Israel ra mắt kho tư liệu số lớn nhất thế giới về khảo cổ học
Cơ quan Cổ vật Israel vừa chính thức ra mắt Cơ sở Dữ liệu khảo cổ quốc gia Israel - nền tảng số quy mô lớn, cho phép toàn cầu tiếp cận hàng thập kỷ nghiên cứu khảo cổ của quốc gia này.

Một chiếc đèn dầu có bốn vòi điển hình của thời kỳ Đồ Đồng, khoảng năm 2.500-2.000 TCN, cùng với các vật phẩm chôn cất khác được phát hiện trong cuộc khai quật ở Yehud. (Ảnh: Cơ quan Cổ vật Israel)
Theo phóng viên TTXVN tại Tel Aviv, Cơ quan Cổ vật Israel (IAA) vừa chính thức ra mắt Cơ sở Dữ liệu khảo cổ quốc gia Israel - một nền tảng số quy mô lớn, cho phép công chúng toàn cầu tiếp cận hàng thập kỷ nghiên cứu khảo cổ của quốc gia này.
Đây được đánh giá là một trong những kho lưu trữ trực tuyến lớn nhất thế giới trong lĩnh vực khảo cổ học, với gần 4 triệu bản ghi bao gồm mọi thứ từ tiền cổ, đồ gốm, bản thảo, trang sức cho đến các yếu tố kiến trúc cổ đại.
Hiện nền tảng này lưu trữ 3.910.005 bản ghi, trong đó có 964.393 hiện vật đã được phân loại, hơn 1,2 triệu hình ảnh, 15.164 mô hình 3D, cùng hàng nghìn báo cáo khai quật và tài liệu lưu trữ.
Việc tập trung toàn bộ những phát hiện khảo cổ này vào một không gian số duy nhất đã góp phần cách mạng hóa khả năng tiếp cận di sản lịch sử phong phú và phức tạp của Israel.
Giờ đây, cả giới nghiên cứu lẫn công chúng, dù đang ở Israel, Italy hay Ấn Độ đều có thể tra cứu cơ sở dữ liệu thông qua các công cụ tìm kiếm thông minh, cho phép lọc theo địa điểm, thời kỳ lịch sử, loại hiện vật hoặc đơn giản là đánh dấu một vị trí trên bản đồ tương tác.
Công cụ tìm kiếm dựa trên bản đồ này sẽ ngay lập tức trả về tất cả thông tin liên quan, từ các ấn phẩm chuyên môn, hình ảnh, mô hình 3D cho đến báo cáo khai quật.
Israel được coi là một trong những quốc gia giàu tiềm năng khảo cổ nhất thế giới, với các địa điểm khảo cổ có niên đại trải dài hàng chục nghìn năm, từ thời tiền sử đến các nền văn minh cổ điển.
Một số địa danh khảo cổ nổi bật có thể kể đến như Núi Đền ở Jerusalem, pháo đài Masada nhìn ra Biển Chết, địa danh thành phố cổ Tel Megiddo (Di sản Thế giới của UNESCO) và Qumran, nơi phát hiện ra các Cuộn sách Biển Chết.
Ông Alby Malka, Trưởng Bộ phận công nghệ thuộc Cơ quan Cổ vật Israel cho biết: “Tại một quốc gia có di sản phong phú như Israel, một khối lượng khổng lồ thông tin khảo cổ học từ mọi thời kỳ đã được tích lũy qua nhiều năm.”
Theo luật pháp Israel, mọi phát hiện về khảo cổ đều phải được báo cáo, ghi nhận và lưu trữ tại Kho Lưu trữ quốc gia. Chính vì vậy, dữ liệu về hàng trăm nghìn hiện vật cổ đại liên tục được cập nhật.
Ông Malka nhấn mạnh: “Một cơ sở dữ liệu khảo cổ quốc gia - nơi tập hợp và công khai toàn bộ khối kiến thức này cho cả giới nghiên cứu và công chúng - là công cụ vô cùng quan trọng đối với nghiên cứu khoa học, việc bảo tồn di sản quốc gia và nâng cao nhận thức cộng đồng.”
Tiến sỹ Débora Sandhaus, Giám đốc Khoa học của IAA, nhận định: “Kho Lưu trữ quốc gia về khảo cổ học Israel không chỉ là báu vật quốc gia, mà còn là tài sản toàn cầu. Nó mang lại cho cộng đồng khoa học quốc tế khả năng tiếp cận chưa từng có từ bất kỳ máy tính nào đến kho kiến thức khổng lồ về lịch sử vùng Levant, mở ra khả năng nghiên cứu so sánh quy mô lớn mà trước đây là không thể”./.