Hơn 3 tỷ bảng đổ vào chuyển nhượng, Ngoại hạng Anh lập kỷ lục mới

Bản quyền truyền hình và doanh thu khổng lồ

Premier League từ lâu đã vượt lên thành một thế giới riêng về tài chính. Theo Deloitte Football Money League 2025, có tới 14 trong số 30 câu lạc bộ giàu nhất thế giới đến từ giải đấu này. Mùa trước, đội cuối bảng Southampton vẫn bỏ túi 109 triệu bảng từ quỹ phân phối trung tâm, nhiều hơn cả khoản thưởng vô địch mà Barcelona hay Bayern Munich nhận được.

Liverpool trở thành tâm điểm với gần 400 triệu bảng, trong đó có bom tấn Isak trị giá 125 triệu bảng.

Nguồn lực khổng lồ chủ yếu đến từ bản quyền truyền hình. Từ mùa giải này, Premier League chia đều 1,69 tỷ bảng mỗi năm từ hợp đồng trong nước, trong khi bản quyền quốc tế tăng giá trị thêm 27%. Nhờ đó, các đội bóng có sự chắc chắn về nguồn thu ít nhất đến năm 2029.

Sự dồi dào về tài chính đã khiến thị trường chuyển nhượng sôi động hơn bao giờ hết. Vào ngày 21/8, khi kỳ chuyển nhượng còn 10 ngày, tổng chi tiêu của Premier League đã vượt 2,5 tỷ bảng, phá kỷ lục lịch sử. Đến khi khép lại, con số này cán mốc 3,1 tỷ bảng, một chuẩn mực mới cho bóng đá thế giới.

Khi đội nửa dưới cũng "vung tiền" chiêu mộ sao lớn

Sự chênh lệch với phần còn lại thể hiện rõ nhất ở việc ngay cả những đội nửa dưới Premier League cũng có thể chiêu mộ ngôi sao từ các giải đấu hàng đầu châu Âu. Everton chi 27 triệu bảng để đưa về Thierno Barry.

Nhiều đội mới thăng hạng cũng vung tiền chiêu mộ các ngôi sao.

Leeds United đội mới thăng hạng đã ký hợp đồng với hàng loạt cầu thủ từ Hoffenheim, Lille, Lyon và thậm chí AC Milan. Sunderland còn gây sốc hơn khi bỏ 30 triệu bảng mua Habib Diarra của Strasbourg và 17 triệu bảng cho Granit Xhaka từ á quân Bundesliga Bayer Leverkusen.

Trong khi đó, nhóm "ông lớn" như Man United chi tới 207 triệu bảng để tái thiết hàng công với Matheus Cunha, Bryan Mbeumo và Benjamin Sesko. Theo thống kê của Twenty First Group, khoảng 60% chi tiêu của Premier League mùa hè này đổ vào các vị trí tấn công, cao hơn nhiều so với mức 45% trung bình của bốn mùa trước. Xu hướng "săn tiền đạo" đã đẩy mặt bằng chuyển nhượng lên mức chưa từng có.

Tuy nhiên, sự bùng nổ này không chỉ đến từ nhu cầu chuyên môn mà còn gắn chặt với quy định lợi nhuận và bền vững. Các đội buộc phải bán cầu thủ để cân đối tài chính, tạo ra tính thanh khoản lớn.

Chelsea là ví dụ tiêu biểu khi họ chi ít nhất 290 triệu bảng cho 5 tân binh nhưng đồng thời thu về 275 triệu bảng từ bán cầu thủ. Việc bán "cây nhà lá vườn" giờ còn được coi là cách tối ưu hóa lợi nhuận trên giấy tờ, bởi toàn bộ số tiền thu về được tính vào lãi.

Dù vậy, không phải CLB nào cũng có thể chi tiêu thoải mái. Aston Villa buộc phải hạn chế mua sắm vì mùa trước quỹ lương chiếm tới 91% doanh thu. Mùa hè này, dù bổ sung Harvey Elliott theo dạng cho mượn kèm điều khoản mua đứt nhưng Villa vẫn ghi nhận lợi nhuận ròng 21 triệu bảng.

Sức ép tài chính cũng lan xuống nhóm thăng hạng. Trong hai năm qua, cả sáu đội mới lên hạng đều lập tức xuống hạng khiến cả Burnley, Leeds và Sunderland phải chi tổng cộng 350 triệu bảng để nuôi hy vọng trụ lại.

Theo Giáo sư Rob Wilson (University Campus of Football Business) chia sẻ, đây là "hiệu ứng chạy đua vũ trang", bởi chi phí thất bại tại Premier League đều quá lớn. Sức mạnh kinh tế cũng đang củng cố vị thế thể thao của Premier League. Mùa này, giải đấu có tới sáu đại diện góp mặt tại Champions League. Riêng Man City và Chelsea còn thu thêm hàng chục triệu bảng tiền thưởng từ FIFA Club World Cup.

Trong bối cảnh La Liga, Bundesliga và Serie A đều gặp khó khăn tài chính, Premier League gần như trở thành "vũ trụ riêng". Dù các quy định về bền vững và những lo ngại về thị trường bản quyền trong nước có thể kìm hãm đà tăng trưởng nhưng bóng đá Anh đã khẳng định vị thế thống trị không chỉ trên sân cỏ mà cả trong "cuộc chơi tài chính" toàn cầu.

Huy Trung