Khám phá hai loại tên lửa tiên tiến Nhật Bản vừa công bố tại cuộc tập trận Fuji-2025

Tập trận Fuji Firepower Exercise thường niên mở cửa cho dân chúng đến theo dõi trực tiếp. Ảnh: Kyodo.

Nhật Bản gần đây đã tuyên bố trong tương lai sẽ triển khai tên lửa chống hạm Type 12 cải tiến để khi cần sẽ phong tỏa đường ra vào Thái Bình Dương của Hải quân Trung Quốc; đồng thời nói đã phát triển loại tên lửa siêu thanh mới dùng cho "cuộc chiến giữ đảo". Nhưng những loại tên lửa mà Nhật Bản kỳ vọng cao này trông như thế nào? Thế giới bên ngoài chưa bao giờ nhìn thấy "diện mạo thực sự" của chúng cho đến hôm 8/6.

Theo hãng tin Kyodo News, "Cuộc tập trận hỏa lực tổng hợp Fuji" (Fuji Firepower Exercise) thường niên của Lực lượng Phòng vệ mặt đất (Lục quân) Nhật Bản đã bắt đầu vào cùng ngày. Lực lượng này đã huy động 45 xe tăng và xe bọc thép, 64 khẩu pháo và nhiều bệ phóng tên lửa các loại cùng 3.000 sĩ quan và binh lính. Đồng thời, cũng huy động nhiều loại trực thăng vũ trang, máy bay cánh quạt nghiêng MV-22 "Osprey" và máy bay không người lái tham gia cuộc tập trận.

Tên lửa Type-12 cải tiến phóng thử nghiệm thành công tháng 12/2024. Ảnh: Kyodo.

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani và nhiều quan chức cũng đã có mặt tại hiện trường theo dõi. Theo trang web NHK của Nhật Bản, là cuộc tập trận bắn đạn thật lớn nhất của Nhật Bản, cuộc tập trận Fuji này bao gồm hai phần, ngày và đêm, và quân đội Nhật sẽ tiêu thụ tới 76,6 tấn đạn dược trong cuộc tập trận.

Hệ thống Type-12 đang sử dụng rộng rãi có 6 ống phóng đạn. Ảnh: NetEase.

Type 12 cải tiến là loại tên lửa hoàn toàn mới

Xe phóng tên lửa chống hạm Type 12 hiện đang được sử dụng bởi Lực lượng Phòng vệ Nhật thường sử dụng gồm 6 ống phóng, tầm bắn khoảng 200 km. Ống phóng của xe phóng tên lửa chống hạm Type 12 loại cải tiến xuất hiện trong cuộc tập trận lần này rõ ràng có kích thước lớn hơn và sử dụng cấu trúc 4 ống phóng.

Trước đó, trang web Naval News của Mỹ đã giới thiệu rằng mặc dù tên của tên lửa chống hạm Type 12 loại cải tiến nghe có vẻ giống với tên lửa chống hạm Type 12, nhưng thực chất đây là một chiến thuật "lừa dối". Đây chính là tên lửa hành trình tấn công mặt đất tầm xa hoàn toàn mới được Nhật phát triển.

So với tên lửa chống hạm Type-12 thân tròn, được hỗ trợ bằng tên lửa đẩy/động cơ phản lực, tên lửa chống hạm Type-12 cải tiến áp dụng thiết kế tàng hình đa diện, động cơ phản lực cánh quạt nhỏ và cửa hút khí dưới bụng, được trang bị chế độ dẫn đường hỗn hợp "GPS+bám theo địa hình+radar chủ động đầu cuối". Nó có nhiều công dụng cho cả mục đích chống hạm và tấn công mặt đất, với tầm bắn tối đa lên tới hơn 1.000 km.

Hệ thống Type-12 cải tiến với 4 ống phóng đạn lớn hơn và dài hơn Type-12. Ảnh: NetEase.

Mối quan hệ giữa tên lửa chống hạm Type-12 cải tiến và tên lửa chống hạm Type-12 thực chất chỉ "giống nhau về tên gọi".

Theo kế hoạch do Bộ Quốc phòng Nhật Bản công bố, tên lửa chống hạm Type-12 cải tiến trong tương lai sẽ được ưu tiên triển khai ở khu vực Kyushu. Khu vực này giáp với Biển Hoa Đông và kiểm soát Eo biển Osumi, tuyến đường biển quan trọng để Hải quân Trung Quốc ra vào Thái Bình Dương. Tên lửa chống hạm Type-12 cải tiến được triển khai ở đây cũng sẽ đặt một số khu vực ven biển của Trung Quốc đại lục trong phạm vi tấn công của nó.

Trang web Russia Today ngày 9/6 cho biết rằng trong tương lai, tên lửa này sẽ được triển khai trên các tàu chiến, máy bay chiến đấu và tàu ngầm của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản để mở rộng hơn nữa phạm vi tấn công của nó.

Đạn tên lửa Type-12 cải tiến (trên) khác hẳn đạn Type-12 đang sử dụng. Ảnh: NetEase.

Tên lửa HVGP: Vũ khí siêu thanh phóng từ mặt đất

Tên lửa siêu thanh HVGP, lần đầu tiên ra mắt trong "Cuộc tập trận hỏa lực tổng hợp Fuji 2025", cũng là "lợi khí dùng tấn công phủ đầu vào các căn cứ của đối phương" mà Nhật Bản tập trung chế tạo. Tên đầy đủ của tên lửa là "Tên lửa lượn tốc độ cao dùng để phòng thủ đảo". Tên lửa này trên danh nghĩa là được sử dụng "phòng thủ đảo", nhưng trên thực tế, nó là vũ khí siêu thanh để tấn công tầm xa vào các căn cứ của đối phương.

Theo các nguồn tin báo chí, tên lửa HVGP được Công ty Mitsubishi Heavy Industries của Nhật Bản phát triển, có thể bay với tốc độ hơn Mach 5. Đồng thời, nó có thể cơ động và thay đổi quỹ đạo trong khi bay để tránh bị hệ thống phòng thủ tên lửa của đối phương đánh chặn. Nhật Bản ban đầu có kế hoạch triển khai tên lửa này trong thực chiến vào năm 2029. Hiện nay, kế hoạch đã được đẩy nhanh và dự kiến sẽ bắt đầu triển khai sớm nhất là vào năm 2026.

Hệ thống tên lửa siêu thanh HVGP với hai ống phóng. Ảnh: NetEase.

Qua xem xét xe phóng tên lửa HVGP lần đầu tiên ra mắt tại cuộc tập trận, người ta nhận ra rằng tên lửa này đã lộ diện từ năm ngoái. Đây là tên lửa siêu thanh hình chóp nón hai ống phóng, đạn tên lửa có chiều dài khoảng 8-9 mét và tầm bắn tối đa 900 km. Tên lửa này sử dụng xe tải địa hình làm bệ phóng, giúp tăng cường khả năng sống sót, tính linh hoạt về mặt chiến thuật và khả năng tái triển khai nhanh chóng.

Có tin nói phiên bản nâng cấp mẫu tên lửa này vẫn đang được phát triển và dự kiến sẽ áp dụng thiết kế kiểu “waverider” tiên tiến hơn, với chiều dài đạn hơn 10 mét và tầm bắn tối đa 3.000 km.

Theo kế hoạch của Nhật Bản, những tên lửa siêu thanh này cũng dự kiến sẽ được triển khai ở Kyushu và Hokkaido để "bảo vệ các đảo tranh chấp ở Biển Hoa Đông" và cung cấp cho Nhật Bản khả năng răn đe đáng tin cậy, "để tiến hành phản công phủ đầu vào các căn cứ của đối phương".

Hình ảnh đồ họa vi tính đạn tên lửa siêu thanh HVGP. Ảnh: Sputnik.

Sự xuất hiện của những tên lửa mới này ở Nhật Bản thực sự cho thấy họ đang tiến xa hơn theo hướng phát triển vũ khí tấn công và tìm cách đạt được "năng lực tấn công kẻ thù". Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ vũ khí đánh chặn ngày nay, việc chúng có đạt được tính năng thiết kế hay không lại là câu chuyện khác.

Thu Thủy