Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng: Hợp tác vì hòa bình

Đại tướng Phan Văn Giang - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam, Trưởng đoàn đại biểu cấp cao Bộ Quốc phòng Việt Nam tham dự hội nghị.

Quang cảnh Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng lần thứ 12. Ảnh: Viên Luyến/TTXVN

Hội nghị lần thứ 12 này mang ý nghĩa đặc biệt khi kỷ niệm chặng đường 15 năm phát triển của ADMM+, và được tổ chức dưới chủ đề “Đoàn kết ASEAN vì an ninh và thịnh vượng”. Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Quốc phòng nước chủ nhà Malaysia Mohamed Khaled Nordin khẳng định rằng sau 15 năm, ADMM+ vẫn là minh chứng cho thấy đối thoại có hiệu quả, lòng tin có thể được xây dựng, và đoàn kết vẫn là sự phòng vệ lớn nhất của ASEAN. Ông cũng nhấn mạnh rằng ADMM+ là một trong những biểu tượng mạnh mẽ nhất cho những gì ASEAN và các đối tác có thể đạt được khi làm việc cùng nhau bằng tình đoàn kết.

Hội nghị tái khẳng định khu vực này phải duy trì là Vùng Hòa bình, tự do và trung lập, chứ không phải là sân khấu cho sự cạnh tranh chiến lược. Cơ chế an ninh khu vực phải duy trì tính chất do ASEAN dẫn dắt, toàn diện, và bắt nguồn từ đối thoại, đồng thuận, và tôn trọng luật pháp quốc tế.

Hội nghị cũng gửi thông điệp rõ ràng đến các đối tác: tiếp tục gắn kết với ASEAN thông qua các giá trị và nguyên tắc của khối, tôn trọng các chuẩn mực đã xây dựng, giữ vững các cam kết, và đề cao tinh thần bền vững của Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác (TAC). Chủ tịch Hội nghị nhấn mạnh điều quan trọng nhất phải được duy trì là luật pháp quốc tế. Mọi quốc gia, dù lớn hay nhỏ, đều phải kiên quyết chống lại các hành vi vi phạm luật pháp quốc tế và nhân đạo.

Các Bộ trưởng nhận định thế giới đang đối mặt với những thách thức vượt ra ngoài biên giới quốc gia, từ tấn công mạng do các tác nhân phi quốc gia thực hiện, có khả năng làm gián đoạn xã hội và gây bất ổn chính phủ, cho đến biến đổi khí hậu, mất an ninh lương thực và đại dịch. Chính vì vậy, sự đoàn kết và hợp tác thông qua ADMM+ hiện tại là quan trọng hơn bao giờ hết để ứng phó, thích nghi và bảo vệ an ninh và thịnh vượng khu vực.

Về định hướng tương lai, ADMM+ phải duy trì tính năng động, khả năng ứng phó, và tiếp tục được neo giữ trong các nguyên tắc bền vững của ASEAN: đối thoại, minh bạch và tôn trọng lẫn nhau. Các nước cần tăng cường lòng tin, nâng cao truyền thông khủng hoảng, và đối diện với các thách thức mới nổi trong các lĩnh vực an ninh mới. Hội nghị đã tái khẳng định cam kết tập thể về đối thoại, hợp tác và tin cậy.

Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia bày tỏ ADMM+ phải tiếp tục là cơ chế hợp tác quốc phòng và là một lực lượng thực sự vì hòa bình, một "ngọn hải đăng" của sự ổn định và tin cậy trong khu vực. Ông tái khẳng định sứ mệnh bền bỉ là giữ cho ASEAN vững mạnh, khu vực hòa bình, và ADMM+ là trụ cột ổn định trong một thế giới thường xuyên bị chia rẽ.

Đoàn đại biểu cấp cao Bộ Quốc phòng Việt Nam tại ADMM+ lần thứ 12. Ảnh: Viên Luyến/TTXVN

Trong bài phát biểu với chủ đề “Nhìn lại chặng đường 15 năm ADMM+ và định hướng hợp tác cho tương lai”, Đại tướng Phan Văn Giang kêu gọi các nước cần đẩy mạnh đối thoại cởi mở, tôn trọng luật pháp quốc tế, độc lập, chủ quyền và lợi ích chính đáng của nhau. Đại tướng nêu rõ cần tăng cường đoàn kết ASEAN cũng như giữa ASEAN và các đối tác; thúc đẩy vai trò trung tâm của ASEAN. Một ASEAN đoàn kết, tự cường và chủ động chính là hạt nhân cho sự thành công của ADMM+.

Bộ trưởng Phan Văn Giang mong muốn các nước đối tác tiếp tục ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, cùng ASEAN định hình một chương trình nghị sự chung, hài hòa lợi ích, đóng góp tích cực vào việc duy trì môi trường an ninh chung. Trên cơ sở sự tin cậy và tình đoàn kết, nâng tầm hợp tác quốc phòng thực chất, tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên và thách thức mới nổi. Cần tiếp tục phát huy hiệu quả các Nhóm chuyên gia hiện có, đồng thời nghiên cứu hợp tác trong các lĩnh vực mới về an ninh mạng, chuyển đổi số, quản trị trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực quân sự - quốc phòng, đảm bảo các công nghệ này được sử dụng một cách có trách nhiệm.

Trong bối cảnh đó, ADMM+ cần phải nỗ lực và gắn kết hơn nữa để ứng phó hiệu quả hơn với các vấn đề hiện có và những thách thức mới nổi; tiếp tục củng cố lòng tin chiến lược, vốn là nền tảng cho mọi hoạt động hợp tác. Việt Nam kiên trì chủ trương giải quyết mọi tranh chấp, bất đồng, bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Về vấn đề Biển Đông, Việt Nam nhấn mạnh sự cần thiết thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), tạo môi trường thuận lợi cho đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) thực chất, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).

Bộ trưởng Phan Văn Giang khẳng định cần gắn việc nâng cao năng lực ứng phó các thách thức an ninh chung với tăng cường hợp tác về giáo dục - đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Đây là yếu tố then chốt để đảm bảo sự tự cường và tính bền vững của hợp tác. Đại tướng Phan Văn Giang mong muốn các nước đối tác, với thế mạnh của mình, tích cực chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ ASEAN nâng cao năng lực chung, đồng thời, đề cao tinh thần trách nhiệm tập thể vì hòa bình và thịnh vượng chung.

Các thách thức an ninh hiện nay đều mang tính xuyên quốc gia, không một quốc gia nào có thể đơn phương giải quyết. Điều này đòi hỏi tất cả phải cùng chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và nguồn lực để cùng nhau ứng phó hiệu quả. Đại tướng Phan Văn Giang khẳng định Việt Nam cam kết sẽ tiếp tục là thành viên chủ động, tích cực và có trách nhiệm, cùng các nước ASEAN và các nước đối tác đóng góp cho một khu vực hòa bình, ổn định và phát triển; bày tỏ tin tưởng rằng, với thiện chí và nỗ lực chung, ADMM+ sẽ tiếp tục phát triển, thực sự là một hình mẫu hợp tác thành công.

Bộ trưởng Quốc phòng Mohamed Khaled (trái) trao Tuyên bố chung của ADMM+ nhân dịp kỷ niệm 15 năm thành lập ADMM+ cho Tổng thư ký ASEAN Kao Kim Hourn (phải). Ảnh: Viên Luyến/TTXVN

Hội nghị thảo luận kết quả Hội nghị Quan chức quốc phòng cấp cao ASEAN mở rộng (ADSOM+); trao đổi quan điểm về các vấn đề an ninh khu vực và thế giới, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác, đối thoại, hòa bình, ổn định và thông qua Tuyên bố chung chuyên đề kỷ niệm 15 năm thành lập ADMM+.

Cùng ngày, Lễ bàn giao vai trò Chủ tịch ADMM và ADMM+ đã được tổ chức trang trọng tại Kuala Lumpur. Theo đó, Bộ Quốc phòng Philippines là Chủ tịch ADMM và ADMM+ trong năm 2026.

Bùi Hoàn - Viên Luyến (TTXVN)