Làm rõ một số ý nhằm đảm bảo tính khách quan khoa học trong đánh giá

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh, Đoàn ĐBQH Lâm Đồng phát biểu tại họp tổ. Ảnh: LV

Văn kiện thể hiện một bước nhảy vọt về tư duy phát triển

Theo Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh, chủ đề đại hội “Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, chung sức, đồng lòng thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030; tự chủ chiến lược, tự cường, tự tin, tiến mạnh trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc vì hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội” đã thể hiện tầm vóc chiến lược, quán triệt sâu sắc tinh thần tự chủ, tự cường dân tộc, đặt ý chí và trí tuệ của hơn 100 triệu người Việt Nam - tài nguyên quý giá nhất - làm động lực và căn cốt để hiện thực hóa mục tiêu phát triển phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội dưới sự lãnh đạo của Đảng Đây là tuyên ngôn có tầm vóc chiến lược, mang đậm hơi thở của thời đại mới và tinh thần tự lực, tự cường của dân tộc.

Tổng Bí thư đã từng khẳng định rằng: Tài nguyên quý nhất của Việt Nam không phải là khoáng sản, không phải là vị trí địa - chiến lược, mà chính là 106 triệu người Việt Nam hiện nay, những người cần cù, sáng tạo, giàu lòng yêu nước, giàu ý thức cộng đồng, ham học hỏi và biết vươn lên trong hoàn cảnh khó khăn. Đây là sự kết tinh của tư duy lãnh đạo, thể hiện ý chí và quyết tâm chính trị cao nhất của Đảng trong giai đoạn phát triển mới. Đây không chỉ là tuyên ngôn cho một nhiệm kỳ mà còn là định hướng chiến lược cho "Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc" hướng tới mục tiêu hùng cường và thịnh vượng.

Dự thảo Báo cáo Chính trị Đại hội XIV đánh dấu một bước tiến mang tính bước ngoặt, một sự đổi mới căn bản về phương pháp tiếp cận và cấu trúc văn kiện. Lần đầu tiên, ý chí lãnh đạo kiên định của Đảng được thể hiện qua việc hợp nhất ba trụ cột quan trọng: Báo cáo chính trị, Báo cáo kinh tế - xã hội và Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng thành một chỉnh thể thống nhất, súc tích. Sự tích hợp này không chỉ đảm bảo tính nhất quán cao nhất về tư tưởng và hành động, mà còn là minh chứng cho tinh thần "dễ hiểu, dễ làm" xuyên suốt.

Quan trọng hơn, văn kiện đã thể hiện một bước nhảy vọt về tư duy phát triển, khi kịp thời cập nhật hàng loạt quyết sách chiến lược đã được Bộ Chính trị ban hành gần đây. Điều này không chỉ tạo ra động lực tức thời và mạnh mẽ cho công cuộc phát triển nhanh, bền vững, mà còn là cơ sở chính trị vững chắc để toàn Đảng, toàn dân, và toàn quân hiện thực hóa khát vọng Việt Nam hùng cường vào năm 2045 - một tầm nhìn vượt thời đại và đầy tính lịch sử.

Góp ý cụ thể trong phần đánh giá về hạn chế, yếu kém, Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh chỉ ra: Khổ cuối trang 11, về văn hóa “Thị trường văn hóa chậm phát triển. Môi trường văn hóa chưa thật sự lành mạnh; đạo đức xã hội còn biểu hiện xuống cấp”. Thực tế xã hội cho thấy, những giá trị đạo đức cốt lõi của dân tộc như tinh thần yêu nước, tương thân tương ái, đoàn kết vẫn được duy trì và phát huy mạnh mẽ, đặc biệt trong các tình huống khó khăn (dịch bệnh, thiên tai), sự xuống cấp đạo đức nghiêm trọng nhất hiện nay lại nằm ở một bộ phận, trên một số lĩnh vực chứ không phải tất cả.

Đại biểu đề nghị chỉnh lại là “đạo đức xã hội ở một số khía cạnh có biểu hiện xuống cấp” nhằm đảm bảo tính khách quan khoa học trong đánh giá, đồng thời giúp củng cố niềm tin của nhân dân và tập trung nguồn lực để giải quyết các vấn đề trọng yếu, nâng cao đạo đức xã hội một cách hiệu quả.

Tại khổ 2, trang 12, về khoa học công nghệ “Cơ chế, chính sách, nguồn lực đầu tư, quản lý tài chính trong khoa học, công nghệ và chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ trí thức chưa phù hợp”, Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh nêu thực tế trong thời gian vừa qua, việc quản lý các đề tài còn nặng nề về hành chính, từ xét duyệt, tổ chức thực hiện, đánh giá, nghiệm thu đến phổ biến kết quả nghiên cứu. Vì vậy, đề nghị viết lại là “Cơ chế, chính sách, nguồn lực đầu tư, quản lý hành chính, tài chính trong khoa học, công nghệ và chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ trí thức chưa phù hợp”.

Tại khổ 3, trang 12, “Dịch vụ y tế còn nhiều hạn chế, nhất là y tế cơ sở, y tế dự phòng”, Đại biểu đề nghị bổ sung quản lý an toàn thực phẩm còn lỗ hổng nghiêm trọng; sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn diễn biến phức tạp với quy mô lớn.

Quan tâm đầu tư, xây dựng hạ tầng năng lượng

Góp ý về Chương trình hành động, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh đề nghị bổ sung nội dung “xây dựng và hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách về các công cụ kinh tế trong bảo vệ môi trường, trên cơ sở áp dụng nguyên tắc người gây ô nhiễm phải trả tiền, bao gồm: Thuế, phí, ký quỹ, xây dựng và vận hành thị trường carbon, bồi thường thiệt hại môi trường và chi trả dịch vụ môi trường”.

Nguyên tắc này là nền tảng cốt lõi để sử dụng các công cụ kinh tế nhằm điều chỉnh hành vi của tổ chức, cá nhân theo hướng có lợi cho môi trường. Về các đột phá chiến lược tại Điểm c, đại biểu hoàn toàn thống nhất và đánh giá rất cao quan điểm về việc đầu tư, xây dựng hạ tầng năng lượng đáp ứng yêu cầu phát triển đột phá kinh tế - xã hội.

Trong đó, việc xây dựng một số nhà máy điện hạt nhân với quy mô phù hợp, công nghệ tiên tiến, an toàn (đặc biệt là nhà máy điện hạt nhân mô đun nhỏ - SMRs), cùng với phát triển các dự án năng lượng tái tạo, là cần thiết và đúng đắn.

Đại biểu đề nghị quan tâm một số điểm như sau: Triển khai chương trình phát triển điện hạt nhân quốc gia: Xây dựng các cơ sở hạ tầng cần thiết của quốc gia cho phát triển điện hạt nhân. Dự án điện hạt nhân không chỉ đơn thuần là dự án năng lượng, mà là cam kết quốc gia về bảo đảm an toàn, an ninh hạt nhân. Việc xây dựng đầy đủ khuôn khổ luật pháp và pháp quy hạt nhân, được cấp phép và giám sát trong toàn bộ vòng đời của nhà máy, cũng như xây dựng năng lực ứng phó sự cố bức xạ hạt nhân và tham gia cơ chế quốc tế về bồi thường thiệt hại hạt nhân là điều kiện cần, yêu cầu bắt buộc theo hướng dẫn của IAEA.

Đặc biệt, cần tăng cường năng lực cho cơ quan pháp quy hạt nhân và tổ chức hỗ trợ kỹ thuật. Cơ quan pháp quy hạt nhân là một trong 2 chủ thể quan trọng tham gia thực hiện dự án điện hạt nhân cùng với chủ đầu tư/tổ chức vận hành.

Về tham gia và tổ chức thực thi hiệu quả các điều ước quốc tế, Việt Nam đã ký kết cơ bản các điều ước quốc tế về an toàn, an ninh và không phổ biến vũ khí hạt nhân. Vấn đề hiện nay là xây dựng năng lực và cơ chế để tổ chức thực hiện các điều ước quốc tế này.

Đặc biệt, phải quan tâm xây dựng năng lực kỹ thuật giám sát việc thực thi Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân, để làm công cụ hỗ trợ đấu tranh pháp lý khi có những bất lợi trong quan hệ quốc tế. Do đó, cần sớm tham gia các điều ước quốc tế về bồi thường hạt nhân trước khi ký Hiệp định Liên Chính phủ về xây dựng nhà máy điện hạt nhân với các đối tác. Đồng thời, cần quan tâm đến các vấn đề như: Đào tạo phát triển nguồn nhân lực điện hạt nhân; lựa chọn công nghệ, làm chủ và nội địa hóa công nghệ; tham gia chuỗi cung ứng công nghiệp điện hạt nhân toàn cầu.

Lê Vân/Báo Tin tức và Dân tộc