Khung pháp lý minh bạch hấp dẫn doanh nghiệp, nhà đầu tư

Tiến sĩ Trần Du Lịch, Phó Chủ tịch VIAC phát biểu tại hội nghị.

Tiến sĩ Trần Du Lịch - Phó Chủ tịch (VIAC) nhận định, hiện tại là thời điểm vàng để Việt Nam xây dựng nền kinh tế tự lực, tự cường. Để làm được điều đó, một khung khổ pháp lý vững chắc là nền tảng cơ bản. Một trong những bước đi đột phá mà Chính phủ Việt Nam đang tiến hành chính là thay đổi sửa đổi, cải cách thể chế nhằm xử lý điểm nghẽn của điểm nghẽn và tạo môi trường kinh doanh tốt nhất trong bối cảnh mới. Trong tất cả những vấn đề liên quan đến đổi mới thể chế, pháp luật điều chỉnh lĩnh vực tài chính đang trải qua nhiều thay đổi. Một số chính sách như sửa đổi luật chứng khoán, luật thuế,... có ảnh hưởng lớn tới cả thị trường tài chính và thị trường bất động sản và đặc biệt là tới các nhà đầu tư của các thị trường này.

Bên cạnh việc sửa đổi, hoàn thiện các quy định hiện hành, với sự phát triển của nền kinh tế có độ mở lớn, một số tỉnh thành trọng điểm đang nghiên cứu triển khai một số mô hình đầu tư mới nhằm thích ứng với yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới. Trong đó, nổi bật là mô hình Trung tâm Tài chính Quốc tế (tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng) được coi là một bước đi chiến lược, thể hiện quyết tâm hội nhập sâu rộng vào thị trường tài chính toàn cầu, đồng thời tạo điều kiện thu hút các dòng vốn đầu tư chất lượng cao. Đứng trước những thay đổi lớn đó, bên cạnh những cơ hội mới, doanh nghiệp cần cẩn trọng hơn trong hoạt động đầu tư, kinh doanh, chủ động cập nhật các thông tin cần thiết, đồng thời tăng cường phối hợp hiệu quả với cơ quan nhà nước để bảo đảm triển khai an toàn.

Bà Cao Thị Phi Vân, Phó Giám đốc ITPC thông tin: TP Hồ Chí Minh mới được hình thành theo mô hình đô thị vùng với cấu trúc kinh tế - xã hội đa trung tâm và bổ sung lẫn nhau; định hướng trở thành siêu đô thị phát triển mạnh mẽ về công nghiệp công nghệ cao, logistics và tài chính quốc tế. Để hiện thực hóa mục tiêu đó, cần kiến tạo một môi trường đầu tư, kinh doanh tài chính chuyên nghiệp, theo chuẩn mực quốc tế có thể thu hút các định chế tài chính toàn cầu, các nhà đầu tư chiến lược, từng bước nâng cao vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị tài chính khu vực và quốc tế. Trong bối cảnh đó, hành lang pháp lý minh bạch, công bằng là nền tảng vững chắc để kiến tạo một môi trường kinh doanh ngày càng thuận lợi và hấp dẫn.

Theo bà Cao Thị Phi Vân, trong thời gian ngắn, khung pháp lý trong lĩnh vực tài chính – thuế đã có nhiều điều chỉnh quan trọng. Luật Thuế giá trị gia tăng (Luật 48/2024/QH15) với những quy định mới về đối tượng chịu thuế, quy định hoàn thuế đối với dự án đầu tư và đặc biệt là cơ chế quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí, dòng tiền và mô hình kinh doanh của doanh nghiệp. Song song đó, Luật số 56/2024/QH15 sửa đổi bổ sung nhiều luật bao gồm các điều chỉnh về Luật Chứng khoán, Luật Kế toán, Luật Quản lý thuế,… sẽ tái định hình sân chơi trên thị trường vốn, nâng cao trách nhiệm của các bên và tăng cường bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư. Tuy nhiên, để tối ưu hóa nguồn lực và xây dựng những định hướng chiến lược đầu tư hiệu quả, bền vững doanh nghiệp phải hiểu rõ “luật chơi” để hạn chế rủi ro không đáng có do thiếu cập nhật thông tin, chính sách.

Bà Cao Thị Phi Vân, Phó Giám đốc ITPC phát biểu tại hội nghị.

Phân tích cụ thể về những điểm mới của Luật Chứng khoán (sửa đổi), Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Vũ Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh nhận định, những điều chỉnh tại Luật số 56/2024/QH15 được xem là bước “đột phá của đột phá” cho thị trường tài chính nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng, góp phần thảo gỡ các vướng mắc, bất cập trong quá trình áp dụng Luật Chứng khoán 2019.

Các quy định mới liên quan đến nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, chào bán chứng khoán riêng lẻ và ra công chúng sẽ nâng cao tính minh bạch, an toàn và chất lượng cho các giao dịch trên thị trường chứng khoán. Thông qua đó nhà đầu tư chứng khoán sẽ được bảo vệ hiệu quả hơn, tạo cơ hội cho hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp, cũng như nguồn vốn FDI sẽ đổ về nhiều hơn. Điều này được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều chuyển biến tích cực cho nền chứng khoán trong nước, đồng thời chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho định hướng phát triển TP Hồ Chí Minh trở thành Trung tâm tài chính của khu vực và thế giới.

Liên quan đến chính sách về thuế, Luật sư Phan Hoài Nam, Tổng Giám đốc W&A Consulting Law Firm thông tin, loạt chính sách mới về thuế có hiệu lực từ 1/7/2025 sẽ tác động trực tiếp đến các doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực, với quy mô hoạt động khác nhau, ở cả trong và ngoài nước. Một trong những điểm nổi bật là quy định mới về khấu trừ thuế giá trị gia tăng đối với chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, được kỳ vọng sẽ tạo cơ sở hạch toán thuế minh bạch hơn.

Quy định về hoàn thuế giá trị gia tăng đối với dự án đầu tư mới hoặc mở rộng cũng được tạo điều kiện cho doanh nghiệp triển khai các dự án đầu tư hiệu quả hơn. Về thuế thu nhập doanh nghiệp, chính sách mới cho phép doanh nghiệp được bù trừ lãi từ hoạt động kinh doanh bất động sản với lỗ từ các hoạt động sản xuất – kinh doanh khác, giúp tối ưu hóa nghĩa vụ thuế và hỗ trợ doanh nghiệp linh hoạt hơn trong chiến lược tài chính...

Quang cảnh hội nghị cập nhật mới quy định pháp luật trong lĩnh vực tài chính.

Bà Tô Thị Kim Thoa, Trưởng phòng Hợp tác công tư và Quản lý nợ, Sở Tài chính TP Hồ Chí Minh chia sẻ, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 222/2025/QH15 quy định về việc thành lập, hoạt động, quản lý, giám sát và các cơ chế, chính sách đặc thù áp dụng cho Trung tâm Tài chính Quốc tế tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng nhằm thu hút đầu tư vốn, thúc đẩy các động lực tăng trưởng nền kinh tế.

TP Hồ Chí Minh với vai trò là đầu tàu kinh tế của cả nước đã và đang khẳng định vị thế là trung tâm thương mại, dịch vụ và tài chính lớn nhất Việt Nam. Thành phố quy tụ mạng lưới các tổ chức tín dụng, công ty bảo hiểm, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư và các tập đoàn tài chính trong nước và quốc tế. Nền tảng kinh tế năng động và mức độ hội nhập sâu rộng với thị trường toàn cầu là cơ sở quan trọng để TP Hồ Chí Minh hướng đến hình thành một trung tâm tài chính mang tầm khu vực.

"Trung tâm Tài chính Quốc tế tại TP Hồ Chí Minh, nếu được triển khai hiệu quả, sẽ không chỉ mang tính biểu tượng mà còn là bước ngoặt chiến lược trong việc nâng cao vị thế Việt Nam trên bản đồ tài chính khu vực và toàn cầu. Tuy nhiên, quá trình này cũng đặt ra những yêu cầu khắt khe về thể chế, hạ tầng pháp lý và nguồn lực thực hiện. Thành công của Trung tâm Tài chính Quốc tế đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa trung ương và chính quyền thành phố, cùng với việc tiếp tục hoàn thiện môi trường pháp lý theo hướng minh bạch, ổn định, phù hợp với thông lệ quốc tế và thân thiện với nhà đầu tư", bà Tô Thị Kim Thoa nêu vấn đề.

Bài, ảnh: Xuân Anh (TTXVN)