông Nam Á mà được mở rộng phạm vi với sự tham gia của nhiều đối tác từ khắp các khu vực trên thế giới.
Nhân mốc quan trọng đánh dấu 50 năm TAC ra đời, dự kiến Đại hội đồng Liên hợp quốc sẽ thông qua một Nghị quyết do các nước ASEAN bảo trợ về TAC tại khóa họp lần thứ 80 năm 2025.
Philippines, nước Chủ tịch ASEAN 2026 cũng thông báo kế hoạch tổ chức các hoạt động quan trọng kỷ niệm 50 năm TAC, đề nghị các nước tích cực hưởng ứng.
Phát biểu tại Hội nghị, đại diện 35 nước tham gia TAC nhấn mạnh ý nghĩa, giá trị của TAC và đề cao vai trò quan trọng của cấu trúc khu vực với ASEAN ở vị trí trung tâm.
Sáu nguyên tắc cơ bản được nêu trong TAC về tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ; tôn trọng bản sắc dân tộc của các quốc gia; quyền tồn tại không bị can thiệp, o ép hay cưỡng ép; không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau; giải quyết hòa bình tranh chấp; từ bỏ việc đe dọa hoặc sử dụng vũ lực được nhiều nước khẳng định cam kết tôn trọng và kêu gọi tất cả các bên tham gia tuân thủ trách nhiệm.
Các nước tham gia TAC cũng bày tỏ sẵn sàng tìm kiếm, thúc đẩy cơ hội hợp tác trên các lĩnh vực cùng quan tâm, phù hợp với tinh thần của TAC, tận dụng hiệu quả các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, đóng góp cho nỗ lực chung duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực, ứng phó hữu hiệu với các thách thức an ninh cả truyền thống và phi truyền thống.
Nhiều nước chia sẻ quan điểm về các vấn đề đe dọa hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực như tình hình Biển Đông, Myanmar, Bán đảo Triều tiên, các tranh chấp chủ quyền, lãnh thổ, cùng với xung đột vũ trang ở các khu vực khác trên thế giới, kêu gọi áp dụng các nguyên tắc của TAC, sử dụng TAC như công cụ thúc đẩy tìm kiếm giải pháp hòa bình, bền vững cho các thách thức này.
Chiều cùng ngày, đã diễn ra Phiên thảo luận kênh 1.5, với sự tham dự của các nhà ngoại giao, nhà nghiên cứu có uy tính ở khu vực, thảo luận về cách thức đề cao và gìn giữ vai trò, giá trị của TAC, cũng như tận dụng hiệu quả TAC đóng góp duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực.
