Khi túi xách Coach, Kate Spade và thời trang xa xỉ 'đóng đô' và 'mang dấu vết' Made in Vietnam

Trong thế giới thời trang cao cấp, mỗi chiếc túi, mỗi đường kim mũi chỉ đều kể một câu chuyện về phong cách, về chuỗi giá trị đằng sau. Ít ai biết rằng, bên cạnh các xưởng thủ công tại Ý hay Tây Ban Nha, ngày càng nhiều sản phẩm của những thương hiệu đình đám như Coach, Kate Spade hay Tory Burch lại được sinh ra từ các nhà máy tại Việt Nam.

LÀN SÓNG THỜI TRANG CAO CẤP MANG DẤU ẤN VIỆT NAM

Từ những năm 2010, Việt Nam bắt đầu thu hút sự chú ý của các “ông lớn” ngành dệt may và da giày như Nike, Adidas hay Puma. Nhưng vài năm gần đây, xu hướng ấy đã tiến thêm một bước, thu hút các dòng sản phẩm túi xách, phụ kiện và hàng may mặc cao cấp của các thương hiệu xa xỉ.

Hãng giày biểu tượng nước Anh Dr. Martens ngày càng mở rộng hoạt động sản xuất tại Việt Nam. Theo báo cáo thường niên mới nhất của Dr. Martens plc, 43% sản lượng giày của hãng hiện được sản xuất tại Việt Nam, vượt qua nhiều quốc gia châu Á khác để trở thành điểm đến sản xuất lớn nhất của thương hiệu. Trong kế hoạch năm tài chính 2025, Dr. Martens đặt mục tiêu nâng tỷ lệ nguồn cung giày Tier 1 tại Việt Nam lên tới 62%, cho thấy chiến lược rõ ràng trong việc tăng cường sự hiện diện tại thị trường này.

Nike hiện cũng xem Việt Nam là trung tâm sản xuất lớn nhất toàn cầu của hãng, đóng vai trò không thể thay thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Theo dữ liệu từ Footwearbiz và The Investor, trong năm tài chính kết thúc ngày 31/5/2024, Việt Nam chiếm khoảng 50% tổng sản lượng giày và 28% sản lượng quần áo của Nike trên toàn thế giới. Đây là tỷ lệ cao nhất trong toàn bộ hệ thống sản xuất của hãng, vượt xa Trung Quốc, Indonesia hay Ấn Độ.

Đến tháng 1/2025, theo báo cáo của Vietdata Research, Nike đang hợp tác với 98 nhà cung cấp tại Việt Nam, vận hành 162 nhà máy và sử dụng hơn 493.000 lao động Việt Nam, một con số cho thấy quy mô khổng lồ của mạng lưới sản xuất mà Nike đang duy trì.

Tương tự Nike, Adidas cũng đang khẳng định vị thế của Việt Nam như một trong những trung tâm sản xuất lớn nhất toàn cầu trong chiến lược chuỗi cung ứng của hãng. Theo The Investor, năm 2024 Việt Nam là nguồn sản xuất lớn nhất của Adidas, chiếm khoảng 27% tổng khối lượng sản phẩm toàn cầu. Riêng ở mảng giày dép, sản phẩm cốt lõi của thương hiệu Việt Nam đảm nhận tới 39% sản lượng, trong khi ở mảng quần áo, tỷ lệ này đạt khoảng 18%.

Nhiều sản phẩm cao cấp trên kệ hàng quốc tế được sản xuất tại Việt Nam

Báo cáo từ Vietnam Briefing cũng cho biết, tính đến năm 2022, Adidas có 51 nhà cung cấp chính tại Việt Nam, sử dụng hơn 190.000 lao động. Phần lớn các nhà máy này tập trung ở khu vực Đông Nam Bộ, đặc biệt là TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương và Long An nơi có hạ tầng công nghiệp phát triển và lực lượng lao động tay nghề cao.

Mặc dù quy mô sản xuất của Adidas tại Việt Nam chưa đạt mức “khổng lồ” như Nike, song xu hướng mở rộng ngày càng rõ ràng. Hãng liên tục tăng đơn hàng và đầu tư vào cải thiện quy trình sản xuất tại các nhà máy đối tác, đồng thời chuyển dần các đơn hàng giày thể thao chiến lược từ Trung Quốc sang Việt Nam để tối ưu chi phí và giảm thiểu rủi ro địa chính trị.

So với Nike hay Adidas, Under Armour không công bố quá nhiều dữ liệu chi tiết về sản lượng tại từng quốc gia, tuy nhiên các nguồn cho thấy Việt Nam đang trở thành một trong những cứ điểm sản xuất quan trọng nhất của hãng tại châu Á. Theo trang AllAmericanMade.com, Under Armour hiện hợp tác với khoảng 32 nhà cung cấp tại Việt Nam, chủ yếu trong lĩnh vực gia công giày thể thao và trang phục hiệu năng cao.

Báo cáo tài chính năm tài chính 2023 của Under Armour Inc. cũng xác nhận rằng các sản phẩm “apparel & accessories” của hãng được sản xuất thông qua 33 nhà máy hợp đồng tại 20 quốc gia, trong đó khoảng 59% đến từ Jordan, Việt Nam, Campuchia và Malaysia. Đặc biệt, phần lớn các dòng footwear tức giày thể thao được sản xuất tại Việt Nam, Indonesia và Trung Quốc.

Một phân tích từ Berunwear cho biết, Việt Nam hiện sản xuất khoảng 20–25% tổng sản lượng toàn cầu của Under Armour, với một nhà máy lớn tại TP.HCM có công suất 15-20 triệu đôi giày mỗi năm. Con số này thể hiện sự đầu tư bài bản của hãng vào khu vực Đông Nam Á, trong đó Việt Nam là trung tâm then chốt nhờ tay nghề lao động cao, chi phí cạnh tranh và chuỗi cung ứng ổn định.

Khác với những thương hiệu thể thao đại chúng, Tapestry Inc. tập đoàn sở hữu các nhãn hàng xa xỉ như Coach, Kate Spade và Stuart Weitzman cũng đã có sự hiện diện tại Việt Nam từ rất sớm và đang xem đây là một trong những cứ điểm sản xuất quan trọng nhất toàn cầu. Theo Vogue Business, khoảng 70% tổng sản phẩm của Tapestry hiện được sản xuất tại Việt Nam, Campuchia và Philippines, trong khi chưa đến 10% còn lại đến từ Trung Quốc. Sự thay đổi này phản ánh chiến lược dịch chuyển chuỗi cung ứng rõ rệt của hãng nhằm giảm phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc và đa dạng hóa nguồn cung tại Đông Nam Á.

Dấu ấn của Tapestry tại Việt Nam bắt đầu từ năm 2011, khi Coach Vietnam chính thức đi vào hoạt động. Theo dữ liệu từ Accio, trong chuỗi cung ứng toàn cầu của tập đoàn, Việt Nam hiện là khu vực lớn nhất tập trung phát triển sản phẩm, nguyên liệu và hàng hóa hoàn thiện, đặc biệt ở mảng túi xách và phụ kiện cao cấp. Các nhà máy đối tác của Coach tại Việt Nam đảm nhiệm khâu gia công và tham gia vào quá trình phát triển mẫu, kiểm soát chất lượng và hoàn thiện sản phẩm đạt chuẩn hàng xa xỉ.

Với năng lực sản xuất ổn định, nguồn nhân công tay nghề cao và khả năng đáp ứng những tiêu chuẩn khắt khe của ngành thời trang cao cấp, Việt Nam đang trở thành một mắt xích then chốt trong chuỗi giá trị của Tapestry.

NỀN TẢNG CHO HÀNG XA XỈ “MADE IN VIETNAM”

Ngành thời trang, đặc biệt là da giày và túi xách Việt Nam hiện nằm trong top 3 thế giới về xuất khẩu, với kim ngạch hơn 23 tỷ USD năm 2024, theo Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam (LEFASO). Các doanh nghiệp trong nước không chỉ gia công, mà nhiều đơn vị đã tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị, như thiết kế, phát triển mẫu và quản lý chuỗi cung ứng. Hệ thống nhà máy đạt tiêu chuẩn ISO, WRAP, SA8000, và gần đây là ESG – yếu tố bắt buộc để được chọn vào danh sách nhà cung ứng của các thương hiệu cao cấp.

Việt Nam cũng được đánh giá cao nhờ tay nghề thủ công tỉ mỉ, điều kiện lao động ngày càng được cải thiện và năng lực sản xuất quy mô lớn, cho phép vừa đảm bảo chất lượng, vừa đáp ứng thời gian giao hàng nhanh, yếu tố sống còn trong ngành thời trang cao cấp.

Xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu đang mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam. Các thương hiệu xa xỉ, từ Tapestry đến LVMH hay Kering, đều đang tìm kiếm nguồn cung ổn định và chi phí thấp hơn Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh chi phí nhân công và rủi ro địa chính trị gia tăng.

Theo Bloomberg, các nhà bán lẻ Mỹ đang “dịch chuyển một phần” sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam, Ấn Độ, Campuchia, Indonesia… tuy nhiên, họ vẫn thận trọng vì thuế quan và quy định xuất xứ hàng hóa.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam có thể vượt lên nếu tiếp tục nâng chuẩn sản xuất xanh và bền vững. Nhiều nhà đầu tư quốc tế cho biết ESG đang là yếu tố quyết định khi chọn nhà cung cấp. Nếu các doanh nghiệp Việt Nam chứng minh được năng lực đáp ứng tiêu chuẩn ESG, thì sẽ duy trì các đơn hàng trong chuỗi giá trị cao cấp.

Tuy nhiên, trên thực tế, các doanh nghiệp Việt Nam hiện đang là đối tác trong chuỗi sản xuất của thương hiệu nước ngoài đặc biệt là thương hiệu xa xỉ cần thận trọng trong chiến lược kinh doanh, đảm bảo giá trị bền vững bằng nhiều cách:

Thứ nhất, đầu tư mạnh vào công nghệ và tự động hóa, giúp giảm chi phí nhân công, tăng độ chính xác và ổn định chất lượng sản phẩm.

Thứ hai, nâng cao năng lực thiết kế, R&D và quản lý nguyên liệu, tiến gần hơn đến vai trò “ODM”, đối tác thiết kế, phát triển sản phẩm cùng thương hiệu.

Thứ ba, chủ động đáp ứng tiêu chuẩn ESG bằng cách minh bạch nguồn gốc nguyên liệu, quản lý khí thải và xây dựng môi trường làm việc công bằng. Đây là yếu tố ngày càng quan trọng với các hãng thời trang quốc tế.

Thực tế, nhiều nhà máy tại Việt Nam đã bắt đầu chuyển đổi năng lượng xanh và tái chế nguyên liệu. Các doanh nghiệp trong ngành dệt may và da giày đang đầu tư hệ thống điện mặt trời mái nhà, xử lý nước thải tuần hoàn và vật liệu tái chế như polyester tái sinh, da nhân tạo thân thiện môi trường. Những động thái này giúp giảm chi phí vận hành, là “tấm vé thông hành” để giữ chỗ trong danh sách nhà cung ứng của các thương hiệu xa xỉ đang theo đuổi mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero).

Có thể nói, Việt Nam đang đứng trước thời điểm vàng để khẳng định vai trò là trung tâm sản xuất thời trang cao cấp của khu vực. Nếu tiếp tục duy trì lợi thế chi phí, tay nghề và chuyển đổi xanh mạnh mẽ, những nhãn hàng mang dấu “Made in Vietnam” chưa dừng lại ở là Nike, Adidas hay Coach mà còn có thể là Hermès, Gucci, hoặc Chanel trong tương lai gần.

Hà Linh