Hình dung 3 kịch bản 'đảm bảo an ninh' mà NATO có thể cung cấp cho Ukraine

Ngày 18-8, trong cuộc họp chung tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, các nhà lãnh đạo châu Âu, Tổng Thư ký liên minh quân sự Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte đã thảo luận về vấn đề “đảm bảo an ninh” cho Ukraine để tránh một cuộc tấn công tiềm tàng từ Nga, theo tờ The New York Times.

Sau khi cuộc họp kết thúc, ông Trump đã đăng trên mạng xã hội Truth Social rằng cuộc họp đã diễn ra hiệu quả và các nhà lãnh đạo đã thảo luận về "các đảm bảo an ninh cho Ukraine mà các quốc gia châu Âu sẽ cung cấp cho Ukraine, với sự phối hợp của Mỹ”.

Thủ tướng Anh Keir Starmer đã nhắc đến việc tập hợp một lực lượng hình thành từ "liên minh tự nguyện" của phương Tây. Lực lượng này sẽ đồn trú tại Ukraine sau khi đạt được lệnh ngừng bắn hoặc thỏa thuận hòa bình. Tuy nhiên, chưa bên nào công khai chi tiết lực lượng này sẽ như thế nào.

Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các nhà lãnh đạo châu Âu họp tại Nhà Trắng hôm 18-8. Ảnh: THE NEW YORK TIMES

Từ ý tưởng của ông Starmer, có thể hình dung đây là việc thành lập một "lực lượng gìn giữ hòa bình" toàn diện, có thể được trang bị vũ khí bổ sung lực lượng cho quân đội Ukraine.

Lực lượng này sẽ chỉ được triển khai với mục đích phòng thủ và để răn đe Nga bằng cách buộc Điện Kremlin phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tham gia vào một cuộc xung đột với binh lính từ các quốc gia thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Vấn đề của ý tưởng này là để có thể răn đe hiệu quả thì cần phải có hàng chục nghìn quân triển khai tới Ukraine.

Khả năng thứ hai là hình thành một lực lượng "dây bẫy", tức là quy mô nhỏ hơn nhiều so với ý tưởng thứ nhất. Lực lượng này sẽ không thể phòng thủ tốt, nhưng giả thuyết sẽ là Nga sẽ ngần ngại mạo hiểm ra tay với những người châu Âu không phải người Ukraine nếu một cuộc chiến khác bùng nổ. Tuy nhiên, đó là một giả thuyết chưa được kiểm chứng và cũng là một canh bạc lớn với các nước phương Tây.

Ý tưởng thứ ba là thành lập một "lực lượng quan sát". Lực lượng này có thể có quy mô nhỏ, khoảng vài trăm quân. Về cơ bản, lực lượng sẽ có mặt và có trách nhiệm báo cáo về một động thái quân sự sắp diễn ra. Vai trò đó có thể được thực hiện bằng vệ tinh và camera mặt đất và lực lượng này sẽ không đủ lớn để triển khai bất kỳ hình thức phòng thủ nào.

Ông Trump chưa cam kết sẽ triển khai quân đội Mỹ vào lực lượng này, bất kể dưới hình thức nào. Quyết định về quy mô lực lượng này có thể sẽ phụ thuộc vào việc thỏa thuận ngừng bắn hoặc hiệp định hòa bình sẽ như thế nào, nếu các cuộc đàm phán tiến triển đến mức đó.

Trong một cuộc phỏng vấn của đài Fox News, Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết vẫn còn thiếu sự rõ ràng về cam kết mơ hồ của chính quyền ông Trump trong việc cung cấp các đảm bảo an ninh cho Ukraine.

"Điều đó có nghĩa chính xác là gì - sự tham gia của Mỹ - sẽ được thảo luận trong những ngày tới" - ông Rutte nói.

Ông Rutte nói thêm rằng việc Mỹ tham gia vào các đảm bảo an ninh cho Ukraine là một "bước đột phá" nhưng mức độ tham gia cần phải được thảo luận.

THU PHƯƠNG