Hội thảo về góp ý dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi)

Ngày 25-8, tại TP. Đà Nẵng, Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội tổ chức Hội thảo góp ý dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi). Ông Nguyễn Đức Hải - Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội và ông Nguyễn Phú Cường - Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách chủ trì hội thảo. Tham dự hội thảo có lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương, các Phó chủ nhiệm, Ủy viên Ủy ban Tài chính Ngân sách; các Ủy ban khác của Quốc hội, các chuyên gia, các nhà kinh tế, hiệp hội doanh nghiệp, Hội đồng nhân dân và lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư một số tỉnh, thành trong cả nước.

Phát biểu góp ý dự thảo Luật Đầu thầu (sửa đổi) tại hội thảo, ông Lê Hữu Trí - Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa cho rằng: Dự thảo đã bổ sung nhiều nội dung vướng mắc, bất cập qua thực tiễn 9 năm thi hành Luật Đấu thầu năm 2013. Tuy nhiên, dự thảo Luật vẫn chưa khắc phục được nhiều vấn đề còn bất cập, lỗ hổng trong hoạt động đấu thầu được quy định tại Luật Đấu thầu năm 2013 và các Luật, văn bản dưới luật khác và những vấn đề đặt ra cần phải giải quyết để bảo đảm trên thực tiễn hoạt động đấu thầu được thuận lợi, dễ thực hiện, hạn chế được các sai phạm, tiêu cực, tham nhũng, đáp ứng được yêu cầu quản lý tốt đất đai, đầu tư, mua sắm, trang bị...trên các lĩnh vực, nhất là một số lĩnh vực hiện đang có nhiều bức xúc cần phải khẩn trương tháo gỡ như đất đai, y tế, giáo dục...Để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về hoạt động đấu thầu, ông Lê Hữu Trí đặt vấn đề tiếp cận hoạt động đấu thầu trên phương diện, góc nhìn của các cơ quan quản lý nhà nước và cả phương diện, góc nhìn của cơ quan, tổ chức đấu thầu và tổ chức, cá nhân tham gia dự thầu; cả lợi ích của nhà nước và lợi ích của doanh nghiệp; với mục tiêu chọn được sản phẩm sau đấu thầu tốt nhất (về chất lượng và giá cả) và ngăn chặn được các hành vi tiêu cực, tham nhũng... để thiết chế các điều luật.

Ông Lê Hữu Trí - Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa

Vì vậy, ông Lê Hữu Trí kiến nghị: Luật Đấu thầu cần sửa đổi theo hướng phạm vi, đối tượng áp dụng phải bao quát tất cả hoạt động đấu thầu. Các hoạt động đấu thầu trên các lĩnh vực, ngành được quy định thống nhất tại Luật Đấu thầu (xem như luật gốc về hoạt động đấu thầu) nhằm khắc phục tình trạng xung đột pháp luật về hoạt động đầu thầu như hiện nay ở các luật và văn bản dưới luật làm cho việc thực hiện khó khăn. Cần hạn chế việc quy định các trường hợp đấu thầu hạn chế hoặc chỉ định thầu trong trường hợp đặc biệt, có yếu tố cấp bách nhằm ngăn chặn việc lợi dụng kẻ hở này của pháp luật để tiêu cực, tham nhũng; đồng thời mở rộng môi trường công khai, minh bạch trong hoạt động đấu thầu, tạo sự cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng giữa các doanh nghiệp khi tham gia đấu thầu hoặc tránh chia nhỏ các gói thầu để được chỉ định thầu. Một yếu tố then chốt cần quan tâm là phải đơn giản hóa tối đa các thủ tục hành chính, sự thống nhất, đồng bộ các tiêu chí, tiêu chuẩn, biểu mẫu, quy trình...ở tất cả các khâu trong quá trình tổ chức đấu thầu để việc tổ chức đấu thầu được dễ thực hiện, nhanh gọn, không phải mất nhiều thời gian, chi phí, tạo điều kiện cho nhiều doanh nghiệp được tham gia để có sản phẩm đấu thầu tốt nhất cả về chất lượng và giá cả và đáp ứng được nhu cầu phục vụ phòng chống dịch bệnh, thiên tai địch họa...và phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng. Mặt khác, cần có cơ chế để tăng cường giám sát hoạt động đấu thầu ngay từ đầu để ngăn chặn hoặc sửa sai kịp thời các hoạt động đấu thầu như giao một cơ quan nhà nước kiểm soát giám sát hoạt động đấu thầu ngày từ đầu, quy định bắt buộc phải đấu thầu công khai trên môi trường mạng, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về đấu thầu...như một số quốc gia đang làm rất có hiệu quả. Riêng về vấn đề đấu giá hay đấu thầu đối với dự án có sử dụng đất, theo ông Lê Hữu Trí, mỗi hình thức đều có tính ưu việt và đều có nhược điểm; chọn hình thức nào cần đặt trong bối cảnh phù hợp để phát huy ưu điểm của hình thức đó và đạt được mục tiêu chung nhất có lợi cho sự phát triển kinh tế - xã hội chứ không phải chỉ có lợi cho Nhà nước hoặc chỉ có lợi cho doanh nghiệp... Vì vậy, sự cần thiết phải quy định rõ trong Luật Đấu thầu trường hợp nào là áp dụng hình thức đấu thầu, trường hợp nào áp dụng hình thức đấu giá để bảo đảm tính rõ ràng, dễ áp dụng.

Dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) dự kiến sẽ trình Quốc hội khóa XV tại kỳ họp thứ 4 diễn ra trong tháng 10-2022.

Đ.T