Khôi phục sản xuất ở vùng nuôi trồng thủy sản sau bão
Liên tiếp hứng chịu ảnh hưởng nặng nề do các cơn bão lớn, vùng nuôi trồng thủy sản (NTTS) của 2 xã Hoằng Châu và Hoằng Thanh bị thiệt nại nặng nề. Sau thiên tai, các hộ NTTS đang từng bước khôi phục sản xuất, tính toán phương án phù hợp để sớm tái thiết ao đầm. Ở các vùng NTTS quảng canh, dù mùa vụ chính đã khép lại, nhiều hộ vẫn chủ động kế hoạch nạo vét đầm, gia cố bờ bao, chuẩn bị cho vụ nuôi tôm xuân - hè năm sau. Trong khi đó, tại các vùng nuôi tôm thâm canh, diễn biến thời tiết bất ổn sau bão khiến không ít hộ dân còn do dự, thận trọng trong việc tái đầu tư sản xuất, chờ điều kiện tự nhiên ổn định hơn để giảm rủi ro bởi chi phí đầu tư của các mô hình này là rất lớn.

Tranh thủ thời tiết thuận lợi, các chủ đầm nuôi trồng thủy sản trên địa bàn xã Hoằng Châu thuê nhân công dọn dẹp, chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho vụ thả tôm mới.
Xã Hoằng Châu hiện có gần 980ha đất NTTS, trong đó phần lớn nằm ở khu vực bãi nổi Cồn Trường, giáp cửa Lạch Trào. Do ảnh hưởng của mưa bão gần 600ha diện tích bị ngập, tràn và vỡ bờ bao; trong đó 24,5ha nuôi tôm công nghệ cao bị thiệt hại nghiêm trọng. Ước tính tổng thiệt hại từ các cơn bão số 3, 5, 10 và đợt mưa lũ vừa qua lên đến hàng chục tỷ đồng.
Gia đình chị Lê Thị Trà ở thôn Thanh Thịnh có gần 4ha NTTS vùng ngoại đê sông Mã. Mưa lũ khiến gần 30 triệu đồng tiền cua giống và toàn bộ hoa màu ở đầm NTTS của gia đình bị cuốn trôi. “Thiệt hại nặng nề lắm, nhưng thiên tai không thể lường trước. Giờ chỉ chờ mùa khô để thuê máy múc nạo vét lại đồng, đắp bờ bao, xây dựng hệ thống cống để chuẩn bị cho vụ tôm xuân hè tới”, chị Trà nói.
Tại xã Hoằng Thanh có 408,8ha NTTS, trong đó khu vực nuôi tôm ngoại đê biển có khoảng 21ha với hơn 20 hộ dân tham gia. Các hộ dân chủ yếu nuôi tôm theo hình thức bán thâm canh trong ao bạt, một số hộ nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao. Mưa bão đi qua, vùng NTTS xã Hoằng Thanh chịu thiệt hại nặng nề, khiến nhiều hộ dân NTTS điêu đứng, nhất là đối với các hộ nuôi tôm thâm canh phía ngoại đê khi hầu hết hệ thống hạ tầng nuôi tôm như bể, nhà màng bị bão đánh tan.
Gia đình ông Nguyễn Văn Dũng ở thôn Xuân Phụ có 6 ao nuôi tôm ven biển, nhưng sau hai cơn bão, 5 ao nuôi tôm đã bị xóa sổ hoàn toàn. Tài sản duy nhất còn lại chỉ là 1 ao nuôi phía chân đê với ngổn ngang đổ nát. Nhiều ngày sau bão, ông Dũng nhặt nhạnh những gì còn sót lại, nỗ lực gia cố ao nuôi còn lại, lắp đặt hệ thống nước, tiến hành xử lý nước để chuẩn bị thả vụ tôm mới.
Ông Dũng chia sẻ: “Thiệt hại nặng nề quá nên đơn vị cung ứng giống hỗ trợ gia đình 20 vạn con giống tôm thẻ để thả nuôi lại. Có giống hỗ trợ rồi nên tôi cũng đang sửa sang lại ao nuôi duy nhất còn lại để chuẩn bị thả tôm trong tuần tới. Song, cũng lo lắng lắm, chưa biết bão gió sẽ tiếp tục thế nào”.
Một điều đáng chú ý, những năm gần đây tình trạng xâm thực bờ biển tại Hoằng Thanh diễn ra nhanh và phức tạp. Sau các đợt thiên tai vừa qua, nhiều đoạn bờ biển đã bị lấn sâu, có nơi chỉ còn cách chân đê vài chục mét. Điều này không chỉ khiến hoạt động NTTS ven biển ngày càng rủi ro mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn tuyến đê biển đã được đầu tư từ nhiều năm trước.

Ông Nguyễn Văn Dũng ở thôn Xuân Phụ, xã Hoằng Thanh sửa sang lại ao nuôi để chuẩn bị thả lứa tôm mới.
Theo Trưởng Phòng Kinh tế UBND xã Hoằng Thanh Hắc Xuân Thọ: "Địa phương đang rà soát, đánh giá lại toàn bộ quy hoạch vùng NTTS. Xã kiến nghị cấp trên sớm có chính sách hỗ trợ, động viên các hộ bị thiệt hại nặng để khôi phục sản xuất; đồng thời đầu tư nâng cấp, bổ sung hệ thống đê bao, đê sông, cống tiêu nước nhằm bảo đảm an toàn trong mùa mưa bão.
Đối với diện tích NTTS phía ngoài đê, xã định hướng không khuyến khích người dân tái đầu tư sản xuất mà từng bước thu hồi để trồng rừng chắn sóng, chắn cát, bảo vệ đê biển và tạo cảnh quan sinh thái phục vụ du lịch. Địa phương mong muốn nhận được sự hỗ trợ từ các ngành chuyên môn để việc trồng rừng chắn sóng đạt hiệu quả bền vững”.
Thiên tai đã gây tổn thất nặng nề cho hàng trăm hộ NTTS song cũng là lời cảnh tỉnh về quy hoạch và phương thức sản xuất đối với các vùng nuôi hiện nay. Việc khôi phục sau bão không chỉ dừng ở việc đắp lại bờ, thả lại giống, mà còn phải hướng đến những mô hình NTTS thích ứng với biến đổi khí hậu gắn với hệ thống hạ tầng đê điều, tiêu thoát nước và sinh thái bền vững ven biển.