Hơn nửa thế kỷ trao gửi yêu thương

Và hơn nửa thế kỷ qua, từ sự đặt nền móng nghĩa tình của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chủ tịch Fidel Castro, tại tỉnh Quảng Trị có rất nhiều hoạt động nghĩa cử nhân văn, trách nhiệm và yêu thương giữa nhân dân Quảng Trị và người dân Cuba.

Sâu nặng nghĩa tình

Tối 16/9/1973, đoàn của Chủ tịch Fidel Castro vào thăm và nghỉ lại ở Quảng Bình. Sau bữa cơm chiều hơi muộn, Chủ tịch Fidel Castro cùng đoàn tùy tùng nghỉ lại Khu Giao tế Quảng Bình. Để đảm bảo cho Chủ tịch Cuba Fidel Castro có một đêm nghỉ ngơi thoải mái tại Khu Giao tế, UBND thị xã Đồng Hới lúc bấy giờ đã chỉ đạo Ban Quản lý HTX Mộc Hồng Hải cấp tốc điều động những xã viên có tay nghề cao, chỉ trong một ngày đã đóng xong một chiếc giường gỗ có kích thước dài đến khoảng 1,8m, rộng 1,6m nhưng Chủ tịch Fidel Castro quá cao lớn, nằm lên giường thừa chân nên cán bộ Khu Giao tế gọi thợ mộc đến thay 2 thanh giường 2 bên, kéo dài chiếc giường ra 2,3m, rộng 1,8m.

Đã hơn 40 năm trôi qua, Người đã về thiên cổ nhưng chiếc giường ngoại cỡ vẫn còn đây. Căn phòng Chủ tịch Fidel Castro nghỉ lại hầu như vẫn còn được giữ nguyên, chiếc tủ, chiếc bàn cá nhân trong phòng như còn ấm dấu chân Chủ tịch Fidel Castro. Chúng tôi may mắn đã được gặp những cán bộ ở Khu Giao tế từng vinh dự được đón tiếp Chủ tịch Fidel Castro và đoàn công tác Cuba trong những ngày Chủ tịch lưu lại ở Quảng Bình, họ kể về Chủ tịch Fidel Castro với sự kính trọng, tự hào.

Được biết, sau bữa cơm tối tại Khu Giao tế Quảng Bình, Chủ tịch Fidel Castro trò chuyện thân mật với những cán bộ, công nhân viên làm việc tại đây. Chủ tịch Fidel Castro hỏi người dân Quảng Bình bắn rơi được nhiều máy bay Mỹ không? Có nhiều người anh hùng không? Cuộc sống của bà con thế nào? Người dân nơi đây cần gì nhất?... Khi biết Quảng Bình là địa phương đầu tiên bắn rơi máy bay Mỹ; đây là quê hương của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên và nhiều anh hùng khác, Chủ tịch Fidel Castro rất xúc động.

Trong câu chuyện biết bà con Quảng Bình đang rất khó khăn trong khám chữa bệnh, đặc biệt là khi bị trúng bom đạn của kẻ thù, Chủ tịch Fidel Castro đã quyết định xây tặng một bệnh viện hiện đại để phục vụ nhân dân địa phương và thương binh từ chiến trường miền Nam ra. Cuba đã cử hàng trăm chuyên gia, kỹ sư và đưa vật tư, vật liệu, trang thiết bị từ Cuba xa xôi sang xây dựng Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới, Quảng Bình.

Ngày 29/11/2016, thắp nén hương thành kính tưởng nhớ Chủ tịch Fidel Castro ở Đại sứ quán Cuba tại Hà Nội, đoàn y bác sĩ Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới đều rưng rưng lệ. Khi được giới thiệu về đoàn đến viếng, cán bộ, nhân viên Đại sứ quán đều xúc động vì biết Quảng Bình là nơi Chủ tịch Fidel Castro đã từng đến, ở lại và để lại nhiều kỷ niệm, kỷ vật.

Trong sổ tang ngày Chủ tịch Fidel Castro mất, lãnh đạo Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới ghi "Tập thể cán bộ, viên chức bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cuba, Đồng Hới, Quảng Bình vô cùng thương tiếc Chủ tịch Fidel Castro, vị lãnh tụ kính yêu, nhà lãnh đạo kiệt xuất, huyền thoại của đất nước Cuba anh em. Chúng tôi đời đời ghi nhớ công ơn và những tình cảm quý báu mà đồng chí Chủ tịch Fidel Castro đã dành cho nhân dân Việt Nam nói chung và nhân dân Quảng Bình nói riêng. Chúng tôi nguyện học tập tấm gương đạo đức của đồng chí và tiếp tục xây dựng phát triển bệnh viện ngày càng hiện đại đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân tỉnh Quảng Bình và khu vực lân cận".

Các chuyên gia y tế Cuba cùng y bác sĩ Việt Nam đang phẫu thuật cấp cứu bệnh nhân ở Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới.

Thắp sáng ngọn lửa hữu nghị yêu thương

Tháng 8/2017, Đại sứ Cuba tại Việt Nam Herminio Lopez Diaz và các thành viên trong đoàn đã đến thăm và làm việc với Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cuba, Đồng Hới. Hai bên bàn chuyện hợp tác trong công tác phát triển chuyên môn kỹ thuật ngành y. Từ cầu nối là Đại sứ Herminio Lopez Diaz, nhiều chuyên gia y tế giỏi của nước bạn trong lĩnh vực tim mạch can thiệp, ngoại thần kinh, chấn thương chỉnh hình… đã đến Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cuba làm việc. Mặc dù có những khó khăn nhất định vì rào cản ngôn ngữ, song rất nhiều bệnh nhân khi đến Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cuba, Đồng Hới, Quảng Bình được thăm, khám đều có chung cảm nhận sự gần gũi, xem bệnh nhân như người nhà của các bác sĩ, chuyên gia y tế Cuba nơi đây.

Gần mười năm qua, kể từ khi Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới đón các chuyên gia y tế Cuba qua làm việc, hàng ngàn người bệnh ở vùng cát Quảng Bình và phụ cận đã được cứu sống trong những tình huống bệnh hiểm nghèo, nhiều người dân không còn phải vất vả về các thành phố lớn khác chữa bệnh.

Những năm qua, các chuyên gia, bác sĩ của Cuba đang làm việc tại Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới đều là những chuyên gia về can thiệp tim mạch, Nhi, Chấn thương chỉnh hình, Ngoại Thần kinh, phẫu thuật ung bướu và ung bướu chuyên về hóa trị liệu, Nội soi tiêu hóa. Các chuyên gia đều có kinh nghiệm làm việc lâu năm tại nhiều nước và hàng nghìn ca phẫu thuật khó đã được các bác sĩ, chuyên gia Cuba thực hiện. GS. Piter Martinez Beniter cùng các thầy thuốc của bệnh viện đã tiến hành chụp động mạch vành cho hàng trăm bệnh nhân, can thiệp mạch vành, can thiệp cấp cứu cho nhiều bệnh nhân.

BS. Aracelio Guevara perez- Chuyên gia Ngoại Chấn thương chỉnh hình đã cùng các thầy thuốc của Bệnh viện hữu Nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới tiến hành phẫu thuật hàng trăm trường hợp gồm thay khớp háng, nội soi khớp gối, phẫu thuật kết hợp xương. BS. Alfredo Garcia Mirete - chuyên gia phẫu thuật ung bướu đã tiến hành phẫu thuật: cắt tuyến giáp do ung thư tuyến giáp cho trên 200 trường hợp; cắt tuyến vú do ung thư vú cho trên 50 trường hợp; cắt đại trực tràng do ung thư cho trên 30 trường hợp và phẫu thuật ung thư thực quản cho trên 100 trường hợp…

Ngay sau khi Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam phát động cấp quốc gia về chương trình vận động ủng hộ nhân dân Cuba với chủ đề "65 năm nghĩa tình Việt Nam - Cuba", tại tỉnh Quảng Trị, phong trào ủng hộ nhân dân Cuba đang lan tỏa rộng khắp cộng đồng. Từ lời kêu gọi trên loa phát thanh của các thôn, xóm, đến từng nhóm Zalo của tổ dân phố, cơ quan, trường học, bệnh viện, chợ… người dân đều hồ hởi đóng góp ủng hộ Cuba với tinh thần "giúp nhân dân nước bạn xem như mình giúp mình".

Đó chính là cách mà người dân Quảng Trị hôm nay gìn giữ và tiếp nối di sản quý báu của tình hữu nghị Việt Nam - Cuba. tính đến ngày 19/9/2025, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã ủng hộ hơn 11,5 tỉ đồng. Quảng Trị là địa phương dẫn đầu cả nước về số tiền ủng hộ nhân dân Cuba thông qua kênh tiếp nhận của Hội Chữ thập đỏ cấp tỉnh, thành phố.

Hưởng ứng lời kêu gọi của Hội Chữ thập đỏ, Công an tỉnh Quảng Trị tổ chức phát động phong trào quyên góp, ủng hộ nhân dân Cuba đang gặp nhiều khó khăn. các đồng chí trong Đảng ủy, Ban Giám đốc, lãnh đạo các đơn vị và toàn thể cán bộ, chiến sĩ Công an tỉnh đã tham gia đóng góp, ủng hộ với tổng số tiền hơn 350 triệu đồng, nhằm chung tay hỗ trợ nhân dân Cuba khắc phục khó khăn, ổn định cuộc sống.

Dương Sông Lam