Hơn 310.000 thí sinh 'nói không' với đại học: Vì đâu nên nỗi?

Hơn 310.000 em không đăng ký xét tuyển đại học

Tính đến 17h ngày 28/7 - thời điểm hệ thống tuyển sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo đóng cổng đăng ký nguyện vọng, cả nước ghi nhận 849.544 thí sinh đăng ký xét tuyển đại học, cao đẳng, chiếm khoảng 73,2% tổng số thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT năm nay.

Như vậy, có khoảng 310.489 thí sinh, tương đương 26,7%, không tham gia đăng ký xét tuyển đại học. Đây là con số cao đáng chú ý trong bối cảnh toàn hệ thống giáo dục đang khuyến khích đa dạng hóa lựa chọn sau THPT.

Năm nay, cả nước ghi nhận 849.544 thí sinh đăng ký xét tuyển đại học, cao đẳng. Ảnh minh họa

Trung bình, mỗi thí sinh đăng ký xét tuyển có khoảng 9 nguyện vọng, phổ biến vẫn là các ngành thuộc khối Kinh tế, Công nghệ thông tin, Ngôn ngữ Anh, Y dược...

Theo Bộ GD&ĐT, năm nay, hệ thống tuyển sinh trực tuyến vận hành ổn định, thuận lợi cho thí sinh trên cả nước. Các trường đại học sẽ tiếp tục xét tuyển theo kế hoạch và công bố kết quả tuyển sinh trước ngày 20/8.

Phía sau sự im lặng của 310.000 thí sinh

Không thể phủ nhận thực tế: trong số hàng trăm ngàn học sinh không đăng ký xét tuyển, có không ít em thuộc nhóm học lực trung bình, gia đình khó khăn, thiếu định hướng nghề nghiệp. Nhiều em rơi vào trạng thái mất phương hướng sau kỳ thi, không biết mình muốn gì, có thể làm gì và sợ phải đưa ra một lựa chọn sai lầm. Thậm chí, có những em chọn “tạm dừng” vì... chán học.

Ở vùng sâu, vùng xa, lựa chọn không xét tuyển đại học còn đến từ rào cản kinh tế, thiếu thông tin, và đôi khi là sự từ bỏ thầm lặng.

Một giáo viên ở Nghệ An chia sẻ: “Nhiều em thi xong là đi làm công nhân ngay. Gia đình không có điều kiện, bản thân học sinh cũng không hiểu rõ các ngành nghề hay quy trình xét tuyển. Các em ‘rớt’ khỏi cuộc đua không phải vì không muốn học, mà vì không thể.”

Trước ngã rẽ lớn của cuộc đời, phụ huynh cần đồng hành cùng con cái để giúp con tìm ra hướng đi đúng đắn. Ảnh minh họa

Việc hơn 310.000 thí sinh không xét tuyển đại học có thể không xấu. Nhưng sẽ rất đáng lo nếu những em ấy không có bất kỳ lối rẽ rõ ràng nào. Xã hội cần chuẩn bị cho một thế hệ không nhất thiết vào giảng đường, nhưng vẫn được định hướng nghề nghiệp, trang bị kỹ năng, và tiếp cận cơ hội học tập linh hoạt.

Vấn đề nằm ở chỗ: khoảng trống sau tốt nghiệp THPT hiện nay vẫn chưa được lấp đầy bằng những chính sách đủ mạnh. Chương trình hướng nghiệp trong nhà trường còn hình thức, giáo viên thiếu chuyên môn, học sinh chọn nghề theo cảm tính hoặc theo lời khuyên mơ hồ.

Trong khi đó, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp dù đang được khuyến khích nhưng chưa thực sự hấp dẫn về truyền thông, đầu ra và môi trường học tập. Phụ huynh vẫn có tâm lý “ngại cho con học nghề”, học sinh lại mù mờ về tương lai nếu không học đại học.

Con số hơn 310.000 không đơn thuần là một dữ liệu thống kê. Đó là tiếng nói từ một bộ phận thanh niên đang đối mặt với ngã rẽ lớn đầu đời. Phụ huynh, nhà trường và xã hội cần đồng hành để mỗi học sinh, dù không xét tuyển đại học, vẫn có thể tiếp tục hành trình trưởng thành một cách chủ động, tự tin và có định hướng.

Yến Nguyễn