Huy động nguồn lực đầu tư phát triển nhà ở xã hội vùng Đông Nam Bộ

Tại Thành phố Hồ Chí Minh, theo thống kê, từ 2021 đến tháng 5/2025, Thành phố mới hoàn thành 2.745 căn nhà ở xã hội. Ảnh minh họa: Hồng Đạt/TTXVN

Bố trí quỹ đất

Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai cho biết: Trong năm 2025, tỉnh sẽ thực hiện 2.608 căn nhà ở xã hội. Tỉnh đang xây dựng dự án khu nhà ở xã hội thuộc Trung tâm dịch vụ Khu công nghiệp Bàu Xéo (thị trấn Trảng Bom, huyện Trảng Bom), do Công ty CP Thống Nhất làm chủ đầu tư. Quy mô dự án là 624 căn, đã hoàn thành 98 căn trong tháng 4/2025 và đang xây dựng số lượng còn lại để hoàn thiện và đưa vào sử dụng cuối năm 2025.

Bên cạnh đó, dự án nhà ở xã hội tại phường Phước Tân, thành phố Biên Hòa, do Công ty Hưng Phát làm chủ đầu tư, với quy mô 1.200 căn, hiện đã thi công phần thô tới tầng 10 của một tòa nhà, dự kiến năm 2025 sẽ hoàn thành xong tòa này với quy mô 275 căn. Tại phường Bảo Vinh, thành phố Long Khánh dự án nhà ở xã hội do Công ty Thành Thắng làm chủ đầu tư, với quy mô 1.054 căn, đã hoàn thành 592 căn giai đoạn 2021 - 2024. Tháng 4/2025 vừa qua đã khởi công giai đoạn tiếp theo, gồm 3 tòa nhà cao 4 tầng với 288 căn, dự kiến hoàn thành trong năm 2025.

Theo UBND tỉnh Bình Dương, tỉnh đang bố trí thêm quỹ đất để phát triển nhà ở cho người lao động. Mục tiêu đến nằm 2030 sẽ phát triển được 160.325 căn nhà ở xã hội. Sở Xây dựng Bình Dương cũng đề ra những nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2025 như: phát triển diện tích bình quân nhà ở trên đầu người đạt 33,5 m2/người; tỷ lệ đô thị hóa đạt 85%; tỷ lệ hộ dân được cấp nước sạch, hợp vệ sinh đạt 96,7%; xây dựng mới khoảng 20.000 căn nhà ở xã hội…

Tuy nhiên, việc phát triển nhà ở xã hội của tỉnh Bình Dương còn gặp khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Mặc dù nhu cầu nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh tương đối lớn (đặc biệt là công nhân khu công nghiệp, cụm công nghiệp), nhưng số lượng có thể đáp ứng điều kiện hưởng chính sách nhà ở xã hội lại không lớn (do vướng mắc về mức thu nhập).

Sở Xây dựng Bình Dương cho biết: Các chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân đã ban hành chưa đủ hấp dẫn chủ đầu tư. Bên cạnh đó, mặc dù có cơ chế hỗ trợ kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án cho chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh nhưng việc hỗ trợ (phương thức, trình tự thủ tục, hồ sơ,...) còn chưa có hướng dẫn cụ thể nên còn lúng túng trong việc triển khai thực hiện…

Tại Thành phố Hồ Chí Minh, theo thống kê, từ 2021 đến tháng 5/2025, Thành phố mới hoàn thành 2.745 căn nhà ở xã hội. Dự kiến đến cuối năm 2025, Thành phố sẽ hoàn tất thêm 2.874 căn đã đăng ký với Bộ Xây dựng, nâng tổng số nhà ở xã hội được hoàn thành trong giai đoạn này lên 5.619 căn. Như vậy, để đạt được mục tiêu đề ra theo chỉ đạo của Thủ tướng, Thành phố Hồ Chí Minh cần xây dựng thêm 94.381 căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2026 - 2030. Đây là tín hiệu tích cực đối với những người dân khó khăn về nhà ở, đặc biệt là những công nhân, gia đình trẻ, người lao động thu nhập thấp đang sinh sống và làm việc tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được cũng nhấn mạnh vai trò then chốt của công tác chuẩn bị quỹ đất cho phát triển nhà ở xã hội trong giai đoạn đến năm 2030. Thành phố hiện đã quy hoạch tổng cộng 1.400 ha đất dành cho phát triển nhà ở xã hội, trong đó 661 ha thuộc 116 dự án đang triển khai và khoảng 739 ha được phân bổ trong đồ án điều chỉnh quy hoạch chung Thành phố.

Nhiều giải pháp phát triển

Tòa nhà nhà ở xã hội B2 đã giải quyết chỗ ở cho hàng trăm đối tượng là cán bộ, viên chức, công nhân lao động của thành phố Biên Hòa trong nhiều năm qua. Ảnh: Sỹ Tuyên/TTXVN

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Hồ Văn Hà cho rằng, nhu cầu nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh là rất cấp thiết, đặc biệt ở Biên Hòa, Long Thành và Nhơn Trạch. Ông Hồ Văn Hà yêu cầu các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ khởi công và hoàn thành phần thô trước ngày 31/12/2025. Đối với các dự án còn vướng mắc, các sở, ngành và địa phương cần phối hợp chặt chẽ để tháo gỡ, đảm bảo tiến độ triển khai.

Thực tế, Chính phủ đã có nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi, khuyến khích doanh nghiệp tham gia phát triển nhà ở xã hội như miễn giảm tiền sử dụng đất, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật trong và ngoài dự án, cho vay vốn ưu đãi lãi suất thấp cho chủ đầu tư và người mua nhà… Cùng với đó, tỉnh Đồng Nai cũng đã ban hành nghị quyết hỗ trợ 20% kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đối với các dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân và nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp được đầu tư bằng nguồn vốn không phải vốn đầu tư công.

Thời gian tới, tỉnh Đồng Nai tiếp tục chỉ đạo các sở, ngành, địa phương giải quyết nhanh hơn nữa các thủ tục hành chính liên quan đến dự án nhà ở xã hội. Theo đó, tỉnh Đồng Nai giao Sở Tài chính phát hành hồ sơ mời các nhà đầu tư quan tâm đến các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn. Sở Xây dựng chủ trì thẩm định nhanh hồ sơ về quy hoạch và xây dựng của các nhà đầu tư, Sở Nông nghiệp và Môi trường làm đồng thời hồ sơ về môi trường để trong thời gian ngắn nhất dự án có thể khởi công.

Thành phố Hồ Chí Minh đang xây dựng quy hoạch phát triển quỹ đất nhà ở xã hội độc lập gắn với hệ thống hạ tầng giao thông công cộng như metro, đường vành đai, các tuyến buýt nhanh BRT. Trong tương lai, các dự án nhà ở xã hội sẽ được quy hoạch theo mô hình đô thị nén, có không gian xanh, dịch vụ cộng đồng, nhằm nâng cao chất lượng sống cho cư dân, đồng thời khuyến khích khu vực tư nhân tham gia đầu tư.

Đồng thời, Thành phố Hồ Chí Minh cam kết tiếp tục hỗ trợ thủ tục hành chính, ưu đãi tiền sử dụng đất, thuế, tín dụng đối với các dự án nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân, đồng thời nghiên cứu mô hình “luồng xanh pháp lý” để rút ngắn thời gian triển khai dự án xuống còn dưới 12 tháng.

Để phát triển nhanh nhà ở xã hội, phấn đấu đạt chỉ tiêu mà Thủ tướng Chính phủ đã giao đến năm 2030 là 100.000 căn, Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh sẽ phối hợp hoàn thiện các đề án, chính sách, kế hoạch phát triển nhà ở xã hội cho từng nhóm đối tượng đặc thù, phát huy nguồn lực tổng thể của các ngành, lĩnh vực. Thành lập ban chỉ đạo phát triển nhà ở xã hội để tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án nhà ở xã hội sớm đưa vào triển khai xây dựng.

Tại tỉnh Bình Dương, Sở Xây dựng đã kiến nghị, đề xuất Chính phủ về cơ chế chính sách đối với việc đẩy mạnh đầu tư phát triển nhà ở xã hội. Từ đó, đề xuất ban hành cơ chế riêng đối với trình tự, thủ tục thực hiện dự án phát triển nhà ở xã hội nhằm thu hút các nhà đầu tư tham gia phát triển; ban hành cơ chế ủy thác nguồn vốn từ ngân sách tỉnh cho Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh theo quy định về pháp luật tín dụng để ưu tiên cho đối tượng cán bộ công chức, viên chức, công nhân có nhu cầu về nhà ở xã hội vay để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội…

Hồng Đạt (TTXVN)