Hoàn thiện thước đo môi trường kinh doanh cấp tỉnh cho hợp tác xã nông nghiệp
PCGI được thiết kế với 9 nhóm hợp phần, 48 chỉ tiêu thành phần, phản ánh hai khía cạnh then chốt. Đó là, năng lực nội tại của hợp tác xã: tổ chức, tài chính, quản trị, thị trường, năng lực đổi mới…
Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Ngọc Trần
Ngày 27/11, tại Hà Nội, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường tổ chức Hội thảo tham vấn kết quả xây dựng Bộ chỉ số “Môi trường kinh doanh cấp tỉnh đối với kinh tế tập thể, hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp” (PCGI).
Sự kiện thu hút hơn 200 đại biểu đến từ các Bộ, ngành Trung ương, địa phương, chuyên gia, tổ chức quốc tế và đại diện các hợp tác xã trên cả nước tham dự trực tiếp và trực tuyến.
Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn nhấn mạnh: Việc xây dựng Bộ chỉ số PCGI là nhiệm vụ được Chính phủ giao tại Nghị quyết số 106/NQ-CP, nhằm thiết lập một công cụ giám sát, đánh giá hiệu quả môi trường kinh doanh dành riêng cho khu vực kinh tế tập thể nông nghiệp – nơi phần lớn thành viên là nông dân, dễ bị tổn thương trước biến động thị trường và rủi ro thiên tai.
PCGI được thiết kế với 9 nhóm hợp phần, 48 chỉ tiêu thành phần, phản ánh hai khía cạnh then chốt. Đó là, năng lực nội tại của hợp tác xã: tổ chức, tài chính, quản trị, thị trường, năng lực đổi mới…; môi trường hỗ trợ bên ngoài: chất lượng thể chế, hạ tầng, dịch vụ công, chính sách hỗ trợ, năng lực điều hành của chính quyền địa phương.
Theo báo cáo của Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, Bộ chỉ số đã được đánh giá thí điểm tại 7 tỉnh đại diện cho 7 vùng sinh thái trên cả nước. Kết quả thí điểm giúp hoàn thiện khung chỉ tiêu, phương pháp đo lường, cách thu thập dữ liệu, đồng thời khẳng định tính khả thi của PCGI khi triển khai ở quy mô toàn quốc.
Toàn cảnh Hội thảo tham vấn kết quả xây dựng Bộ chỉ số “Môi trường kinh doanh cấp tỉnh đối với kinh tế tập thể, hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp” (PCGI). Ảnh: Ngọc Trần
Tại hội thảo các đại biểu đồng thuận rằng, khác với doanh nghiệp, hợp tác xã nông nghiệp hoạt động với mục tiêu nâng cao lợi ích của xã viên, cung cấp dịch vụ công và tạo sinh kế bền vững. Vì vậy, môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch, hiệu quả là yếu tố quyết định sự phát triển của hợp tác xã.
Cục trưởng Lê Đức Thịnh nhấn mạnh: “Xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho hợp tác xã chính là thước đo mức độ quan tâm của chính quyền địa phương đối với khu vực kinh tế tập thể. Chính sách có tốt đến đâu nhưng môi trường còn rào cản, hợp tác xã sẽ rất khó phát triển”.
Với cách tiếp cận này, PCGI sẽ tạo ra “tấm gương phản chiếu chính sách”, giúp mỗi địa phương nhìn thấy rõ điểm mạnh, điểm yếu trong công tác điều hành và hỗ trợ hợp tác xã; đồng thời tạo động lực cải cách mạnh mẽ, tương tự như PCI đối với môi trường đầu tư doanh nghiệp.
Hội thảo có 03 phiên trình bày chuyên môn, gồm: kết quả nghiên cứu - đánh giá thí điểm và hoàn thiện dự thảo Bộ chỉ số PCGI (do AGREINFOS trình bày); phương pháp đánh giá PCGI - hệ thống hóa cơ sở dữ liệu, phương pháp chuẩn hóa, trọng số và kỹ thuật xử lý dữ liệu; đề xuất cơ chế phối hợp và kế hoạch triển khai đánh giá PCGI năm đầu tiên, với phương án khảo sát 9.000 hợp tác xã, tỷ lệ phản hồi tối thiểu 25%, triển khai đồng bộ tại 34 tỉnh/thành phố trên cả nước.
Các phiên thảo luận ghi nhận nhiều ý kiến tâm huyết từ các chuyên gia, lãnh đạo địa phương và đại diện hợp tác xã, phản ánh trung thực thực trạng môi trường hoạt động của hợp tác xã và đề xuất hoàn thiện các chỉ tiêu liên quan đến: tiếp cận đất đai, tín dụng, chuyển đổi số, liên kết chuỗi giá trị, vai trò của tổ chức hỗ trợ hợp tác xã và trách nhiệm của chính quyền địa phương.
Bộ chỉ số PCGI được kỳ vọng sẽ tạo ra những chuyển biến căn bản nhằm nâng cao chất lượng điều hành của chính quyền cấp tỉnh thông qua đánh giá khách quan, minh bạch và có so sánh giữa các địa phương; tăng cường tiếng nói của hợp tác xã trong quá trình hoàn thiện chính sách; khuyến khích cạnh tranh lành mạnh và học hỏi mô hình tốt giữa các tỉnh, thành phố; cung cấp dữ liệu thực chứng phục vụ điều hành của Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Đặc biệt, việc công bố Top 10 tỉnh có điểm số cao nhất và nhóm địa phương dẫn đầu từng chỉ số sẽ giúp lan tỏa điển hình tốt, khuyến khích động lực cải cách trên phạm vi cả nước.
Bộ chỉ số PCGI là một trong những bước đi quan trọng của ngành trong thực hiện Nghị quyết 20-NQ/TW, Nghị quyết 106/NQ-CP và Luật Hợp tác xã 2023, góp phần xây dựng hệ thống hợp tác xã nông nghiệp hiện đại, minh bạch, hiệu quả và phát triển bền vững. Trong thời gian tới, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn sẽ phối hợp với Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường và các bộ, ngành, các địa phương và các hợp tác xã tiếp tục hoàn thiện bộ chỉ số, trình Bộ phê duyệt, đồng thời chuẩn bị triển khai đánh giá diện rộng lần đầu tiên trên toàn quốc vào năm 2026.
