Hoàn thiện pháp luật để tạo đột phá phát triển

Tôi đánh giá cao cách tiếp cận toàn diện của Diễn đàn khi nhìn nhận việc hoàn thiện hệ thống pháp luật trong bối cảnh nền kinh tế - xã hội đang chuyển đổi sâu rộng, đòi hỏi hệ thống pháp luật phải có khả năng dự báo, linh hoạt và thích ứng nhanh hơn. Chỉ khi đáp ứng được yêu cầu đó, pháp luật mới không chỉ theo kịp thực tiễn mà còn có thể dẫn dắt sự phát triển, trở thành “đột phá của đột phá”, mở đường thúc đẩy tiến trình phát triển đất nước.

Những ý kiến tại Diễn đàn đã chỉ rõ một thực tế: nhiều luật hiện hành vẫn có khoảng cách với thực tiễn; tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn giữa các văn bản còn tồn tại; quy trình xây dựng pháp luật ở một số khâu chưa thật sự tinh gọn. Trong khi đó, yêu cầu đặt ra cho giai đoạn mới là phải tạo lập khuôn khổ pháp lý thông suốt, ổn định và đủ độ mở để giải phóng nguồn lực, khuyến khích đổi mới sáng tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình Nguyễn Anh Chức chia sẻ bên lề Diễn đàn

Tôi đặc biệt ấn tượng với sự nhấn mạnh vào vai trò của pháp luật phải trở thành “đòn bẩy” thúc đẩy phát triển thay vì “điểm nghẽn” cản trở tăng trưởng. Để hiện thực hóa yêu cầu này, việc rà soát toàn diện và đồng bộ hệ thống pháp luật hết sức cần thiết. Chúng ta cần mạnh dạn loại bỏ những quy định lạc hậu, không còn phù hợp với thực tiễn; đồng thời, bổ sung kịp thời các quy định mới cho những lĩnh vực đang phát triển nhanh như kinh tế số, dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn. Chỉ bằng cách đó, pháp luật mới có thể tạo nền tảng vững chắc và đủ độ mở để dẫn dắt sự phát triển trong giai đoạn mới.

Bên cạnh đó, nhiều ý kiến tâm huyết, sâu sắc tại Diễn đàn cũng đề xuất tiếp tục đổi mới quy trình lập pháp theo hướng khoa học, minh bạch và tăng cường tham vấn. Theo tôi, để chính sách, pháp luật thực sự đi vào cuộc sống, chúng ta cần lắng nghe nhiều hơn từ doanh nghiệp, hiệp hội nghề nghiệp, địa phương và người dân - những đối tượng trực tiếp chịu tác động. Việc đánh giá tác động chính sách phải được thực hiện thực chất hơn. Đồng thời, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ trong theo dõi, tổng hợp dữ liệu lập pháp.

Một điểm quan trọng khác là yêu cầu nâng cao chất lượng đội ngũ xây dựng pháp luật. Trong bối cảnh mới, công tác pháp chế không chỉ đòi hỏi năng lực chuyên môn sâu mà còn cần tư duy mở, khả năng cập nhật công nghệ và phân tích chính sách dựa trên bằng chứng. Việc đào tạo, bồi dưỡng liên ngành là cần thiết để các cơ quan xây dựng pháp luật có thể giải quyết các vấn đề phức hợp, mang tính lồng ghép giữa nhiều lĩnh vực.

Diễn đàn lần này cho thấy quyết tâm của Quốc hội trong đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, hướng đến Nhà nước pháp quyền hiện đại, hiệu lực và hiệu quả. Tôi tin rằng, các kiến nghị và phân tích tại Diễn đàn sẽ được tiếp thu nghiêm túc, trở thành những gợi mở quan trọng để hoàn thiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh thời gian tới.

Toàn cảnh khai mạc Diễn đàn. Ảnh: Hồ Long

Tôi cũng đồng tình với ý kiến của các đại biểu xoay quanh việc hoàn thiện khung pháp lý về phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền. Luật hóa rõ ràng cơ chế phân cấp, phân quyền; tránh chồng chéo, giao thoa hoặc bỏ trống nhiệm vụ. Đồng thời, cần tăng cường phân cấp, phân quyền, gắn với trách nhiệm giải trình cho cơ sở để hoạt động chính quyền cơ sở hai cấp phát huy hiệu quả cao nhất.

Dưới góc độ ở địa phương, tôi cho rằng việc hoàn thiện thể chế, pháp luật không chỉ là nhiệm vụ của riêng cơ quan lập pháp, mà là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Khi pháp luật được xây dựng trên nền tảng khoa học, minh bạch, lắng nghe và tôn trọng thực tiễn, chúng ta sẽ tạo được môi trường pháp lý thuận lợi để phát huy mọi nguồn lực, đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới.

Trọng Hiếu