Israel đối mặt nguy cơ bị loại khỏi Cuộc thi Ca khúc truyền hình châu Âu vì xung đột Gaza
Cuộc thi Ca khúc truyền hình châu Âu (Eurovision), sự kiện âm nhạc lớn thường niên do Liên minh Phát thanh châu Âu (EBU) tổ chức, đang đứng trước một quyết định gây nhiều tranh cãi.
Một nghệ sĩ Israel biểu diễn tại Eurovision. Ảnh: Getty Images
Theo kế hoạch, EBU sẽ tiến hành bỏ phiếu vào đầu tháng 11 tới để quyết định việc Israel có được tiếp tục tham gia kỳ thi năm 2026 hay không. Động thái này xuất phát từ những phản ứng ngày càng gay gắt của nhiều quốc gia châu Âu liên quan đến cuộc chiến tại Gaza và tình hình nhân đạo ngày càng xấu đi ở khu vực này.
Theo tờ Politico ngày 26/9, một số quốc gia thành viên như Tây Ban Nha, Ireland, Slovenia và Hà Lan đã cảnh báo sẽ tẩy chay Cuộc thi Ca khúc truyền hình châu Âu 2026 nếu Israel vẫn được phép tham dự. Các nước này lập luận rằng cuộc xung đột kéo dài cùng khủng hoảng nhân đạo tại Gaza khiến việc cho phép Israel tham gia là không phù hợp. Một lá thư từ ban điều hành EBU đã được gửi tới lãnh đạo các đài truyền hình công cộng thành viên để thông báo về cuộc bỏ phiếu sắp tới, cho thấy vấn đề đã chính thức được đưa vào chương trình nghị sự.
EBU từ lâu luôn khẳng định cuộc thi mang tính “phi chính trị” và chỉ nhằm tôn vinh âm nhạc, song thực tế cho thấy khó có thể tách rời văn hóa và chính trị. Trước đó, năm 2022, EBU từng cấm Nga tham gia sau khi nước này tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, với lý do quyết định này là cần thiết để bảo đảm uy tín và sự gắn kết của cuộc thi. Chính tiền lệ đó khiến nhiều ý kiến cho rằng Israel hoàn toàn có thể bị loại nếu đa số thành viên EBU bỏ phiếu ủng hộ.
Trong khi đó, phía Israel vẫn thể hiện quyết tâm tham gia. Đài Truyền hình quốc gia Israel (KAN) xác nhận đang trong quá trình lựa chọn nghệ sĩ đại diện cho kỳ thi năm 2026, dự kiến tổ chức tại Vienna (Áo) vào tháng 5 năm tới. KAN cho rằng không có lý do gì để Israel bị loại khỏi một sự kiện văn hóa quốc tế quan trọng như Cuộc thi Ca khúc truyền hình châu Âu, đồng thời nhấn mạnh đây cần được duy trì là lễ hội âm nhạc và sáng tạo, không nên bị chính trị hóa.
Tranh cãi về sự hiện diện của Israel tại cuộc thi đã kéo dài từ nhiều năm nay. Tại cuộc họp các đài truyền hình thành viên EBU ở London hồi tháng 6, vấn đề này đã được đưa ra thảo luận gay gắt. Năm 2024, cuộc thi cũng bị bao trùm bởi làn sóng kêu gọi tẩy chay liên quan đến Israel, khiến bầu không khí sự kiện bị ảnh hưởng đáng kể.
Các nhà quan sát nhận định, kết quả bỏ phiếu sắp tới sẽ không chỉ quyết định sự tham gia của Israel, mà còn phản ánh cách cộng đồng quốc tế lựa chọn phản ứng trước những cuộc khủng hoảng nhân đạo gắn liền với xung đột vũ trang. Nếu Israel bị loại, đây sẽ là lần thứ hai trong vòng ba năm một quốc gia phải rời khỏi cuộc thi vì lý do chính trị - sau trường hợp của Nga năm 2022. Điều này cũng cho thấy Cuộc thi Ca khúc truyền hình châu Âu, dù mang danh nghĩa văn hóa, vẫn khó tránh khỏi những tác động từ bối cảnh địa chính trị toàn cầu.
Hiện tại, EBU chưa đưa ra thông tin chi tiết về quy trình bỏ phiếu cũng như khả năng loại bỏ Israel. Tuy nhiên, việc vấn đề đã chính thức được đặt ra đồng nghĩa với việc Israel đang đối diện nguy cơ bị cô lập ngay cả trong một sự kiện văn hóa quốc tế vốn được coi là hình ảnh của sự đoàn kết và giao lưu giữa các quốc gia.
