Hội chứng kẻ mạo danh: Khi người giỏi vẫn không tin mình xứng đáng

Đó chính là hội chứng kẻ mạo danh (Imposter Syndrome) - một hiện tượng tâm lý phổ biến nhưng ít khi được gọi tên đúng mức.

Hội chứng này thường xuất hiện ở những người có thành tích tốt, đang đảm nhiệm vai trò quan trọng hoặc hoạt động trong môi trường có tính cạnh tranh cao. Họ liên tục đặt câu hỏi về giá trị thật của bản thân, xem thành công là kết quả của may mắn, tình cờ hoặc sự giúp đỡ từ người khác. Trong thâm tâm, họ tin rằng mình không "giỏi thật sự" và luôn sống trong trạng thái căng thẳng vì sợ bị phát hiện là "đồ giả".

Điều đáng nói là, hội chứng này không phản ánh đúng thực lực, mà phản ánh mức độ tự tin và lòng trắc ẩn với chính mình. Sự cầu toàn, áp lực xã hội và kỳ vọng cao từ bản thân là những yếu tố góp phần nuôi dưỡng cảm giác này.

Gần đây, một góc nhìn mới về cách ứng xử với những hoài nghi nội tâm như vậy được đề cập đến trong cuốn sách Thuyết mặc kệ học (The Let Them Theory), đang tạo nên làn sóng trên mạng xã hội và các diễn đàn phát triển bản thân.

Sách Thuyết mặc kệ họ

Với triết lý "Hãy để họ nghĩ gì họ muốn" (Let them), tác phẩm này không cổ vũ sự bất cần, mà khuyến khích người đọc học cách buông bỏ nhu cầu làm vừa lòng mọi người. Theo tác giả Mel Robbins: “Người khác sẽ luôn có nghĩ tiêu cực về bạn, bất kể bạn làm gì. Vì sao? Vì họ được quyền nghĩ bất cứ điều gì họ muốn.”

Trong bối cảnh hội chứng kẻ mạo danh ngày càng phổ biến, "thuyết mặc kệ" trở thành một liều giải độc tâm lý: mặc kệ người khác nghĩ bạn chưa đủ giỏi, mặc kệ ai đó cho rằng thành công của bạn chỉ là ăn may. Điều bạn cần quan tâm là sự nỗ lực không ngừng, sự chính trực trong hành động và lòng tin vào hành trình của mình.

Đằng sau cảm giác “mình chưa đủ tốt” thường là một người đang thực sự tiến bộ, đang đặt ra những tiêu chuẩn cao và khắt khe với bản thân. Tuy nhiên, sự phát triển không đồng nghĩa với việc phải luôn sống trong lo sợ. Một khi biết buông bỏ ánh nhìn bên ngoài và quay về lắng nghe nội tâm, bạn sẽ nhận ra khả năng thật sự của mình.

Thuyết mặc kệ họ không phải là lời kêu gọi buông xuôi, mà là lời nhắc về tự do. Tự do thoát khỏi nỗi ám ảnh mang tên "sự công nhận toàn diện", để trở về với chính mình, chân thành và vững chãi.

Lam Anh