Không còn vướng mắc về cơ chế tài chính khi triển khai chính quyền địa phương 2 cấp

Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi chủ trì hội nghị.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, đây là lần thứ hai, Bộ Tài chính tổ chức hội nghị trực tuyến liên quan đến công tác tài chính, ngân sách nhà nước, quản lý công sản thuộc chức năng Bộ được giao trong quá trình thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Qua hội nghị lần thứ nhất diễn ra ngày 26/7/2025, kết quả thực hiện các nội dung liên quan lĩnh vực tài chính, ngân sách khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đối với cấp xã đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên đến thời điểm hiện nay, tại một số địa phương vẫn còn những khó khăn, vướng mắc chưa được giải quyết trong khi đã nảy sinh những vấn đề mới.

Trong đó tập trung vào các nội dung chính: Một số địa phương chưa thể mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước để thực hiện nhiệm vụ chi, dẫn đến việc triển khai ngân sách cấp xã, phường còn khó khăn; việc giải quyết chế độ chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức bị ảnh hưởng trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy có nơi còn chậm; vướng mắc trong quản lý công sản, đăng ký kinh doanh….

Theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi, hội nghị cần tập trung xem xét, đánh giá nguyên nhân của những vướng mắc, khó khăn này có nguyên nhân do cơ chế, chính sách, quy định của pháp luật hay trong tổ chức thực hiện; chỉ ra, trách nhiệm thuộc cấp nào để các bên ghi nhận, tiếp thu và thống nhất giải pháp thực hiện hiệu quả hơn.

Báo cáo tại hội nghị, ông Nguyễn Minh Tân, Phó Vụ trưởng Ngân sách nhà nước cho biết, trong hai tháng qua, nhiều địa phương đã khẩn trương bố trí, kiện toàn bộ máy tài chính, ngân sách cấp xã, bảo đảm các nhiệm vụ chi ngân sách không bị gián đoạn.

Một số nơi đã chủ động phân cấp, ủy quyền rõ ràng trong quản lý ngân sách và tài sản công; đồng thời có kế hoạch bố trí, bổ sung nhân lực kế toán để đáp ứng yêu cầu vận hành bộ máy mới.

Tuy nhiên, tổng hợp kết quả phản ánh tại các địa phương cho thấy vẫn còn một số tồn tại hạn chế như việc phân bổ dự toán còn chậm; nhiều xã mới sắp xếp còn thiếu trụ sở làm việc, phòng giao dịch; hạ tầng công nghệ thông tin chưa đồng bộ, hệ thống kết nối với dịch vụ công quốc gia còn trục trặc, ảnh hưởng đến giải quyết thủ tục hành chính…

Để bảo đảm ngân sách không bị gián đoạn, vụ Ngân sách nhà nước kiến nghị các địa phương cần phối hợp với Kho bạc Nhà nước đẩy nhanh mở và sử dụng tài khoản tại Kho bạc Nhà nước. Cụ thể là hoàn thiện hồ sơ, thủ tục, tháo gỡ vướng mắc về chữ ký kế toán trưởng, phụ trách kế toán để tất cả đơn vị cấp xã có tài khoản hoạt động.

Thực hiện rà soát, thống kê đầy đủ tài sản công; triển khai kết nối dữ liệu đăng ký kinh doanh, quản lý hộ kinh doanh, hợp tác xã để quản lý chặt chẽ tài sản công và nguồn thu ngân sách…

Cũng theo báo cáo của Vụ Ngân sách Nhà nước, đến nay, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hỗ trợ các địa phương 7.700 tỷ đồng để chi cho việc sắp xếp đơn vị hành chính, bảo đảm cơ sở vật chất cho các cơ quan, đơn vị sau sắp xếp và bố trí hơn 42 nghìn tỷ đồng để chi trả chính sách, chế độ…

Ý kiến của đại diện các địa phương tại hội nghị cho thấy, những khó khăn về tài chính, ngân sách trong quá trình triển khai chính quyền địa phương 2 cấp hiện nay chủ yếu có nguyên nhân từ khâu tổ chức thực hiện.

Về phía cơ chế, chính sách pháp luật đã có hướng dẫn cụ thể, nhiều địa phương triển khai thực hiện đạt kết quả tốt và chỉ còn vướng mắc tại một số địa bàn cụ thể.

Đại diện Sở Tài chính tỉnh Tuyên Quang cho biết, trên địa bàn tỉnh hiện còn 76 đơn vị chưa mở tài khoản tại kho bạc Nhà nước và chưa thực hiện được chi trả lương. Về phía Bộ Tài chính đã có văn bản hướng dẫn đầy đủ, nhưng triển khai thực hiện tại địa phương có vướng mắc do khó khăn trong bổ nhiệm kế toán, những hạn chế này sẽ được khắc phục ngay trong tháng 9.

Liên quan đến công tác quản lý tài sản công tại tỉnh Tuyên Quang cũng còn một số khó khăn do việc bàn giao chưa hoàn thiện vì vướng mắc trong thủ tục tiếp nhận, bàn giao tài sản. Những vấn đề này cũng đang được địa phương khẩn trương khắc phục.

Quang cảnh hội nghị.

Đại diện Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, từ hướng dẫn đầy đủ, kịp thời của Bộ Tài chính, Thành phố đã thực hiện rà soát, sắp xếp tài sản công và đang kiểm tra tài sản dôi dư sau sáp nhập để đánh giá, báo cáo Bộ Tài chính.

Các nội dung khác liên quan đến tài chính, ngân sách, đăng ký kinh doanh đều đang được triển khai cùng với quá trình thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Tại hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi chỉ đạo các đơn vị trực thuộc Bộ Tài chính phối hợp chặt chẽ với các địa phương tập trung xử lý dứt điểm những vướng mắc trong công tác tài chính, ngân sách tại một số địa bàn hiện nay, bảo đảm trước ngày 15/9/2025 không còn tình trạng địa phương chưa mở được tài khoản tại kho bạc Nhà nước để có kinh phí trả lương cho cán bộ, công chức.

TÔ HÀ