Kiến trúc tinh xảo của đình Ông Voi 300 tuổi, lưu giữ 10 đạo sắc phong của vua

Đình Hội An, dân gian quen gọi là đình Ông Voi, được xây dựng từ thế kỷ 18. Không chỉ là điểm sinh hoạt cộng đồng, đây còn là không gian tín ngưỡng quan trọng của cư dân phố Hội.

Theo Trung tâm Bảo tồn Di sản Văn hóa Thế giới Hội An, ngôi đình mang giá trị độc đáo cả về quy mô, kết cấu và nghệ thuật trang trí. Mặt bằng tổng thể gồm cổng, trụ biểu, tường rào, sân rộng phía trước với cặp tượng voi, tiền đường, sân giữa lát đá, nhà đông - nhà tây, chính điện và hậu tẩm.

Điểm nhấn đặc biệt là hậu tẩm hai tầng - nét kiến trúc duy nhất chỉ có ở đình Ông Voi, hiếm gặp tại các ngôi đình khác ở Hội An.

Hệ thống thờ tự bên trong cũng phong phú hơn nhiều đình làng khác. Đình thờ vị chủ thần Đại Càn cùng các thần bảo hộ sông nước, cầu mong bình an cho cư dân ngư nghiệp và buôn bán. Bên trong sân đình còn có một ngôi miếu ba gian thờ vị Thành Hoàng, Ba Bà, và các vị Ngũ Hành.

Đặc biệt, đình Ông Voi hiện còn lưu giữ 10 đạo sắc phong do các vua triều Nguyễn ban, trải dài từ năm Minh Mạng thứ 7 (1826) đến Khải Định thứ 9 (1926).

Ông Phạm Công Toàn, nhân viên quản lý di tích cho biết, tên gọi đình Ông Voi xuất phát từ cặp tượng voi quỳ phục đặt ở sân trước. Hai pho tượng có kích thước lớn, chạm khắc tinh xảo, khoác lễ phục với nhiều chi tiết trang trí.

Hình tượng voi không chỉ gây ấn tượng thị giác mà còn gắn liền với biểu tượng sức mạnh, trí tuệ trong văn hóa - tín ngưỡng dân gian. Trong Phật giáo, voi cũng là một biểu tượng của sức mạnh tâm thức, gắn với nhiều điển tích.

Trải qua nhiều lần trùng tu vào các năm 1818, 1907, 1942, 1953, 1996 và 2007, đình Ông Voi vẫn giữ được giá trị nghệ thuật - kiến trúc riêng biệt.

Một số hình ảnh về ngôi đình cổ độc đáo ở Hội An:

Đình Ông Voi có mặt bằng chữ "khẩu", bố cục đăng đối, cao dần từ tiền đường đến hậu tẩm, vừa mang nét đình làng Việt Nam, vừa phảng phất sắc thái kiến trúc phố thị gắn với hoạt động thương nghiệp.

Cặp tượng voi quỳ phục trước sân, cách tiền sảnh khoảng 4 mét - điểm nhấn tạo nên tên gọi đình Ông Voi.

Hương án cổ đặt ngay lối ra vào đình được chạm trổ, trang trí tinh xảo.

Không gian thờ tự bên trong chính điện, nơi thờ các vị thần bảo hộ cư dân phố Hội. Tại đây có nhiều câu đối Hán Nôm khắc trên đá nguyên khối.

Ngày nay, ngôi đình này không chỉ là chứng tích lịch sử, mà còn là biểu tượng văn hóa, tâm linh, góp phần làm nên giá trị nổi bật của Di sản Văn hóa Thế giới Hội An.

Không gian thờ thần Đại Càn - vị chủ thần của đình, gắn với tín ngưỡng sông nước.

Nhiều đạo sắc phong của triều đình qua các thời kỳ được lưu giữ, khẳng định giá trị lịch sử - tín ngưỡng của ngôi đình.

Hậu tẩm cao hai tầng - kiểu kiến trúc hiếm thấy, tạo điểm nhấn riêng biệt cho đình Ông Voi.

Ngày 15/12/2021, đình Ông Voi được xếp hạng di tích cấp tỉnh.

Ngai thờ bên trong hậu tẩm tại đình Ông Voi.

Sân đình rộng lát đá, bao quanh là nhà đông - nhà tây và chính điện.

Họa tiết trang trí tinh xảo trên cột và mái hiên, phản ánh kỹ thuật chạm khắc truyền thống.

Hình tượng kỳ lân nổi bật trên bình phong trước Miếu Bà trong khuôn viên đình Ông Voi, hai bên là cặp kỳ lân bằng đá.

Trong Miếu Bà có ba gian thờ Thành Hoàng, Ba Bà và Ngũ Hành. Hai thiết chế tín ngưỡng đình và miếu xuất hiện trong cùng một khuôn viên là một đặc điểm rất hiếm gặp so với các nơi khác.

Bia đá khắc ghi việc tu bổ, tôn tạo ngôi đình vào năm 1942 cùng phương danh những người hảo tâm cúng tiền hiện lưu giữ tại đình Ông Voi.

Hà Nam