Làm rõ mối quan hệ và cơ chế xử lý mâu thuẫn giữa các loại quy hoạch

Tại phiên họp, vấn đề mối quan hệ và cách xử lý mâu thuẫn giữa các loại quy hoạch được nhiều đại biểu quan tâm.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Nguyễn Ngọc Bảo đề nghị hoàn thiện quy định để khắc phục bất cập trong đánh giá “sự phù hợp” giữa các quy hoạch, làm rõ nội hàm khái niệm này - liệu là “cụ thể hóa” hay “chi tiết hóa”. Ông cũng nhấn mạnh cần xác định rõ “thứ bậc” giữa các quy hoạch không có quan hệ trực tiếp về đối tượng hoặc nội dung, đồng thời xây dựng cơ chế xử lý riêng khi phát sinh mâu thuẫn, bảo đảm rõ ràng, khả thi nhưng tránh tùy tiện, lạm dụng gây xáo trộn hoạt động kinh tế - xã hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương.

Đồng quan điểm, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng việc xác định mối quan hệ và phân thứ bậc giữa các quy hoạch là vấn đề khó, song bắt buộc phải làm rõ. Ông nhấn mạnh: “Nếu là quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển hay sử dụng đất quốc gia thì thẩm quyền thuộc Quốc hội; còn quy hoạch ngành là thẩm quyền của Chính phủ”. Việc phân cấp, phân quyền trong công tác quy hoạch cần được nghiên cứu kỹ, tránh phân quyền tràn lan.

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương, dự thảo Luật đã bổ sung quy định xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch theo ba nhóm: giữa các cấp phê duyệt khác nhau; giữa quy hoạch vùng, tỉnh với quy hoạch ngành; và giữa các quy hoạch cùng cấp. Mục tiêu là rút ngắn thời gian triển khai dự án đầu tư, đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Trần Hồng Nguyên đề nghị làm rõ thêm mâu thuẫn giữa quy hoạch ngành và quy hoạch tỉnh, đồng thời yêu cầu thể chế hóa chỉ đạo của cấp có thẩm quyền để dự án luật phản ánh đúng tầm nhìn quốc gia về phát triển hạ tầng chiến lược, kết nối vùng và liên vùng.

Liên quan đến mối quan hệ giữa quy hoạch quốc phòng, an ninh và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, Thượng tướng Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại nhấn mạnh đây là vấn đề còn nhiều vướng mắc, cần được luật hóa để bảo đảm hài hòa giữa phát triển và giữ vững chủ quyền, an ninh quốc gia. Ông cũng lưu ý đến cơ chế bảo mật và phân quyền truy cập dữ liệu quy hoạch có yếu tố quốc phòng, an ninh, vừa cung cấp đủ thông tin, vừa bảo đảm an toàn, bí mật.

Về tính thống nhất của hệ thống pháp luật, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định yêu cầu cơ quan soạn thảo chỉ lựa chọn những nội dung thật sự cần thiết đưa vào Luật, tránh “ôm đồm” quá nhiều. Ông cho rằng, quy hoạch quốc gia có thời hạn 50 năm thì chương trình thực hiện cũng cần chia thành từng giai đoạn để bảo đảm khả thi.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Trần Hồng Nguyên cho biết hiện có tới 69 luật và pháp lệnh liên quan đến công tác quy hoạch, vì vậy cần bảo đảm sự tương thích giữa Luật Quy hoạch (sửa đổi) với các luật khác. Bà đề nghị không chỉ thay đổi về tên gọi, mà phải bổ sung quy định cụ thể để điều chỉnh thực chất các luật có liên quan.

Giải trình liên quan đến tính thống nhất của Luật Quy hoạch sửa đổi với các luật liên quan, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng cho biết, ban soạn thảo luôn bám sát chỉ đạo của Bộ Chính trị về ba vấn đề: Phải xử lý dứt điểm các khó khăn, vướng mắc và các điểm nghẽn hiện nay; phải đảm bảo sự đồng bộ và thống nhất trong hệ thống pháp luật về quy hoạch; cần có cái quy định về chuyển tiếp để kế thừa tối đa các quy hoạch mà của các thời kỳ trước. Do đó phải xem xét một cách đồng bộ tất cả các vấn đề trong các luật liên quan, dẫn đến phải sửa toàn diện, đồng bộ và triệt để Luật này.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh kết luận phiên thảo luận.

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đánh giá cao nỗ lực chuẩn bị của Chính phủ và các cơ quan thẩm tra. Ông đề nghị Chính phủ tập trung xử lý sáu nhóm vấn đề trọng tâm, trong đó có việc hoàn thiện cơ chế xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch, làm rõ nội hàm “sự phù hợp” giữa quy hoạch, phân định rõ thẩm quyền phê duyệt, và đảm bảo tính thống nhất giữa Luật Quy hoạch (sửa đổi) với các luật liên quan như Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, quy hoạch quốc gia phải thuộc thẩm quyền của Quốc hội, đồng thời yêu cầu tiếp tục rà soát, sửa đổi các quy định nhằm xóa bỏ rào cản hành chính, chuyển từ “quản lý” sang “kiến tạo phát triển”, tạo môi trường đầu tư minh bạch, bình đẳng.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan soạn thảo tiếp thu đầy đủ ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các Ủy ban chuyên môn, hoàn thiện hồ sơ Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi) để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10, bảo đảm tiến độ, chất lượng và tính đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Huy Tùng