Hơn 1.000 tài liệu, hiện vật chờ phương án bảo quản, phát huy giá trị

Hiện vật ở tòa nhà 23 - 25 Lê Lợi vẫn đang... chờ được bàn giao để phát huy giá trị

Từng là Bảo tàng Văn hóa Huế

Khu nhà 23 - 25 Lê Lợi từng là trụ sở của Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao quận Thuận Hóa - đơn vị quản lý các hiện vật, tài liệu. Tuy nhiên, đơn vị này chính thức sáp nhập và trở thành một đơn vị thuộc phường Thuận Hóa (mới), hoạt động theo chính quyền địa phương 2 cấp. Trước khi sáp nhập, Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao quận Thuận Hóa đã có các văn bản báo cáo, đề xuất xin chuyển giao.

Những ngày này, nhiều người khi đi vào không gian 23 - 25 Lê Lợi (Không gian Sách và Văn hóa Huế) tham quan đã không khỏi bất ngờ khi thấy nhiều hiện vật được xếp ở một góc lối ra vào. Trong đó, nhiều hiện vật Chăm cùng nhiều bia đá có giá trị lịch sử được xếp san sát.

Anh Nguyễn Trọng (TP. Huế) nhiều lần đến không gian này, đã không khỏi tò mò khi các hiện vật có giá trị như thế lại được cất đặt sơ sài, không một chú thích hay có biện pháp bảo quản an toàn hơn. “Đáng ra những hiện vật ấy phải được trân trọng, trưng bày ở một vị trí xứng đáng hoặc ít ra cũng được bảo quản ở một nơi tốt hơn. Hy vọng, những người làm công tác quản lý, chuyên môn sẽ có phương án phù hợp để bảo tồn những giá trị văn hóa, lịch sử.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, những hiện vật này nằm trong số hơn 1.300 tài liệu, hiện vật từng thuộc sự quản lý của Bảo tàng Văn hóa Huế. Năm 2020, Bảo tàng Văn hóa Huế được sáp nhập cùng Đài Truyền thanh TP. Huế và Trung tâm Văn hóa và Thể thao TP. Huế, trở thành một bộ phận của Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao TP. Huế.

Đến đầu tháng 1/2025, TP. Huế được chia tách thành 2 quận Thuận Hóa và Phú Xuân theo Nghị quyết số 1314/NQ-UBTVQH15, ngày 30/11/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Sau khi chia tách, toàn bộ số hiện vật của Bảo tàng Văn hóa Huế trước đây được lưu giữ tại cơ sở 23 - 25 Lê Lợi, thuộc quyền quản lý của Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao quận Thuận Hóa. Sau các lần sáp nhập, chia tách, chức năng bảo tàng không còn là chức năng chính; cơ sở vật chất, trang thiết bị, kinh phí hoạt động cũng như đội ngũ nhân sự dành cho công tác bảo tàng không còn đảm bảo.

Nhận thấy tầm quan trọng của khối lượng tư liệu, hiện vật này, Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao quận Thuận Hóa (trước sáp nhập) đã đề nghị chuyển giao toàn bộ tài liệu, hiện vật do đang quản lý về Bảo tàng Lịch sử TP. Huế để phát huy giá trị đúng với chức năng, nhiệm vụ, khả năng bảo quản của bảo tàng và tránh tình trạng tản mát tư liệu, hiện vật. Theo thống kê, có 1.398 tài liệu, hiện vật; trong đó, đa dạng các chất liệu như: sành sứ, kim loại, đá, đồ mộc, vải, da, nhựa và giấy.

Sẽ rà soát để bàn giao

Theo lãnh đạo Bảo tàng Lịch sử TP. Huế, đơn vị đã cho cán bộ về thực hiện công tác kiểm kê các tài liệu, hiện vật trước khi đưa về bảo tàng quản lý và phát huy giá trị. Tuy nhiên, sau đó đơn vị bàn giao lại có ý định giữ lại một số hiện vật nên chưa thể triển khai.

Bà Nguyễn Hồng Hoa Tranh, Phó Chủ tịch UBND phường Thuận Hóa cho hay, vào giữa tháng 6/2025, Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao quận Thuận Hóa (cũ) đã phối hợp với Bảo tàng Lịch sử TP. Huế kiểm kê, phân loại, lập danh mục chuyển giao. Sau khi kiểm kê, phân loại, Trung tâm đã có văn bản báo cáo UBND quận Thuận Hóa (thời điểm chưa sáp nhập chính quyền địa phương 2 cấp). Trên cơ sở đó, UBND quận Thuận Hóa cũng đã có văn bản đề nghị rà soát lại các danh mục, đề xuất những tư liệu, hiện vật nào có thể để lại trung tâm, phục vụ hoạt động theo chức năng, nhiệm vụ.

Trung tâm đã rà soát và bổ sung, điều chỉnh danh mục phù hợp với tình hình thực tế, báo cáo UBND quận Thuận Hóa để cho ý kiến chính thức trước khi triển khai thực hiện. Tuy nhiên, do thời điểm cuối tháng 6/2025, công việc thực hiện việc sắp xếp chính quyền địa phương 2 cấp diễn ra với khối lượng công việc lớn nên quy trình chuyển giao và tiếp nhận tài liệu, hiện vật đang lưu giữ tại Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao quận Thuận Hóa tạm thời bị gián đoạn.

“Thời gian đến, khi Trung tâm Dịch vụ sự nghiệp công phường Thuận Hóa đi vào ổn định, UBND phường Thuận Hóa sẽ chỉ đạo Trung tâm tiếp tục rà soát, xây dựng danh mục nào phù hợp để lại để thực hiện nhiệm vụ mới hiện nay của Trung tâm và danh mục bàn giao cho bảo tàng”, bà Tranh chia sẻ.

Bài, ảnh: NHẬT MINH