Khó khăn trong 'phủ sóng' bảo hiểm y tế tại Bát Xát

Ông Hoàng Văn Tường (thôn Bản Vền, xã Bản Qua) được cán bộ xã tuyên truyền về lợi ích khi tham gia BHYT.

Dù đã xuất viện được hơn 2 tháng nhưng với gia đình ông Hoàng Văn Tường (thôn Bản Vền, xã Bản Qua) thì chi phí mổ và điều trị tại bệnh viện vẫn là một khoản nợ lớn. Trước đây, ông Tường thuộc diện được cấp miễn phí thẻ BHYT, sau khi không thuộc diện ưu tiên nữa thì ông cũng không mua BHYT vì kinh tế hạn hẹp. Ngày ông ốm, bệnh viện yêu cầu nộp khoản tạm ứng viện phí vài triệu đồng, gia đình ông phải vay nợ của nhiều người mới đủ. Đến khi ông xuất viện, theo tính toán của gia đình, chi phí điều trị, phẫu thuật, thuốc, ăn uống và đi lại là hơn 6 triệu đồng, nếu có BHYT như trước đây thì chỉ khoảng 1 triệu đồng. Khi được hỏi lý do chưa mua BHYT, ông bộc bạch: Thấy mình vốn khỏe mạnh, không bệnh tật gì nên khi không được cấp thẻ BHYT miễn phí, tôi không mua thẻ mới. Một phần cũng vì hoàn cảnh gia đình thiếu thốn, mua BHYT là khoản tiền quá sức.

Tương tự như gia đình ông Tường, gia đình ông Lý A Tàng (thôn Bản Vền, xã Bản Qua) có 7 người hiện chưa mua thẻ BHYT. Lý do ông Tàng đưa ra cũng là thu nhập của gia đình thấp, không thể kiếm 3 đến 4 triệu đồng để mua BHYT cho các thành viên trong gia đình.

Ngoài lý do đời sống, thu nhập, điều kiện kinh tế thì cách suy nghĩ của một số người cũng là một vấn đề. Nhiều người có tư tưởng nếu thường xuyên đau yếu thì mới mua BHYT, còn khỏe mạnh thì không mua. Ông Bùi Xuân Phong, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội huyện Bát Xát cho biết: Theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế có hiệu lực từ ngày 1/1/2015 thì người thứ nhất trong gia đình mua thẻ BHYT có giá trị tối đa bằng 6% mức lương cơ sở; người thứ 2, thứ 3, thứ 4 đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ 5 trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất. Do đó, đối tượng tham gia mua thẻ BHYT theo hộ gia đình sẽ được nhận nhiều ưu đãi so với việc tham gia đơn lẻ. Tuy vậy, đối với nhiều hộ, đặc biệt là những hộ ở vùng sâu, vùng cao vốn có thu nhập thấp, số thành viên trong gia đình đông thì việc mua thẻ BHYT cho cả gia đình quả là điều rất khó khăn.

Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội huyện Bát Xát, huyện hiện có 4 xã gồm: Quang Kim, Bản Qua, Bản Vược và Cốc San thoát khỏi vùng đặc biệt khó khăn nên người dân không còn được cấp miễn phí thẻ BHYT. Sau nhiều nỗ lực, địa phương mới vận động được hơn 6.000 trường hợp trong 12.340 trường hợp thuộc diện tham gia mua BHYT tại 4 xã này. Luật quy định rõ ràng nhưng đến nay chưa có chế tài xử lý những trường hợp không tham gia mua BHYT.

Để khắc phục tình trạng này, Bảo hiểm xã hội huyện Bát Xát đã và đang có những nỗ lực mang tính chuyên môn như mở rộng hệ thống đại lý, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động thông qua hình thức đối thoại trực tiếp, phổ biến chính sách BHYT, các nội dung liên quan đến quyền lợi và trách nhiệm của người tham gia mua thẻ BHYT, quyền lợi khi đi khám, chữa bệnh…

Kiều Thu