Kịp thời hướng dẫn địa phương triển khai mô hình chính quyền 2 cấp
Bộ Tài chính vừa có văn bản phản hồi kiến nghị của 19 địa phương về các vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhằm đảm bảo sự thông suốt, hiệu quả trong hoạt động công vụ, tránh gián đoạn trong giải quyết thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công cho người dân, doanh nghiệp.

Kịp thời hướng dẫn địa phương triển khai mô hình chính quyền 2 cấp
Ưu tiên ổn định cơ sở vật chất, chế độ cho cán bộ
Thực hiện Kết luận số 174-KL/TW ngày 4/7/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về một số nhiệm vụ tiếp tục xây dựng tổ chức, hoạt động của đơn vị hành chính 2 cấp bảo đảm thông suốt, hiệu quả, Bộ Tài chính đã có văn bản tổng hợp 70 kiến nghị từ các tỉnh, thành phố và đưa ra những hướng dẫn cụ thể về các vấn đề trọng tâm như kinh phí, chính sách nhân sự, quản lý doanh nghiệp, hộ kinh doanh và quản lý tài sản công.
Đối với kiến nghị hỗ trợ kinh phí cải tạo trụ sở, nhà ở công vụ và trang thiết bị, Bộ Tài chính đề nghị các địa phương trước mắt sử dụng nguồn ngân sách trung ương đã bổ sung theo Quyết định số 1353/QĐ-TTg ngày 25/6/2025.
Đồng thời, chính quyền địa phương cần chủ động cân đối thêm từ ngân sách địa phương và các nguồn tài chính hợp pháp khác. Nếu vẫn gặp khó khăn, các tỉnh, thành phố được yêu cầu rà soát, tổng hợp, báo cáo theo đúng hướng dẫn tại Công điện số 95/CĐ-TTg để đảm bảo kịp thời cơ sở vật chất khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy.
Với nhu cầu chi trả chế độ nghỉ hưu, thôi việc cho cán bộ, công chức, Bộ Tài chính đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội bổ sung 44.000 tỷ đồng dự toán ngân sách trung ương năm 2025. Nếu phát sinh vượt dự toán, Quốc hội cho phép Chính phủ sử dụng nguồn tích lũy cải cách tiền lương để chi trả. Trên cơ sở đề nghị của địa phương, Bộ Tài chính đã trình cấp có thẩm quyền xem xét hỗ trợ địa phương kịp thời, đúng quy định.
Liên quan công tác đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh, tổ hợp tác, hợp tác xã, Bộ Tài chính đã ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể. Theo đó, việc đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh sẽ áp dụng theo Nghị định số 168/2025/NĐ-CP và Thông tư số 68/2025/TT-BTC. Các trường hợp tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sẽ thực hiện theo Nghị định số 125/2025/NĐ-CP cùng các thông tư liên quan. Những điểm mới này giúp đảm bảo thống nhất, minh bạch khi địa giới hành chính thay đổi.
Người dân và doanh nghiệp không bắt buộc phải đổi ngay các giấy tờ chỉ vì thay đổi địa chỉ hành chính. Việc cập nhật thông tin địa chỉ sẽ thực hiện khi có nhu cầu hoặc khi thay đổi thông tin đăng ký khác. Hệ thống thông tin đăng ký hộ kinh doanh đã có công cụ hỗ trợ chuyển đổi dữ liệu, đảm bảo thuận tiện, tránh phiền hà cho hộ kinh doanh.
Miễn phí khi phải cấp lại giấy tờ do thực hiện sắp xếp bộ máy
Một vấn đề được nhiều địa phương quan tâm là lệ phí, phí chuyển đổi giấy tờ. Bộ Tài chính cho hay, tại Luật Phí và lệ phí và Nghị quyết số 198/2025/QH15 đã có quy định về miễn, giảm phí, lệ phí.
Trong đó, Nghị quyết số 198/2025/QH15 đã nêu rõ: “Miễn thu phí, lệ phí cho tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đối với các loại giấy tờ nếu phải cấp lại, cấp đổi khi thực hiện sắp xếp, tổ chức lại bộ máy nhà nước theo quy định của pháp luật”. Các địa phương cần chủ động nghiên cứu để thực hiện thống nhất, đảm bảo quyền lợi cho người dân.
Để bảo đảm điều kiện làm việc cho cán bộ, công chức khi triển khai thực hiện tổ chức mô hình chính quyền hai cấp, Chính phủ đã ban hành các nghị định, quyết định với nhiều quy định mới về tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích làm việc, xe ô tô phục vụ công tác chung, máy móc, thiết bị phục vụ công tác để tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động nói chung và cán bộ, công chức, viên chức, người lao động cấp xã ở vùng cao, vùng khó khăn có điều kiện công tác tốt, phục vụ nhân dân. Các địa phương cần nghiên cứu triển khai phù hợp với thực tiễn, Bộ Tài chính nêu rõ.
Về số lượng xe ô tô phục vụ công tác chung, nhất là với cấp xã, quy định mới cho phép tối đa 2 xe cho mỗi xã. Tuy nhiên, việc phân bổ cụ thể sẽ do UBND cấp tỉnh quyết định hoặc phân cấp thẩm quyền, linh hoạt điều chỉnh phương thức quản lý để đáp ứng nhu cầu thực tế, trong đó có xã có thể ít hơn hoặc nhiều hơn 2 xe.
Đối với vướng mắc khi điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng khi di dời, sắp xếp trụ sở, Bộ Tài chính cho biết Bộ đã phối hợp các bộ liên quan hướng dẫn cụ thể. Việc điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và các quy hoạch, kế hoạch khác khi thực hiện chuyển đổi công năng sử dụng tài sản công (nếu có) được thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan và hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng và Bộ quản lý chuyên ngành có liên quan.
Việc điều chỉnh quy hoạch cụ thể thuộc trách nhiệm của địa phương. Do đó, UBND cấp tỉnh được yêu cầu chỉ đạo các cơ quan chuyên môn chủ động thực hiện các thủ tục liên quan đến đất đai và quy hoạch để đảm bảo không ách tắc trong quá trình triển khai.
Bộ Tài chính sẽ đồng hành trong quá trình triển khai thực tiễn
Bộ Tài chính khẳng định sẽ tiếp tục tổng hợp để xem xét và hướng dẫn xử lý các kiến nghị phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện. Nếu phát sinh khó khăn, vướng mắc vượt thẩm quyền, Bộ sẽ tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định, bảo đảm việc sắp xếp, vận hành bộ máy được thông suốt, hiệu quả, không làm gián đoạn công tác phục vụ người dân và doanh nghiệp.