Làm gì khi bị gây khó dễ bồi thường bảo hiểm?

"Không có biên bản của cơ quan công an" là lý do nhiều hãng bảo hiểm đưa ra để từ chối bồi thường hoặc giảm trách nhiệm trong nhiều vụ tai nạn giao thông. Thực tế, pháp luật không bắt buộc mọi trường hợp phải có loại biên bản này.

Không phải mọi trường hợp đều buộc có biên bản

Thời gian qua, Báo Xây dựng nhận được một số phản ánh của khách hàng mua bảo hiểm nhưng bị từ chối bồi thường do không thể cung cấp hồ sơ của cơ quan công an. Do đang trong quá trình đàm phán, thương lượng với bảo hiểm nên hầu hết các trường hợp này đề nghị chưa tiết lộ danh tính.

Theo các chuyên gia, cần có chế tài xử lý hãng bảo hiểm cố tình gây khó khăn trong giải quyết bồi thường tai nạn giao thông (ảnh minh họa).

Trong đó, có trường hợp phản ánh: "Xe đã mua bảo hiểm vật chất. Khi đang rẽ bị xe tải cắt góc. Bảo hiểm xác định lỗi hỗn hợp 50-50 nhưng yêu cầu phải có hồ sơ công an thì chủ xe mới được yêu cầu bảo hiểm thế quyền".

Một trường hợp khác cho biết: "Xe của tôi bị bên khác đâm vào, hãng báo giá sửa hết 62 triệu đồng. Khi báo bảo hiểm và cung cấp camera hành trình thì phía công ty yêu cầu chủ xe cung cấp hồ sơ công an. Do không có hồ sơ công an nên họ không bồi thường".

Liên quan vấn đề nêu trên, ông Phạm Huy Khiêm, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Bảo hiểm DBV cho biết: "Theo Nghị định 67 và quy tắc bảo hiểm xe cơ giới của DBV, không bắt buộc cơ quan công an lập biên bản trong mọi trường hợp, trừ khi tai nạn gây hậu quả nghiêm trọng, có thiệt hại về người, bởi khi đó công an mới tiến hành lập hồ sơ".

Đồng quan điểm, đại diện Bảo hiểm Bảo Việt cũng xác nhận, không phải mọi trường hợp tai nạn đều bắt buộc phải có biên bản của cơ quan công an.

Trường hợp cần có sự tham gia của công an khi tai nạn gây thiệt hại về người; có liên quan đến bên thứ ba và có tranh chấp về lỗi; có dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc cần sự xác minh của cơ quan chức năng để xác định nguyên nhân; tai nạn nghiêm trọng có giá trị thiệt hại lớn; xe bị mất cắp, mất cướp toàn bộ xe.

Đại diện Bảo hiểm DBV, Bảo Việt đều khẳng định, hãng sẽ vẫn bồi thường khi không có biên bản công an, dựa trên chứng cứ khách hàng cung cấp (hình ảnh, video, camera hành trình, lời khai nhân chứng…) kết hợp kết quả giám định tại hiện trường.

Cứ va chạm giao thông là có hồ sơ?

Luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng văn phòng Tinh Thông Luật cho biết: Theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, người dân chỉ có nghĩa vụ báo ngay cho công an khi phát hiện vụ tai nạn.

Hiện trường một vụ tai nạn giao thông liên hoàn.

Còn việc lập biên bản hiện trường chỉ được thực hiện trong quá trình khám nghiệm hiện trường khi tai nạn thuộc các trường hợp nghiêm trọng được quy định tại Thông tư 72/2024 của Bộ Công an quy định về điều tra, giải quyết TNGT đường bộ của CSGT, như: Có người chết, thương tích nặng, thiệt hại tài sản lớn. Do đó, không phải mọi vụ va chạm giao thông đều có biên bản hiện trường của công an.

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS cũng cho biết, theo quy định tại Nghị định số 67/2023 về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, hồ sơ yêu cầu bồi thường bao gồm: Biên bản khám nghiệm hiện trường, sơ đồ hiện trường và các tài liệu xác định nguyên nhân, mức độ thiệt hại do cơ quan công an cung cấp. Điều này nhằm bảo đảm tính khách quan, tránh gian lận trong yêu cầu bồi thường.

Tuy nhiên, pháp luật cũng mở ra cơ chế linh hoạt. Trường hợp vụ va chạm nhỏ, không có người bị thương, thiệt hại tài sản không lớn và các bên tự thỏa thuận, cơ quan công an có thể không lập biên bản hiện trường. Khi đó, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ căn cứ vào biên bản thỏa thuận giữa các bên, hình ảnh, clip hiện trường, hóa đơn sửa chữa và các giấy tờ liên quan để xem xét giải quyết bồi thường.

"Như vậy, việc công an không lập biên bản không đồng nghĩa với việc người bị thiệt hại mất quyền hưởng bồi thường bảo hiểm", luật sư Tuấn khẳng định.

Khách hàng cần làm gì để bảo vệ quyền lợi?

Theo luật sư Diệp Năng Bình, căn cứ Điều 13 Nghị định 67/2023, nếu công an từ chối lập biên bản hiện trường, người dân vẫn có thể tự bảo vệ quyền lợi của mình bằng cách tự thu thập chứng cứ chứng minh có hành vi vi phạm xảy ra và có thiệt hại trên thực tế như: Tự ghi nhận hiện trường thông qua hình ảnh, video, lời khai nhân chứng, xác nhận của chính quyền địa phương hoặc cơ sở y tế. Toàn bộ tài liệu này cần được gửi ngay cho doanh nghiệp bảo hiểm để làm căn cứ giải quyết bồi thường.

Còn theo TS Khương Kim Tạo, nguyên Phó chánh văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia, tại châu Âu, việc giám định tổn thất TNGT rất đơn giản, là trách nhiệm của giám định viên, của hãng chứ không phải của công an. Bởi giám định viên mới có chuyên môn xác định tỷ lệ tổn thất. Công an chỉ tham gia nghiệp vụ ngành khi cần xác định các yếu tố tội phạm như dấu hiệu hình sự.

"Có lẽ đã đến lúc phải xem xét lại các chế định bảo hiểm, làm sao để thủ tục đơn giản, thuận tiện thì mới có ý nghĩa. Nếu gây khó khăn, phiền hà cho người dân sẽ mất đi ý nghĩa hỗ trợ rủi ro của bảo hiểm", ông Tạo nêu quan điểm.

Đỗ Quang