Khán giả tranh cãi về bài viết 'không trận đánh nào diễn ra bên trong Thành cổ như Mưa đỏ'

Cựu chiến binh từng có 10 ngày chiến đấu ở Thành cổ Quảng Trị năm 1972 lên tiếng

Ngày 1/9 vừa qua, ông Trịnh Hòa Bình, cựu chiến binh từng có 10 ngày chiến đấu ở Thành cổ Quảng Trị, đã chia sẻ góc nhìn khác về phim Mưa đỏ. Ông viết trên trang cá nhân: "Dưới góc độ là phim lịch sử, tôi đánh giá Mưa đỏ chưa đạt yêu cầu. Đừng nói vì thời gian gấp gáp quá, bởi hạn mức thời gian là do chúng ta tạo ra. Đừng nói vì kinh phí hạn hẹp, bởi có những điều không phải do kinh phí. Cũng đừng nói 'Nữ đạo diễn làm được phim thế này là hay rồi'. Nói như vậy là bao biện và có hàm ý phân biệt giới tính".

Theo ông, trong phim "Mưa đỏ", các trận đánh đều diễn ra trong lòng Thành cổ từ những ngày đầu tiên. Điều đó sai cơ bản với lịch sử: từ diễn biến các trận đánh đến hiện trường tái hiện các đường hầm.

Ông chia sẻ: "Phần lớn thời gian của 81 ngày đêm là chiến đấu ở các khu vực, làng xã xung quanh Thành cổ, tức là bên ngoài thành. Thành cổ Quảng Trị là một khu hình vuông, phía sau là sông Thạch Hãn, 3 hướng còn lại là Bắc, Đông, Nam, là những chỗ giao tranh. Không đánh nhau ở trong Thành cổ, cho đến ngày thứ 81.

Cả thành cổ ấy, mỗi chiều hơn 500m, diện tích chừng 1/4 km² mà riêng quân ta đã tới 8 tiểu đoàn thì chỗ đâu mà nhét được. Và nếu chui hết vào đó thì chỉ cần một lượt B52 ném xuống là chết ráo! Nhiệm vụ của lực lượng bảo vệ Quảng Trị là phòng ngự không cho địch vào được Thành cổ. Nghĩa là đánh nhau ở xung quanh".

Những hình ảnh trong bộ phim như đạo cụ hay hầm hào cũng được người cựu chiến binh Thành cổ Quảng Trị cho chưa đúng thực tế. Theo ông, "ban đầu tôi đã từng đeo cái bao đạn, được 2 ngày thì tháo vứt đi mà khi vứt đi còn thấy da bụng bị ngấm nước nhăn nheo như hắc lào"; "đeo cái bao đạn rất vướng, rồi bùn đất bám vào, và lúc hết đạn mà rút cái băng đạn trong tạp dề ra là rất khó".

Tiếp đến là chi tiết hiện trường những đường hào chiến đấu, ông Trịnh Hòa Bình cho biết thời các ông mỗi cái hào chỉ rộng tầm khoảng chừng 70 phân, nông, chỉ lọt được người. "Hào này chạy một mình thì còn tạm được chứ hai người mà đối diện trong đó rất vướng. Chả có sức đâu mà đào được cái hào to như phim", ông viết.

Ngoài ra, một hình ảnh trong phim "Mưa đỏ", ông thấy không đúng trong lịch sử đó là "trong phim thấy có dùng bao cát đắp công sự, trông đúng kiểu chiến lũy ngày xưa trong truyện Những người khốn khổ hay chiến lũy trong Cách mạng Pháp ấy. Chúng tôi không có bao cát. Cái bao cát ấy là của Mỹ, chứa được khoảng 20 ký đất thôi chứ không quá to. Quân ta làm gì có.

Một cái hầm to có mấy cái bao cát như thế, chắc chắn ăn một phát pháo khói, hai đến ba giây sau một cái là bom rơi vào đầu rồi. Chi tiết bao cát trên phim là không thực tế".

Chiến trường bảo vệ Thành cổ Quảng Trị được tái hiện lại trong phim "Mưa đỏ". Ảnh: ĐLP cung cấp

Sau bài viết về những chi tiết được cựu chiến binh Trịnh Hòa Bình cho là sai lịch sử trong phim "Mưa đỏ", cuối cùng, ông vẫn cho rằng Mưa đỏ là bộ phim đáng xem bởi: "Ít nhiều, nó đã phản ánh được cuộc chiến đấu bảo vệ Thành cổ Quảng Trị năm 1972. Những điều tôi viết ở trên chỉ làm rõ thực tiễn chiến trường lúc đó để những ai chưa từng trải qua sẽ hiểu thêm về lịch sử của 81 ngày đêm khốc liệt ấy".

Bài chia sẻ của ông Trịnh Hòa Bình nhận được nhiều tương tác, với hơn 2,4 nghìn lượt thích, hơn 600 bình luận và 1,8 nghìn lượt chia sẻ.

Độc giả H. Lương viết: "Bác kể lại sống động và chân thực quá. Hy vọng bác có thể xuất bản một cuốn hồi ký 81 ngày đêm để tái hiện lại lịch sử một lần nữa, cho các thế hệ sau này luôn ghi nhớ và hiểu rõ hơn về sự hy sinh anh dũng của lớp người đã chiến đấu vì hòa bình của Tổ quốc cũng như sự khốc liệt của cuộc chiến trường kỳ giành lại độc lập, tự chủ cho dân tộc".

Hình ảnh người lính trong phim "Mưa đỏ". Ảnh: ĐLP cung cấp

Nhiều người cũng đồng tình với cựu chiến binh Trịnh Hòa Bình và bày tỏ quan điểm trên trang cá nhân của ông bằng những dòng viết dài tâm huyết.

"Mưa đỏ" không phải phim tài liệu

Từ bài viết trên, nhiều độc giả có góc nhìn khác. Mai Bích Thủy viết: "Một bộ phim có hàng ngàn, hàng vạn chi tiết, rất khó để không có sai sót. Thành công lớn nhất của Mưa đỏ là đã khiến cho hàng triệu người biết đến Thành cổ, biết đến những đau thương khốc liệt của chiến tranh để trân quý hòa bình. Khi khán giả xem phim, tò mò, xúc động về bộ phim, đương nhiên họ sẽ tìm cách bù đắp thêm kiến thức qua sách, sử, phim tư liệu, qua những bài viết, những bình luận của những người từng trải qua cuộc chiến hoặc có nghiên cứu sâu hơn. Đây là điều mà sách báo và nhiều bộ phim trước không làm được, vì dù viết hay, viết đúng mấy mà không có người xem thì cũng vô ích. Thế nên mặc dù cũng sớm phát hiện ra nhiều lỗi trong phim nhưng em nghĩ chúng ta vẫn phải nói lời cảm ơn tới ê-kíp làm phim Mưa đỏ và nên ủng hộ phim".

Đạo diễn Đặng Thái Huyền cho biết phim "Mưa đỏ" chỉ là một lát cắt nhỏ và vẫn chưa làm hết sự khốc liệt của 81 chiến đấu bảo vệ Thành cổ Quảng Trị. Ảnh: ĐLP cung cấp

Độc giả này cũng gửi lời cảm ơn đến cựu chiến binh Trịnh Hòa Bình vì đã cung cấp tư liệu lịch sử quý giá.

Còn độc giả trẻ khác cũng để lại trong phần bình luận bài viết của cựu chiến binh Trịnh Hòa Bình với góc nhìn tích cực. Người này viết: "Một bộ phim 2h, dựa theo tiểu thuyết, nhân vật nhiều nên chắc chắn không đúng lịch sử được chú ạ. Nếu trận chiến rộng hơn thì phim trường cũng phải rộng hơn, đồng nghĩa tốn kém hơn cũng như độ khó cao hơn và cũng dễ bị thiếu sự chân thật. Phim giới hạn trong thành cổ chủ yếu vì lí do này. Cháu xem phim xong và có lẽ cũng như nhiều bạn trẻ khác, cháu tin là không nghiêm trọng như chú đang lo lắng. Cháu không tin lịch sử giống phim đâu. Sau khi xem xong, thứ đọng lại là cảm xúc về cuộc chiến, những mất mát của cha ông mình. Còn sau đó, cháu tin mọi người về cũng như cháu mò mẫm đi xem, đi đọc lại về trận thành cổ để xem nó thực sự diễn ra như thế nào. Cháu đánh giá đây là điểm tốt nhất của bộ phim".

Người này cũng cho rằng phim khó có thể lột tả hết nội dung, nhưng nhờ phim mà mọi người tìm hiểu rõ hơn.

Cận cảnh đoàn làm phim dựng lại hiện trường Thành cổ Quảng Trị trong thời chiến tranh. Ảnh: ĐLP cung cấp

Mới đây, trên trang cá nhân, đạo diễn Đặng Thái Huyền cho biết đã đọc và lắng nghe các ý kiến trái chiều về "Mưa đỏ". Nữ đạo diễn nói: "Tôi luôn đọc cả những bài khen, chê. Nếu bài chê đúng, tôi sẽ rút kinh nghiệm".

Đạo diễn Đặng Thái Huyền cũng khẳng định sẽ tiếp tục làm phim về đề tài chiến tranh nếu được giao, nhưng sẽ không đưa hết lịch sử lên phim: "Tôi không thể đi lang thang ngày này tháng khác gặp hết các nhân chứng. Ai đổ xương máu vì đất nước với tôi cũng là anh hùng, nhưng tôi phải chọn lọc điều có thể gửi trao trên phim. Khán giả xem xong phim được truyền cảm hứng để tìm hiểu sâu hơn về lịch sử, thấy yêu ông cha mình, yêu đất nước mình và trân quý hòa bình… là tôi hạnh phúc lắm".

Được biết, khi dự án "Mưa đỏ" được khởi quay, nội dung phim dựa trên kịch bản của nhà văn Chu Lai, lấy cảm hứng và hư cấu từ sự kiện 81 ngày đêm chiến đấu anh dũng, kiên cường của nhân dân và cán bộ, chiến sĩ bảo vệ Thành cổ Quảng Trị năm 1972. Tiểu đội 1 gồm những thanh niên trẻ tuổi, đầy nhiệt huyết là một trong những đơn vị bám trụ tại trận địa khốc liệt này. Bộ phim là khúc tráng ca bằng hình ảnh, là nén tâm nhang tri ân, tưởng nhớ những người con đã dâng hiến tuổi xuân cho đất nước, mang âm hưởng tình yêu, tình đồng đội thiêng liêng, khát vọng hòa bình, hòa hợp dân tộc của nhân dân Việt Nam.

Trong buổi showcase của phim, nhà văn Chu Lai cũng nói kỹ về quá trình hình thành tiểu thuyết Mưa đỏ. Ông chia sẻ: "Phim ảnh, tiểu thuyết hay trường ca đều không thể lột tả hết tinh thần Quảng Trị. Bộ phim này cũng chỉ là một lát cắt của lịch sử mà dân tộc đã trải qua. Lý do tôi viết Mưa đỏ là vì tôi có một người em có anh ruột tên Đặng Huy Cường - liệt sĩ của trận Thành cổ. Em ấy nói với tôi: hãy viết một kịch bản phim điện ảnh để em gửi cho người con trai đang học điện ảnh ở nước ngoài có thể xem về người bác đã hy sinh".

Nhà văn Chu Lai có mặt tại showcase phim "Mưa đỏ" đã chia sẻ về chất liệu để ông làm nên tác phẩm văn học cùng tên phim. Ảnh: ĐLP cung cấp

Theo nhà văn Chu Lai, kịch bản Mưa đỏ được viết từ năm 2010 nhưng nằm trong ngăn kéo khá lâu. Sau đó ông chuyển thành tiểu thuyết, rồi được Điện ảnh Quân đội chọn làm phim. Thông điệp ông muốn gửi gắm là: "Năm tháng sẽ qua đi, chiến tranh rồi cũng kết thúc nhưng không có Thành cổ mưa máu, sẽ không có bầu trời xanh hôm nay".

Đạo diễn Đặng Thái Huyền cho biết "Mưa đỏ" chỉ là lát cắt nhỏ của tiểu thuyết cùng tên. Clip: Đỗ Quyên

Đỗ Quyên