Kinh tế tầm thấp là động lực tăng trưởng mới của Việt Nam
Khai thác không gian kinh tế tầm thấp không chỉ là vấn đề kinh tế, mà còn trực tiếp liên quan đến an toàn, an ninh và năng lực phản ứng của quốc gia.
Động lực tăng trưởng mới
Theo các chuyên gia, chỉ riêng ngành hàng không tầm thấp được định giá dự kiến đạt khoảng 700 tỷ USD vào năm 2035. Tại Việt Nam, tiềm năng của kinh tế tầm thấp được đánh giá có thể đạt 10 tỷ USD.
Với các lợi thế về địa chính trị, chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo, lực lượng lao động trẻ và năng động, Việt Nam, đang đứng trước "cơ hội ngàn năm có một" để trở thành trung tâm công nghiệp tầm thấp của khu vực và thế giới.
Liên minh kinh tế tầm thấp (LAE) ra mắt ngày 10/10/2025 do ông Nguyễn Văn Khoa, Tổng giám đốc Tập đoàn FPT giữ cương vị Chủ tịch, là một trong những bước đi đầu tiên hiện thực hóa tầm nhìn này.
Liên minh kỳ vọng nền kinh tế mới sẽ thúc đẩy hàng nghìn doanh nghiệp phụ trợ, tạo 1 triệu việc làm và mang về hàng chục tỷ USD cho Việt Nam trong 10-15 năm tới.
Với mục tiêu hiện thực hóa Nghị quyết 57 về đột phá khoa học, công nghệ và Quyết định số 1131/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược, nên kinh tế tầm thấp sẽ mở ra ngành công nghiệp mới, bền vững và là trụ cột cho kinh tế số, đô thị thông minh và nông nghiệp hiện đại.
Nền kinh tế tầm thấp bao gồm các hoạt động kinh tế diễn ra dưới độ cao 1.000 m, có thể mở rộng đến dưới 5.000m tùy theo nhu cầu thực tế của từng quốc gia, tận dụng công nghệ bay có và không người lái, mạng thông minh tầm thấp để phát triển hạ tầng, sản xuất phương tiện bay, dịch vụ và bảo đảm an toàn bay, chủ yếu dựa trên việc ứng dụng thiết bị bay không người lái (UAV) và các công nghệ liên quan trong các lĩnh vực như nông nghiệp, logistics, giám sát môi trường, giao thông, truyền thông và giải trí…
Kinh tế tầm thấp là động lực tăng trưởng mới của Việt Nam. Ảnh: BTC
Ông Vũ Anh Tú, Giám đốc công nghệ Tập đoàn FPT cho hay, thị trường toàn cầu đã đạt quy mô hàng trăm tỷ USD, tăng trưởng 30% mỗi năm và được các nền kinh tế lớn như Mỹ, Trung Quốc, châu Âu xác định là ngành công nghiệp chiến lược.
Việt Nam đang đứng trước "thời điểm vàng" để bước vào lĩnh vực kinh tế tầm thấp, mở ra một ngành kinh tế hoàn toàn mới dựa trên công nghệ hàng không, vũ trụ và UAV.
Theo ông Vũ Anh Tú, "bầu trời Việt Nam" đang mở ra một không gian phát triển chưa từng có tiền lệ, đặc biệt khi Đồng bằng sông Cửu Long đang trở thành vùng ứng dụng UAV lớn nhất cả nước, đồng thời là địa bàn thử nghiệm của nhiều tập đoàn quốc tế.
Khai thác tiềm năng kinh tế tầm thấp
Phân tích về dư địa phát triển của ngành kinh tế tầm thấp, ông Vũ Anh Tú chỉ ra rằng, kinh tế tầm thấp mở ra cơ hội hình thành một ngành nghề hoàn toàn mới tại Việt Nam.
Đây không chỉ sản xuất UAV, mà còn bao gồm thiết bị, chip, cảm biến, xây dựng nền tảng quản lý bay và bản đồ số 3D, phát triển dịch vụ vận hành, bảo hiểm, đào tạo, cùng ứng dụng trong nông nghiệp và các lĩnh vực khác.
"Kinh tế tầm thấp thúc đẩy ba trụ cột của thời đại mới là kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tri thức, đồng thời đánh thức tiềm năng sáng tạo của đội ngũ kỹ sư, nhà khoa học Việt Nam, mang lại dịch vụ tốt hơn cho người dân vùng sâu, vùng xa, hải đảo và khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ công nghệ toàn cầu", ông Vũ Anh Tú nhấn mạnh.
Theo ông, những tín hiệu tích cực đầu tiên của kinh tế tầm thấp tại Việt Nam đã xuất hiện rõ ràng ở nhiều lĩnh vực và có thể giúp tăng năng suất theo cấp số nhân.
Trong nông nghiệp, ngành đóng góp 12 - 14% GDP và sử dụng 40% lực lượng lao động, UAV đang trở thành giải pháp then chốt cho tự động hóa phun/bón, giám sát sâu bệnh và đánh giá sinh trưởng.
Ứng dụng UAV có thể tạo ra bước nhảy vọt về tự động hóa khi một UAV phun thuốc có thể xử lý 67 ha/ngày, trong khi lao động thủ công chỉ đạt khoảng 1 ha.
Trong logistics, nơi thương mại điện tử Việt Nam dự báo đạt 63 tỷ USD vào 2030, UAV đã được thử nghiệm giao hàng cứu trợ tại Thái Nguyên, Tuyên Quang, Bắc Ninh và giao hàng tự động tại khu logistics Lạng Sơn, giúp rút ngắn thời gian, giảm chi phí và khắc phục hạn chế địa hình.
Trong đô thị thông minh, UAV đang hỗ trợ giám sát giao thông, hạ tầng kỹ thuật, đường dây truyền tải và trật tự đô thị tại TP. Thủ Đức và Hà Nội. UAV được kỳ vọng trở thành công cụ đắc lực trong giám sát hạ tầng, quản lý giao thông và nâng cao khả năng ứng phó khẩn cấp.
