Khẳng định vai trò của Quốc hội trong kiến tạo không gian đối thoại chính sách

Xác định hoàn thiện thể chế pháp luật là khâu đột phá

Tại Diễn đànXây dựng pháp luật lần thứ nhất do Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng cho biết, những năm qua, quán triệt sâu sắc các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội, Chính phủ luôn xác định xây dựng và hoàn thiện thể chế pháp luật là khâu đột phá, nhiệm vụ trọng tâm và ưu tiên hàng đầu; tạo nền tảng vững chắc cho việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng phát biểu tại Diễn đàn. Ảnh: Quochoi.vn

Chính phủ đã ưu tiên tối đa nguồn lực cho công tác xây dựng pháp luật, quan tâm kiện toàn đội ngũ cán bộ tham mưu trong công tác xây dựng pháp luật, đổi mới quy trình xây dựng pháp luật; đặc biệt coi trọng về phối hợp chủ động chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội ngay từ sớm, từ xa trong nghiên cứu chính sách, xây dựng hồ sơ và chuẩn bị dự thảo.

Trong nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV, Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua 88 luật, 34 Nghị quyết; trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua 2 pháp lệnh. Tại Kỳ họp thứ 10, Chính phủ đã trình Quốc hội xem xét 54 luật và nghị quyết.

Để tạo đột phá của đột phá trong công tác xây dựng và hoàn thiện pháp luật, năm 2025 Chính phủ đã xây dựng và trình Quốc hội ban hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi), Nghị quyết về cơ chế đặc thù và cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.

Theo Phó Thủ tướng Hồ Đức Dũng, kết quả đã đạt được trong công tác hoàn thiện thể chế thời gian qua có vai trò quyết định và sự đóng góp đặc biệt quan trọng của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và các đại biểu Quốc hội.

Quang cảnh Diễn đàn. Ảnh: Quochoi.vn

Trong bối cảnh thế giới và khu vực biến động nhanh, phức tạp, đất nước đứng trước cơ hội lịch sử để phát triển nhanh, bền vững, hơn bao giờ hết, thể chế và pháp luật giữ vai trò then chốt, mang tính quyết định. Vì vậy, Diễn đàn hôm nay khẳng định vai trò của Quốc hội trong kiến tạo không gian đối thoại chính sách cởi mở, lắng nghe thực tiễn và đồng hành cùng Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp, với chuyên gia và các nhà khoa học để kiến tạo định hướng lập pháp cho giai đoạn phát triển mới.

Phúc đáp kịp thời những tình huống mới, đáp ứng yêu cầu thực tiễn

Phát biểu bế mạc Diễn đàn xây dựng pháp luật lần thứ nhất, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định - Phó Trưởng Ban Tổ chức Diễn đàn cho biết, các ý kiến tại diễn đàn cho thấy sự đồng thuận cao, trong đó khẳng định, hoạt động lập pháp của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XV đã có sự đổi mới mạnh mẽ về tư duy, về quy trình xây dựng, chủ động, sáng tạo, tích cực, chuẩn bị từ sớm, phát huy vai trò “đi trước một bước về thể chế”; phúc đáp kịp thời những tình huống mới, đáp ứng yêu cầu thực tiễn cuộc sống.

Các chính sách được ban hành lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm; tích cực tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, góp phần giải phóng sức sản xuất, huy động, sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho sự nghiệp phát triển đất nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu bế mạc Diễn đàn. Ảnh: Quochoi.vn

Bên cạnh những kết quả nổi bật, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế như: pháp luật vẫn còn tình trạng quyền lực chưa được kiểm soát đầy đủ, trách nhiệm chưa được quy định rõ ràng, minh bạch; hệ thống pháp luật về đầu tư, kinh doanh còn có những quy định chồng chéo, mâu thuẫn, chưa đủ rõ, còn những rủi ro pháp lý đối với doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư dài hạn; hệ thống pháp luật hiện hành còn thiếu tính ổn định và khả năng dự báo...

Tăng cường kiểm soát quyền lực trong hoạt động xây dựng pháp luật

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, tại Diễn đàn,các cơ quan, tổ chức, các đại biểu và chuyên gia đã đề xuất các nhóm nhiệm vụ, giải pháp, cả khái quát, cả cụ thể và rất thiết thực nhằm tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật trong thời gian tới gồm: tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, thúc đẩy đột phá chiến lược, kiến tạo hệ sinh thái phát triển mới, tập trung hoàn thiện toàn diện, đồng bộ thể chế để phát triển nhanh, bền vững đất nước.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tập trung chỉ đạo xây dựng Đề án Định hướng lập pháp nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI, bảo đảm đồng bộ, thống nhất với Đề án “Hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới” do Bộ Tư pháp chuẩn bị.

Bên cạnh đó, tăng cường kiểm soát quyền lực trong hoạt động xây dựng pháp luật, ngăn chặn tình trạng lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ trong xây dựng chính sách, bảo đảm mọi quyết định đều đặt lợi ích quốc gia, dân tộc và lợi ích của Nhân dân lên trên hết.

Các đại biểu chúc mừng thành công của Diễn đàn. Ảnh: Quochoi.vn

Thực hiện đồng bộ các giải pháp mang tính đột phá, toàn diện và quyết liệt để tạo ra sự chuyển biến căn bản về chất lượng đội ngũ nhân lực trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước.

Để tiếp tục tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế, theo Phó Chủ tịch Quốc hội, cần tiếp tục nghiên cứu việc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong xây dựng pháp luật nhằm giúp cho hệ thống pháp luật của Việt Nam được ban hành, vận hành minh bạch; tiếp cận phương pháp tiên tiến của quốc tế, bảo đảm thông suốt, hiệu quả hơn như đề xuất của các chuyên gia, các nhà khoa học và các tham luận, thảo luận đã nêu về vấn đề "xây dựng luật máy đọc được" - coi đây là bước đột phá về thể chế trong kiến tạo và điều hành pháp luật quốc gia.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, những nội dung trao đổi tại Diễn đàn đã góp phần quan trọng vào công tác tổng kết nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XV, cũng như chuẩn bị xây dựng định hướng lập pháp và đổi mới công tác xây dựng pháp luật trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI, gắn với đổi mới cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Phong Châu