Không thi hành án tử hình đối với người mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối

Sáng 3-7, tại Hà Nội, Văn phòng Chủ tịch nước Họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước công bố các Luật, Pháp lệnh vừa được Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội khóa XV thông qua.

Quang cảnh buổi Họp báo.

Chủ trì buổi họp báo, ông Phạm Thanh Hà - Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước đã công bố Lệnh của Chủ tịch nước; đại diện các bộ, ngành đã thông tin về nội dung cơ bản của các Luật, Pháp lệnh đã được Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội thông qua.

Tại buổi họp báo, Thượng tướng Lê Quốc Hùng - Thứ trưởng Bộ Công an đã thông tin về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, được Quốc hội thông qua ngày 25-6.

Thượng tướng Lê Quốc Hùng - Thứ trưởng Bộ Công an báo cáo tại buổi họp báo.

Bỏ hình phạt tử hình với 8 tội danh

Luật đã sửa đổi, bổ sung 39 điều của Bộ luật Hình sự, trong đó bổ sung 1 điều luật (Điều 256a về Tội sử dụng trái phép chất ma túy); bỏ hình phạt tử hình (8 điều); còn lại các điều luật khác sửa đổi, bổ sung theo hướng tăng mức hình phạt tù và hình phạt tiền, hạ mức thông số môi trường nguy hại vượt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường, bổ sung các chất ma túy mới, sửa đổi một số định để phù hợp với cơ cấu, tổ chức bộ máy mới sau khi không tổ chức Công an cấp huyện và tên gọi của các bộ sau khi thực hiện phương án sáp nhập.

Cụ thể, Luật đã bỏ hình phạt tử hình tại 8 tội danh: Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109); Tội gián điệp (Điều 110); Tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 114); Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh (Điều 194); Tội vận chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250); Tội tham ô tài sản (Điều 353); Tội nhận hối lộ (Điều 354); Tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 421).

Đề cập việc bỏ hình phạt tử hình với 8 tội danh, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết điều này là phù hợp với tình hình trong nước và thế giới.

Với tội tham ô tài sản và nhận hối lộ, sau khi bỏ hình phạt tử hình, nhằm bảo đảm thu hồi tài sản do phạm tội mà có và khuyến khích người phạm tội tích cực khai báo trong quá trình giải quyết vụ án, Luật đã sửa đổi, bổ sung theo hướng: "Người bị kết án tù chung thân về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ chỉ có thể được xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt khi đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn".

Tại Điều 40 của Bộ luật Hình sự, Luật đã bổ sung quy định về việc không thi hành án tử hình đối với người mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối.

Nâng gấp 2 lần hình phạt tiền đối với 24 tội danh

Thứ trưởng Bộ Công an cũng cho biết Luật sửa đổi đã nâng gấp 2 lần hình phạt tiền đối với 24 tội danh. Việc nâng mức hình phạt tập trung vào nhóm tội về hàng giả, môi trường, an toàn thực phẩm, tham nhũng.

Theo Thượng tướng Lê Quốc Hùng, thực tiễn phòng ngừa và đấu tranh với các loại tội phạm hàng giả, môi trường, an toàn thực phẩm, tham nhũng cho thấy đây là những loại tội phạm thu lợi nhuận bất chính rất lớn từ hành vi phạm tội. Tuy nhiên, hiện nay, mức phạt tiền đối với tội này tương đối thấp, chưa thực sự tương xứng với tính chất của tội phạm, chưa bảo đảm tính răn đe cần thiết, nhiều đối tượng sẵn sàng thực hiện hành vi phạm tội để thu được lợi nhuận, dẫn đến tình trạng "nhờn luật".

"Việc nâng mức phạt tiền này cũng phù hợp tình hình phát triển kinh tế, xã hội, có tính đến các yếu tố biến động của giá cả, thu nhập bình quân đầu người (có tham chiếu mức lương cơ sở tăng 2,04 lần, thu nhập bình quân đầu người tăng 2,02 lần) tại thời điểm năm 2015 với thời điểm hiện tại", Thượng tướng Lê Quốc Hùng cho biết.

Luật cũng quy định tăng mức phạt tù tại 8 điều luật trong Bộ luật Hình sự hiện hành. Việc tăng mức hình phạt tù tập trung vào các nhóm tội về môi trường, ma túy, an toàn thực phẩm.

Theo thứ trưởng Bộ Công an, thực tế những loại tội phạm này đang diễn biến phức tạp, gây bức xúc trong nhân dân, gây nhiều hệ lụy xấu song mức hình phạt khởi điểm của các tội này lại tương đối thấp, chưa bảo đảm tính răn đe và chưa tương xứng với mức độ nguy hiểm của tội phạm nên đã nâng mức phạt tù ở các nhóm tội này.

Luật có hiệu lực từ ngày 1-7, nhằm kịp thời giải quyết vướng mắc trong thực tiễn thi hành án tử hình thời gian qua theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền để giảm áp dụng thi hành hình phạt tử hình, nhân kỷ niệm 80 năm ngày thành lập nước và để đồng bộ, thống nhất về hiệu lực thi hành với các quy định của các luật liên quan.

Đắc Lam