Khánh thành Khu lưu niệm Trưởng ban Thường trực Quốc hội Khóa I Bùi Bằng Đoàn

Dự buổi lễ về phía T.Ư có Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Nguyên Tổng Bí thư, nguyên Chủ tịch Quốc hội Nông Đức Mạnh; các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Quốc hội; các đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức Kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam; Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, lãnh đạo Văn phòng Quốc hội; đại diện các vụ, đơn vị chuyên môn của các cơ quan của Quốc hội; đại diện lãnh đạo các Bộ, ban, ngành ở Trung ương.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và đại biểu cắt băng khánh thành Khu lưu niệm Trưởng ban Thường trực Quốc hội Khóa I Bùi Bằng Đoàn.

Về phía Hà Nội có: Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn; Ủy viên BTV Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Phùng Thị iHồng Hà; Ủy viên BTV Thành ủy, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Bùi Huyền Mai; Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Mạnh Quyền; cùng các đồng chí nguyên lãnh đạo Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội từ khóa X đến khóa XIV và Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội khóa XV; lãnh đạo Thành ủy, UBND, HĐND, Mặt trận Tổ quốc thành phố Hà Nội.

Cùng dự có lãnh đạo Đảng ủy, HĐND, UBND, MTTQ xã Ứng Thiên và một số xã lân cận; đại diện lãnh đạo, công chức các sở, ban, ngành của TP Hà Nội; đại diện cấp ủy, ban cán bộ thôn Bặt Chùa; đại diện gia đình, dòng họ Trưởng Ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và các đại biểu dâng hương tại Khu lưu niệm Trưởng ban Thường trực Quốc hội Khóa I Bùi Bằng Đoàn.

Đây là công trình có ý nghĩa chính trị quan trọng được khánh thành đúng dịp kỷ niệm 136 năm Ngày sinh Trưởng Ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn (19/9/1889-19/9/2025); đồng thời là một trong những hoạt động quan trọng, thiết thực chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (6/1/1946-6/1/2026).

Tiếp nối giá trị truyền thống, tinh thần đại đoàn kết

Phát biểu tại lễ khánh thành, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ việc khánh thành Khu lưu niệm không chỉ là hành động tri ân người tiền bối, mà còn phục vụ công tác nghiên cứu, tìm hiểu về Quốc hội Việt Nam và các nhân vật lịch sử có công với nước, là dịp để các thế hệ cán bộ, đặc biệt là các đại biểu Quốc hội ôn lại và tiếp nối những giá trị cốt lõi. Đó là tinh thần đại đoàn kết và hòa hợp dân tộc, sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa văn hóa truyền thống và tinh thần Cách mạng; bài học về sự đoàn kết, sử dụng nhân tài không phân biệt xuất thân, vẫn còn nguyên giá trị trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại buổi lễ.

Cụ Bùi Bằng Đoàn (1889 - 1955) là người đã cùng Quốc hội khóa I và Chủ tịch Hồ Chí Minh xây dựng nên Hiến pháp năm 1946, một bản Hiến pháp mẫu mực về dân chủ và quyền con người. “Quốc hội ngày nay phải tiếp tục giữ vững và phát huy truyền thống ấy, không ngừng hoàn thiện hệ thống pháp luật, kiến tạo Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa thực sự vững mạnh” - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị TP Hà Nội và UBND xã Ứng Thiên quan tâm tổ chức quản lý, vận hành, chăm lo bảo dưỡng, gìn giữ và bảo vệ các hạng mục công trình, bảo đảm Khu lưu niệm được duy trì trang nghiêm, bền vững.

Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn phát biểu.

Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn cho biết, Khu lưu niệm được xây dựng rất khẩn trương, chất lượng, là công trình hết sức ý nghĩa thể hiện lòng tri ân sâu sắc của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô đối với nhà yêu nước, trí thức lớn, người con ưu tú của dân tộc, nhà cách mạng tiền bối của Đảng, của Quốc hội, thiết thực chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam. Đây cũng là công trình văn hóa có ý nghĩa lịch sử, địa chỉ đỏ để giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ mai sau.

Để Khu lưu niệm thực sự phát huy được giá trị, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn đề nghị các cấp, các ngành, đặc biệt là Ban Quản lý Di tích, phối hợp chặt chẽ với gia đình, thân nhân Cụ Bùi Bằng Đoàn tiếp tục sưu tầm, bổ sung tư liệu, hiện vật, tổ chức các hoạt động nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục để phát huy một cách hiệu quả nhất giá trị văn hóa của Khu lưu niệm. Đồng thời, các cấp, các ngành quan tâm gìn giữ để Khu lưu niệm luôn được xanh, sạch, đẹp, văn minh, là địa chỉ văn hóa giáo dục truyền thống của địa phương.

Tấm gương cao quý

Sinh thời, cụ Bùi Bằng Đoàn là một tấm gương sáng ngời về đạo đức, trí tuệ và tinh thần phụng sự đất nước. Là người hiếu học, con đường khoa cử sớm đỗ đạt, cụ được bổ nhiệm giữ nhiều chức vụ khác nhau trong triều đình nhà Nguyễn như: Tri huyện, Tri phủ, Án sát, Tuần phủ, Thượng thư Bộ hình.

Ngày 6/1/1946, trong cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội đầu tiên diễn ra trên cả nước, cụ Bùi Bằng Đoàn được bầu là đại biểu Quốc hội, sau đó được bầu là Ủy viên Ban Thường trực Quốc hội. Tháng 11/1946, Cụ đã được Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là nước Cộng hòa XHCN Việt Nam) tín nhiệm bầu giữ chức Trưởng Ban Thường trực Quốc hội (tương đương Chủ tịch Quốc hội hiện nay).

Khi cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược bùng nổ, Cụ lên Việt Bắc, sát cánh cùng Cụ Hồ trên mọi mặt trận quân sự, chính trị, kinh tế, văn hóa và trong những thời điểm hết sức khó khăn vẫn một lòng một dạ phục vụ Nhân dân, phục vụ kháng chiến.

Khu lưu niệm Trưởng ban Thường trực Quốc hội Khóa I Bùi Bằng Đoàn.

Với vai trò là người đứng đầu cơ quan lập pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, cụ Bùi Bằng Đoàn đã cùng Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đặt nền móng vững chắc cho nền dân chủ non trẻ, xây dựng Hiến pháp và pháp luật, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân. Cụ là một người bạn chiến đấu thân thiết, được Chủ tịch Hồ Chí Minh vô cùng kính trọng và tin cậy.

“Cuộc đời cụ Bùi Bằng Đoàn là minh chứng sinh động cho tinh thần “Đoàn kết dân tộc, lấy đại nghĩa làm trọng”, là tấm gương về một nhà trí thức đã cống hiến trọn đời cho sự nghiệp độc lập, tự do và hạnh phúc của Nhân dân” - Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn nhấn mạnh.

Cụ Bùi Bằng Đoàn là một nhân cách lớn, một trí thức yêu nước và là hình mẫu tiêu biểu cho sự chuyển mình của giới sĩ phu Việt Nam trước vận mệnh lịch sử. Từ vị trí Thượng thư trong Triều đình, Cụ đã đi theo tiếng gọi của Cách mạng tháng Tám, với câu nói bất hủ: “Cải tạo một nước Việt Nam mới mà không có tôi, thì tôi cũng thấy hổ thẹn”. Sự lựa chọn ấy đã đưa Cụ trở thành Trưởng ban Thanh tra đặc biệt của Chính phủ; Đại biểu Quốc hội Khóa I - một Quốc hội đặt nền móng cho Nhà nước Dân chủ Cộng hòa. Và đặc biệt, làm Trưởng ban Thường trực Quốc hội - người trực tiếp cùng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ kiến tạo nên Hiến pháp và hệ thống pháp luật đầu tiên. Di sản lớn nhất mà Cụ để lại cho Quốc hội và đất nước chính là tinh thần phụng sự công minh, thượng tôn pháp luật và lòng liêm khiết tuyệt đối của người cầm cân nảy mực. Cụ đã cống hiến trọn vẹn cho lý tưởng độc lập dân tộc và hạnh phúc Nhân dân.

Quang cảnh Khu lưu niệm Trưởng ban Thường trực Quốc hội Khóa I Bùi Bằng Đoàn.

Cụ luôn đề cao tư tưởng đại đoàn kết, động viên Nhân dân tham gia kháng chiến, sát cánh cùng Chính phủ thực hiện kháng chiến toàn dân, toàn diện. Cụ nhiều lần đi thăm hỏi đồng bào, chiến sĩ, gửi thư động viên Nhân dân trong những thời khắc cam go, khích lệ toàn dân, toàn quân quyết tâm chiến đấu vì độc lập, tự do và thống nhất Tổ quốc.

“Chủ tịch Hồ Chí Minh từng dạy: “Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh.” Cuộc đời và sự nghiệp của Cụ chính là hiện thân cho lời dạy đó. Tấm gương cao quý ấy sẽ mãi trường tồn, nhắc nhở và thôi thúc các thế hệ hôm nay và mai sau tiếp tục rèn luyện, phấn đấu, cống hiến vì độc lập, tự do của dân tộc, vì hạnh phúc của Nhân dân” - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chia sẻ.

Khu lưu niệm Trưởng Ban Thường trực Quốc hội Khóa I Bùi Bằng Đoàn không chỉ là nơi để nhân dân cả nước tri ân, tôn vinh công lao và nhân cách cao quý của một nhà lãnh đạo mẫu mực, mà còn là biểu tượng sinh động của đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “địa chỉ đỏ” phục vụ công tác nghiên cứu, tìm hiểu về Quốc hội Việt Nam và các nhân vật lịch sử có công với nước.

Lại Tấn