IPO công ty con, bán vốn... và những câu chuyện riêng hỗ trợ tiềm năng tăng giá của VPB, HDB, VCB, ACB

Tín dụng duy trì mức tăng cao trong nửa cuối năm

Trong báo cáo ngành ngân hàng mới công bố, các chuyên gia Chứng khoán Yuanta Việt Nam (Yuanta Research) nhận định tín dụng sẽ duy trì đà tăng trong nửa sau 2025. Tính đến 29/9/2025, số liệu từ Ngân hàng Nhà nước cho biết tăng trưởng tín dụng ước đạt 13,37% so với đầu năm và là mức cao nhất trong 5 năm gần đây.

Yuanta Research cho rằng tăng trưởng tín dụng cả năm sẽ vượt 16% nhờ chính sách tiền tệ tiếp tục nới lỏng, thị trường BĐS phục hồi và các dự án đầu tư công được đẩy nhanh.

Bên cạnh 4 ngân hàng đang tham gia tái cơ cấu các tổ chức tín dụng yếu kém (HDBank, MB, Vietcombank và VPBank), những ngân hàng có mức tăng trưởng tín dụng cao hơn đáng kể so với trung bình 9,9% của toàn ngành (6 tháng đầu năm 2025) nhiều khả năng sẽ được NHNN cấp thêm hạn mức tín dụng trong nửa cuối năm.

Ảnh: Yuanta Research

Mặc dù tăng trưởng tín dụng nửa đầu năm chủ yếu được thúc đẩy bởi cho vay ngắn hạn, phản ánh cách tiếp cận thận trọng của các ngân hàng; Yuanta Research kỳ vọng các khoản cho vay trung và dài hạn sẽ đóng góp tỷ trọng lớn hơn trong nửa cuối năm 5, được thúc đẩy bởi sự phục hồi của thị trường BĐS và việc đẩy nhanh các dự án đầu tư công.

Xét theo lĩnh vực, trong nửa đầu năm, dư nợ cho vay đối với kinh doanh bất động sản tại một số ngân hàng lớn (chiếm 36% tổng tài sản của toàn ngành) đã tăng 19% so với đầu năm và trở thành một động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng tín dụng. Trong khi đó, dư nợ cho vay mua nhà tại một số ngân hàng mà Yuanta Research thu thập dữ liệu (ACB, MSB, TCB và VPB) – chiếm 18% tổng tài sản của ngành – tăng thấp hơn, đạt 11%.

Tuy nhiên, các chuyên gia kỳ vọng tốc độ cho vay đối với người mua nhà sẽ tăng lên trong nửa cuối năm, hỗ trợ bởi sự phục hồi của thị trường bất động sản được đẩy mạnh và việc duy trì chính tiền tệ nới lỏng của NHNN.

Ảnh: Yuanta Research

Dự báo NIM đi ngang

Cũng theo Yuanta Research, biên lãi ròng (NIM) của hệ thống ngân hàng được dự báo sẽ đi ngang hoặc trong kịch bản tốt nhất chỉ cải thiện nhẹ trong nửa sau 2025, trong bối cảnh các ngân hàng tiếp tục giữ lãi suất cho vay thấp để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, trong khi chi phí vốn vẫn ở mức cao.

Cụ thể, trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng được kỳ vọng sẽ tăng tốc trong các tháng cuối năm, các ngân hàng đứng trước áp lực phải huy động thêm vốn, từ đó gia tăng sức ép lên chi phí vốn. Dự báo các ngân hàng có mức độ phụ thuộc cao vào nguồn vốn liên ngân hàng có thể phải đối mặt với áp lực NIM trong ngắn hạn, trong bối cảnh lãi suất liên ngân hàng biến động.

Ảnh: Yuanta Research

Tuy vậy, dự báo tốc độ cắt giảm lãi suất có thể sẽ chậm lại so với nửa đầu năm 2025, phần nào giảm bớt áp lực lên NIM cho các ngân hàng.

Cùng đó, một số ngân hàng có nhiều dư địa để tăng tỷ lệ sử dụng nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn, giúp cải thiện NIM. Tỷ lệ này tại ACB (20%) và VietinBank (23%) vẫn còn thấp hơn nhiều so với mức trần 30% của NHNN. Ngoài ra, một số nhà băng như Vietcombank, BIDV cũng được cho rằng có tỷ lệ vốn ngắn hạn sử dụng cho vay trung và dài hạn thấp hơn đáng kể so với quy định của NHNN. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các NHTM Nhà nước, vì sẽ cho phép họ giải ngân vào các dự án liên quan đến đầu tư công – thường là khoản vay dài hạn và có lợi suất cao hơn so với cho vay ngắn hạn.

Hơn nữa, từ ngày 1/10, NHNN giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho các ngân hàng tham gia tái cơ cấu tổ chức yếu kém, gồm HDBank, MB, Vietcombank và VPBank. 4 ngân hàng này chiếm 29% tổng dư nợ cho vay toàn ngành. Theo ước tính của Yuanta Research, việc giảm dự trữ bắt buộc có thể bơm thêm khoảng 50.000 tỷ đồng, tương đương 0,4% tổng dư nợ vào thị trường.

Thu hồi nợ xấu trở thành động lực tăng lợi nhuận

Lợi nhuận cổ đông công ty mẹ (PAMTI) của toàn ngành trong quý II ước tính tăng +8% so với quý I và +17% svck. Mức tăng này phần lớn được thúc đẩy bởi thu nhập khác (chủ yếu là thu hồi nợ xấu), với mức tăng mạnh +50% so với quý I và +88% svck.

Yuanta Research kỳ vọng xu hướng này sẽ tiếp diễn trong nửa cuối năm, dựa trên dự báo về việc chất lượng tài sản tiếp tục cải thiện nhờ sự phục hồi của thị trường bất động sản và việc luật hóa Nghị quyết 42. Điều này sẽ cho phép các ngân hàng đẩy nhanh việc xử lý nợ xấu, thúc đẩy thu nhập từ thu hồi nợ xấu, đồng thời giảm bớt áp lực trích lập dự phòng.

Các ngân hàng có nhiều khoản nợ xấu (đặc biệt là khoản nợ nằm ngoài bảng cân đối kế toán), được đánh giá sẽ có cơ hội gia tăng các khoản thu nhập từ xử lý nợ xấu, nhờ hỗ trợ từ luật hóa nghị quyết 42. Theo thống kê của Yuanta, top 5 ngân hàng có nợ ngoại bảng lớn nhất tính đến quý II/2025 bao gồm: BIDV, VPBank, VietinBank, SHB và Techcombank.

Ảnh: Yuanta Research

Việc đẩy nhanh xử lý nợ xấu nhờ Luật hóa Nghị quyết 42, cùng với sự phục hồi trên thị trường BĐS và xu hướng đẩy nhanh giải ngân đầu tư công được kỳ vọng cũng sẽ giúp cải thiện thêm chất lượng tài sản toàn ngành.

Trong quý II/2025, bức tranh chất lượng tài sản đã có nhiều tín hiệu cải thiện tích cực với tỷ lệ nợ xấu toàn ngành (28 ngân hàng niêm yết và OTC) giảm −12 điểm cơ bản so với quý I, xuống còn 2,04%. Tỷ lệ nợ cần chú ý (SML) toàn ngành giảm −35 điểm cơ bản xuống 1,25% và tỷ lệ dự phòng bao phủ nợ xấu (LLR) duy trì ở mức 80%.

4 câu chuyện riêng hỗ trợ tiềm năng tăng giá của VPB, HDB, VCB và ACB

Ảnh: Yuanta Research

Tuy không còn hấp dẫn như đầu năm, Yuanta Research đánh giá định giá cổ phiếu ngân hàng hiện vẫn đang ở mức hợp lý.

Hệ số P/B toàn ngành đã quay trở lại mức bình quân 10 năm, với P/B dự phóng 2025E là gần 1,6x so với mức 1,2x vào đầu năm, cùng với ROE dự phóng 2025E ở mức 17% (theo Bloomberg).

Đợt điều chỉnh giá gần đây, cộng với tiến triển tích cực hơn của thị trường BĐS được kỳ vọng sẽ tiếp tục là động lực cho tiềm năng tăng giá sắp tới.

Một diễn biến cũng được kỳ vọng trở thành chất xúc tác tích cực cho cổ phiếu ngân hàng là triển vọng tăng vốn, khi Thông tư 14/2025 có hiệu lực từ 15/9/2025 yêu cầu các ngân hàng phải tăng cường vốn trong thời gian tới, đặc biệt là nhóm NHTM Nhà nước, hướng đến tiệm cận với Basel III.

Một số cổ phiếu tiềm năng tăng giá tích cực có thể kể tới là HDB, VPB, VCB, và ACB.

Với mã HDB, tiềm năng tăng giá nằm ở triển vọng bán cổ phần khi nới room ngoại lên 49%.

Yuanta Research tin rằng HDB xứng đáng có một mức định giá cao hơn so với ngành, nhờ vào hiệu quả hoạt động vượt trội. Cùng đó, khả năng bán cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài thông qua việc nới trần tỷ lệ sở hữu nước ngoài lên 49% có thể đóng vai trò là chất xúc tác mạnh mẽ cho giá cổ phiếu HDB.

Tuy vậy trong ngắn hạn, việc 1.600 trái phiếu được chuyển đổi ở mức 10.600 đồng/cổ phiếu, thấp hơn nhiều so với giá thị trường hiện tại có thể gây áp lực ngắn hạn lên giá cổ phiếu do nhà đầu tư có thể bán ngay sau khi chuyển đổi, tạo ra áp lực bán ngắn hạn.

Với VPB, câu chuyện IPO của VPBS dự kiến sẽ tiếp tục thúc đẩy giá cổ phiếu ngân hàng. Triển vọng tăng trưởng tín dụng tích cực cùng với đà tăng trưởng lợi nhuận khả quan của các công ty con FEC và VPBankS cũng là những điểm sáng.

Về phía VCB, chất xúc tác giá cổ phiếu nằm ở câu chuyện bán vốn. Ngân hàng đã lên kế hoạch bán 6,5% cổ phần thông qua hình thức phát hành riêng lẻ, dự kiến sẽ sớm triển khai để tăng cường bổ sung vốn và đảm bảo sự phát triển bền vững của VCB như một trong những ngân hàng lớn nhất tại Việt Nam.

Yuanta ước tính rằng việc bán cổ phần sẽ cải thiện tỷ lệ CAR của VCB khoảng 2 điểm phần trăm, lên khoảng 14% ngay sau khi hoàn tất. Nhìn lại năm 2019, giá cổ phiếu VCB đã tăng vọt +70% khi ngân hàng thực hiện phát hành riêng lẻ.

Với cổ phiếu ACB, định giá vẫn hấp dẫn (ACB đang giao dịch ở mức P/B 1,4x, thấp hơn so với mức P/B 1,6x của toàn ngành) là yếu tố tiềm năng. Yuanta đánh giá ACB xứng đáng được giao dịch ở mức cao hơn so với ngành, nhờ vào hiệu quả kinh doanh vượt trội và chất lượng tài sản vững chắc.

Ngoài 4 mã trên đây, Yuanta Research gợi ý nhà đầu tư cơ hội gia tăng tỷ trọng với MBB và TCB nếu giá cổ phiếu điều chỉnh giảm thêm.

Diên Vỹ