Kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục đại học hướng đến quản trị tài chính, nhân lực hiệu quả

Dự thảo tập trung vào các yêu cầu cốt lõi như tầm nhìn, sứ mạng, chiến lược phát triển, quản trị tài chính, nhân lực, đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học, gắn kết thị trường lao động.

Theo đó, Dự thảo cập nhật bộ tiêu chuẩn đánh giá theo AUN-QA 3.0. Bộ tiêu chuẩn mới được rút gọn từ 25 tiêu chuẩn với 111 tiêu chí xuống còn 15 tiêu chuẩn với 60 tiêu chí, chia thành 3 nhóm: Chiến lược - Hệ thống - Kết quả. Việc tinh gọn này giúp loại bỏ sự trùng lặp, tập trung vào các yêu cầu cốt lõi như: Tầm nhìn, sứ mạng, chiến lược phát triển, quản trị tài chính - nhân lực, đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học, gắn kết thị trường lao động và phục vụ cộng đồng.

Dự thảo thông tư đồng thời đổi mới cách thức đánh giá. Cụ thể, thay cho thang 7 mức như trước đây, Dự thảo áp dụng 2 mức đánh giá là "đạt" và "không đạt". Bên cạnh đó, bổ sung cơ chế “đạt có điều kiện”, cơ sở giáo dục vẫn có thể được công nhận nếu đáp ứng phần lớn tiêu chí và có kế hoạch cải tiến cụ thể trong thời hạn nhất định.

Đặc biệt, Dự thảo đưa ra 2 phương án xin ý kiến, trong đó có phương án xác định một số tiêu chí điều kiện - những tiêu chí cốt lõi bắt buộc phải đạt, để bảo đảm các trường chú trọng tới nền tảng hệ thống và trách nhiệm giải trình, nhằm tương thích với quy định về kiểm định chương trình đào tạo các trình độ của giáo dục đại học.

Khác với trước đây phải ban hành các văn bản cá biệt để hướng dẫn riêng, Dự thảo lần này tích hợp toàn bộ hướng dẫn đánh giá tiêu chí và 15 biểu mẫu thành các phụ lục kèm thông tư. Điều này giúp văn bản rõ ràng hơn về pháp lý, tạo sự thống nhất trong áp dụng và thuận lợi cho cả cơ sở giáo dục lẫn tổ chức kiểm định.

Ngoài ra, Dự thảo bổ sung quy định đặc thù và tăng cường tính minh bạch. Theo đó, Dự thảo có quy định riêng đối với các trường thuộc Bộ Công an và Bộ Quốc phòng, nhằm bảo đảm yêu cầu bảo mật thông tin. Đồng thời, các cơ sở khác phải công khai báo cáo tự đánh giá và báo cáo đánh giá ngoài, góp phần nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trước xã hội.

Bên cạnh đó, Dự thảo cũng hướng đến đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số. Các tiêu chuẩn, tiêu chí mới nhấn mạnh đến hệ thống bảo đảm chất lượng bên trong (IQA), quản lý thông tin và cải tiến chất lượng liên tục. Cơ sở giáo dục cần vận hành hiệu quả các công cụ quản trị dữ liệu, đo lường kết quả đầu ra; từ đó phục vụ tốt hơn cho giám sát, đánh giá và cải tiến chất lượng.

Dự thảo bổ sung các trường hợp thu hồi giấy chứng nhận kiểm định; đồng thời, làm rõ trách nhiệm của cơ sở giáo dục, tổ chức kiểm định và cơ quan quản lý trong việc giám sát sau đánh giá.

Với nhiều điểm mới, Dự thảo Thông tư hướng tới mục tiêu giảm tải - tinh gọn - hiện đại - hội nhập. Bên cạnh đó, giúp khuyến khích các trường chủ động cải tiến liên tục, minh bạch hơn và tiệm cận chuẩn mực quốc tế. Đây là bước đi quan trọng trong lộ trình đổi mới quản lý chất lượng giáo dục đại học giai đoạn 2025 - 2030.

Bích Hà