Lệnh trừng phạt của Mỹ phơi bày điểm yếu năng lượng của Serbia
Công ty Naftna Industrija Srbije (NIS) thuộc sở hữu của Nga đã ngừng hoạt động lọc dầu khi các lệnh trừng phạt của Mỹ bóp nghẹt dòng chảy dầu thô đến Serbia, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ thiếu nhiên liệu trước mùa đông.
(Ảnh minh họa)
Một lô hàng khoảng một triệu thùng dầu thô KEBCO của Kazakhstan cập cảng Omisalj (Croatia) vào ngày 9/10 hiện vẫn bị phong tỏa liên quan tới lệnh trừng phạt mới nhất của Mỹ nhằm vào Nga, sau khi việc vận chuyển qua đường ống JANAF bị đình chỉ từ ngày 8/10, theo nhiều nguồn tin trong ngành được Reuters dẫn lại.
Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài (OFAC) thuộc Bộ Tài chính Mỹ đã để cho giấy phép miễn trừng phạt đối với NIS hết hạn vào ngày 9/10, qua đó chính thức cắt đứt khả năng mua dầu thô quốc tế của công ty.
NIS, với 56% cổ phần do Gazprom Neft của Nga nắm giữ, vận hành nhà máy lọc dầu duy nhất của Serbia tại Pančevo, với công suất khoảng 4,8 triệu tấn dầu thô mỗi năm và cung cấp hơn 80% nhu cầu xăng dầu trong nước. Nếu không có các lô hàng mới, hoạt động lọc dầu có thể dừng lại vào đầu tháng 11, theo giới chức và các nhà giao dịch.
Chính phủ Serbia đã cố gắng giảm nhẹ rủi ro trước mắt. Tổng thống Aleksandar Vučić cho biết lượng dự trữ hiện tại đủ dùng đến cuối năm, song các nhà phân tích cảnh báo rằng tình trạng gián đoạn kéo dài có thể buộc quốc gia này phải phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu sản phẩm nhiên liệu qua các nước láng giềng thuộc EU.
Đường ống JANAF từ Croatia là tuyến cung cấp chính cho Serbia kể từ năm 2022, vận chuyển dầu thô Nga và Kazakhstan. Việc đóng cửa tuyến này nhấn mạnh sự hạn chế trong hệ thống logistics năng lượng của khu vực Balkan, nơi các tuyến thay thế rất ít và khả năng lưu trữ trong nước còn hạn chế.
Trước đó trong tháng này, các chuyên gia khu vực cho rằng các biện pháp trừng phạt mới nhất của Mỹ sẽ tác động mạnh đến lĩnh vực hạ nguồn của Serbia, gọi mức độ phụ thuộc của NIS là "điểm yếu then chốt" đối với quốc gia Balkan này.
Hiện Serbia đang tìm kiếm các lô hàng thay thế qua Hungary và xem xét các thỏa thuận trao đổi tạm thời với các nhà máy lọc dầu trong khu vực. Việc những nguồn cung này có thể đến kịp thời để duy trì hoạt động của nhà máy Pančevo hay không sẽ quyết định liệu Serbia có tránh được một cuộc khủng hoảng nhiên liệu toàn diện hay không.
