Kiên Giang tăng cường phòng, chống cháy rừng mùa khô

Ban Chỉ huy phòng cháy, chữa cháy rừng huyện U Minh Thượng kiểm tra trang thiết bị về phòng cháy tại Vườn quốc gia U Minh Thượng.

Kiên Giang có tổng diện tích rừng và đất lâm nghiệp gần 80.000ha (đất có rừng trên 66.490ha, đất chưa có rừng gần 13.400 ha). Trong số đó, rừng đặc dụng trên 39.700ha, rừng phòng hộ trên 32.000ha và rừng sản xuất trên 8.114ha. Độ che phủ của rừng là 12%.

Nguy cơ cháy rất cao

Vườn Quốc gia U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang có tổng diện tích tự nhiên hơn 8.509ha, trong đó rừng đặc dụng 8.038ha, còn lại là rừng phòng hộ, thuộc hai xã An Minh Bắc và Minh Thuận, huyện U Minh Thượng. Hiện, diện tích có rừng gần 5.179ha, đồng cỏ ngập nước hơn 1.699ha và đầm lầy thực vật thủy sinh, kênh đào gần 1.160ha.

Phó Giám đốc Vườn Quốc gia U Minh Thượng Trần Văn Thắng cho biết, mặc dù mùa mưa năm 2022 kết thúc muộn hơn những năm trước, những tháng đầu năm 2023 cũng có những trận mưa nhưng dấu hiệu mùa khô đã xuất hiện. Bên cạnh đó, đặc điểm của Vườn Quốc gia U Minh Thượng là rừng tràm phát triển trên đất than bùn có độ dày từ 0,3-1,2m, nguồn vật liệu cháy khô rất dày, được tích tụ qua nhiều năm có độ dày trung bình 50cm, khối lượng trung bình 19,3 tấn/ha. “Do vậy, đây là đối tượng tiềm ẩn nguy cơ xảy ra cháy rừng cao khi gặp điều kiện thời tiết nắng nóng, khô hạn diễn ra trên diện rộng và trong thời gian dài”, ông Thắng nói.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Xà Lực phối hợp kiểm lâm tuần tra bảo vệ diện tích rừng phụ trách. (Ảnh: TIẾN VINH)

Theo lãnh đạo Vườn Quốc gia U Minh Thượng, năm 2022 lượng mưa trong mùa khô năm 2022 trên địa bàn thấp hơn trung bình các năm trước, nên nguồn nước duy trì độ ẩm cho rừng trong mùa khô bị thiếu hụt. Trong khi đó, nguồn nước bên ngoài vùng lõi có độ mặn cao, nếu bơm bổ sung vào sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái rừng tràm.

Cái khó khăn tiếp theo của công tác phòng, chống cháy rừng ở Vườn Quốc gia U Minh Thượng nữa là nhận thức của một số người dân sống gần rừng còn hạn chế; vẫn còn tình trạng người dân vào rừng săn bắt động vật, thủy sản, bắt ong trong những tháng mùa khô. Các đối tượng dùng lửa bắt ong, hút thuốc bất cẩn là nguyên nhân chính gây ra cháy rừng.

Ngoài Vườn Quốc gia U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang còn có Vườn Quốc gia Phú Quốc, rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và rừng sản xuất của các tổ chức, cá nhân quản lý, với tổng diện tích có rừng 76.909ha. Hiện, diện tích rừng trên cũng có cấp cháy rừng đang tăng nhanh.

Kiểm tra công tác phòng, chống cháy rừng tại Vườn Quốc gia U Minh Thượng.

Nhiều diện tích rừng phòng hộ, rừng sản xuất ở vùng Tứ giác Long Xuyên và rải rác ở một số huyện, thành phố. Đặc điểm của các diện tích rừng này là nằm gần hoặc đan xen với đất sản xuất lúa của người dân. Thông thường sau khi thu hoạch lúa, người dân đốt rơm, rạ, cỏ để vệ sinh đồng ruộng, rất dễ gây cháy lan vào rừng. Bước vào mùa khô, khi mặt nước ở nhiều diện tích rừng cạn, các loài cá gom lại, người dân vào rừng bắt cá mang theo thuốc lá hút hoặc để đốt nướng bất cẩn sẽ dễ gây cháy rừng.

Tăng cường phòng, chống cháy rừng

Xác định tầm quan trọng đặc biệt của rừng, thời gian qua, tỉnh Kiên Giang đã tổ chức thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, cấp bách về bảo vệ và phát triển rừng. Năm 2022, lực lượng kiểm lâm tỉnh tổ chức 2.431 cuộc tuần tra, qua đó phát hiện và lập biên bản 252 vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp; đã xử lý 252 vụ vi phạm rừng.

Để bảo vệ và phòng, chống cháy rừng, từ đầu năm 2023 đến nay, Vườn quốc gia U Minh Thượng đã thành lập 4 đội phòng cháy, chữa cháy rừng; mỗi đội có 15 người được phân công ứng trực ở những điểm có nguy cơ cháy cao. Mặc khác, đơn vị cũng duy trì 9 trạm quản lý, bảo vệ rừng, thường xuyên tuần tra, kiểm soát, ngăn chặn hành vi vi phạm, phòng cháy, chữa cháy rừng.

Phó Giám đốc Vườn quốc gia U Minh Thượng Trần Văn Thắng cho biết, hiện đơn vị xác định có 1.215ha rừng thuộc vùng trọng điểm có nguy cơ cháy cao trong mùa khô năm 2023, từ đó chủ động bố trí lực lượng, phương tiện, trang thiết bị để chủ động ứng cứu khi có cháy rừng xảy ra. Vườn quốc gia U Minh Thượng gia cố 6 cống điều tiết nước, khởi động 2 trạm bơm để chủ động bơm nước bổ sung nhằm phòng cháy, chữa cháy rừng khi cần thiết; bảo trì, sửa chữa, vận hành 13 máy chữa cháy chuyên dùng, 10 vỏ máy... Đồng thời, triển khai dọn thực vật trôi nổi 65km các tuyến kênh chính; phát dọn 58km đường tuần tra bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng.

Vườn Quốc gia U Minh Thượng.

Từ đầu năm 2023, Phòng Hậu cần Công an tỉnh Kiên Giang, đơn vị quản lý rừng Tiểu khu 35, xã An Minh Bắc, huyện U Minh Thượng đã rà soát các vùng trọng điểm có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao để bố trí lực lượng trực chốt 24/24 giờ theo phương châm 4 tại chỗ. “Đơn vị phối hợp với kiểm lâm, công an, quân đội trên địa bàn thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ, phòng cháy, chữa cháy rừng. Đồng thời, bảo đảm vật tư, trang thiết bị và hậu cần cho lực lượng thường trực, sẵn sàng phối hợp các lực lượng ứng phó, xử lý khi có tình huống cấp bách xảy ra”, Trung tá Nguyễn Văn Đượm, phụ trách quản lý rừng sản xuất Phòng Hậu cần Công an tỉnh Kiên Giang nói.

Trong khi đó, Ủy ban nhân dân huyện U Minh Thượng vừa có Công văn đề nghị thủ trưởng các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể cấp huyện; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các xã có rừng và các đơn vị chủ rừng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động tổ chức, cá nhân chấp hành quy định pháp luật về quản lý, bảo vệ, phòng cháy, chữa cháy rừng; theo dõi cảnh báo cháy rừng để tăng cường các biện pháp phòng ngừa, triển khai chữa cháy kịp thời theo phương châm 4 tại chỗ; tăng cường kiểm tra, ngăn chặn, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm quy định của pháp luật về lâm nghiệp và hoạt động mua bán, vận chuyển, sử dụng, tiêu thụ các loài thực vật, động vật trái pháp luật.

Ủy ban nhân dân các xã có rừng thực hiện nghiêm túc trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ, phòng cháy, chữa cháy rừng; kiện toàn ban chỉ huy phòng cháy, chữa cháy cấp xã, tổ, đội phòng cháy, chữa cháy ở cơ sở. “Khi xảy ra cháy rừng tại địa bàn nào, lãnh đạo địa phương phải trực tiếp huy động lực lượng, phương tiện, hậu cần và chỉ huy tại hiện trường, nhanh chóng tổ chức dập tắt đám cháy khi mới phát sinh; trường hợp vượt thẩm quyền xử lý phải báo cáo trực tiếp lên cấp trên để chỉ đạo, xử lý kịp thời. Địa phương nào để xảy ra cháy rừng mà lãnh đạo địa phương không chỉ đạo xử lý kịp thời, gây thiệt hại nghiêm trọng thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã nơi đó phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện”, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện U Minh Thượng Dương Quốc Khởi nhấn mạnh.

Du khách tham quan Vườn Quốc gia U Minh Thượng trước đây.

Hiện nay, ngoài nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới và thực hiện tốt công tác dân vận của mình, những ngày này các đơn vị biên phòng tuyến bắc đảo Phú Quốc, thuộc Bộ đội Biên phòng Kiên Giang, gồm: Đồn Biên phòng Xà Lực, Đồn Biên phòng Gành Dầu, Đồn Biên phòng Rạch Tràm chủ động phối hợp cùng các lực lượng, chính quyền và nhân dân địa phương bảo vệ an toàn diện tích rừng trên địa bàn đơn vị phụ trách.

Xác định được vai trò, trách nhiệm, tầm quan trọng trong công tác bảo vệ rừng, trung bình hằng tuần, các đồn biên phòng tuyến bắc đảo Phú Quốc tổ chức cho bộ đội luyện tập các phương án phòng chống cháy, xử lý nhanh các đám cháy giả định; thường xuyên duy trì các buổi tuần tra đơn phương, tuần tra phối hợp với kiểm lâm để giám sát, kịp thời xử lý các tình huống có thể xảy ra. “Vào những tháng mùa khô này, chúng tôi tiếp tục duy trì các kíp trực, chủ động trong mọi tình huống, tăng cường luyện tập các phương án phòng chống cháy kết hợp tuyên truyền vận động mọi người dân, du khách nêu cao tinh thần bảo vệ rừng…”, Thượng tá Lê Dũng Sỹ, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Xà Lực, cho biết.

Do hơn 400ha diện tích rừng đơn vị quản lý nằm gần các khu du lịch nên Đồn Biên phòng Gành Dầu chốt chặt tại các địa bàn trọng yếu, ngăn chặn tình trạng khách du lịch mang vật liệu dễ cháy, nổ vào rừng. Đồng thời có phương án kiên quyết xử lý mọi hành vi đốt rừng làm rẫy, chặt hạ cây rừng lấy gỗ.