Liên tiếp đón không khí lạnh 'lạ', dự báo một mùa đông khắc nghiệt

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, không khí lạnh đã ảnh hưởng đến khu vực Đông Bắc Bộ, một số nơi ở khu vực Tây Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa nhiều mây, có mưa rải rác.

Khối không khí lạnh sẽ tiếp tục được tăng cường, mở rộng phạm vi ảnh hưởng xuống khu vực Trung Trung Bộ kèm theo gió Đông Bắc hoạt động mạnh cấp 2–3, riêng vùng ven biển đạt cấp 3.

Không khí lạnh liên tục tràn về Bắc bộ, kèm theo mưa rải rác (Ảnh minh họa)

Do tác động của không khí lạnh kết hợp với nhiễu động trong đới gió Đông, khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Bắc Nghệ An có mưa trên diện rộng. Trời trở lạnh ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, riêng vùng núi Bắc Bộ có nơi rét. Nhiệt độ thấp nhất phổ biến 18–21°C, vùng núi có nơi dưới 17°C.

Tại Hà Nội, dự báo có mưa, trời lạnh, nhiệt độ thấp nhất dao động 19–21°C.

Trên biển, ở vịnh Bắc Bộ và vùng biển từ Nam Quảng Trị đến Quảng Ngãi xuất hiện gió Đông Bắc mạnh cấp 5, có lúc cấp 6, giật cấp 7–8; biển động, sóng cao 1,5–3,0m. Khu vực Bắc Biển Đông (bao gồm quần đảo Hoàng Sa) có gió Đông Bắc mạnh cấp 6, giật cấp 7–8, biển động, sóng cao 2,0–4,0m.

Do ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường kết hợp với nhiễu động gió Đông trên cao, khu vực từ Nam Nghệ An đến Quảng Ngãi có mưa to đến rất to, kèm dông.

Mưa dông trong những ngày tới có thể đi kèm theo các hiện tượng thời tiết cực đoan như lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh, gây ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, cây cối, nhà cửa, giao thông và cơ sở hạ tầng. Đồng thời làm gia tăng nguy cơ ngập úng tại các vùng trũng thấp, lũ quét trên các sông suối nhỏ, sạt lở đất ở khu vực đồi núi, cũng như ngập cục bộ tại các đô thị và khu công nghiệp.

Trên biển, gió mạnh và sóng lớn có thể cản trở hoạt động của tàu thuyền, các phương tiện đánh bắt và khai thác thủy sản.

Để đảm bảo sức khỏe trong những ngày thời tiết chuyển lạnh, người dân — đặc biệt là người già và trẻ nhỏ — cần chủ động giữ ấm cơ thể, mặc đủ áo khi ra ngoài, tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột giữa trong nhà và ngoài trời.

La Nina trở lại, báo hiệu mùa đông lạnh nhất trong nhiều năm ở miền Bắc

Theo ông Nguyễn Đức Hòa, Phó Trưởng phòng Dự báo khí hậu thuộc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, "thủ phạm" chính khiến mùa đông năm nay được dự báo là khắc nghiệt hơn chính là hiện tượng La Nina.

Số liệu quan trắc mới nhất cho thấy, nhiệt độ mặt nước biển tại khu vực trung tâm Thái Bình Dương (gọi là Nino3.4) đang lạnh dần một cách rõ rệt.

La Nina gây ra các hiện tượng khí hậu như mưa lớn, lũ lụt và hạn hán. (Ảnh minh họa)

Dự báo trong ba tháng tới, từ tháng 11/2025 đến tháng 1/2026, xác suất xuất hiện La Nina sẽ được đẩy lên mức 60 - 75%. Đây là một chỉ số rất đáng tin cậy cho thấy La Nina đang hình thành và sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thời tiết nước ta.

Lịch sử khí hậu cho thấy một quy luật rõ ràng: trong những năm chịu ảnh hưởng của La Nina, nhiệt độ trung bình mùa đông tại Việt Nam, đặc biệt là khu vực miền Bắc và Bắc Trung bộ, thường thấp hơn hẳn so với mức trung bình nhiều năm.

Với kịch bản một La Nina yếu đến trung bình được dự báo sẽ duy trì từ cuối năm 2025 sang đầu năm 2026, hầu hết các mô hình dự báo khí hậu đều chỉ ra một xu hướng chung: nhiệt độ tại miền Bắc trong các tháng chính đông sẽ ở mức xấp xỉ hoặc thấp hơn đáng kể so với bình thường.

Cụ thể hóa dự báo, các chuyên gia nhận định mùa đông năm nay sẽ lạnh hơn rõ rệt so với các mùa đông trong những năm gần đây. Các đợt không khí lạnh gia tăng về cường độ và tần suất, dẫn đến các đợt rét đậm, rét hại sẽ tập trung dồn dập trong khoảng thời gian từ nửa cuối tháng 12/2025 cho đến hết tháng 2/2026.

Đáng chú ý, trong các đợt rét này, nhiều khả năng sẽ xuất hiện những trị số nhiệt độ xuống rất thấp, thấp hơn hẳn so với mức bình thường mà người dân đã quen thuộc. Điều này đồng nghĩa với việc các khu vực vùng cao có thể sẽ phải đối mặt với hiện tượng mưa tuyết và băng giá, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất nông nghiệp và đời sống sinh hoạt.

Sang đến giai đoạn nửa cuối tháng 2 và trọn tháng 3/2026, kiểu thời tiết đặc trưng sẽ chuyển dần sang trạng thái rét ẩm quen thuộc. Lúc này, cái rét không còn khô hanh và buốt giá nữa mà sẽ kèm theo mưa nhỏ, mưa phùn kéo dài, tạo nên cảm giác rét thấu xương.

Trong khi đó, về phía xa hơn, hiện tượng La Nina được dự báo sẽ suy yếu dần. Từ tháng 2 đến tháng 4/2026, nhiệt độ mặt nước biển có xu hướng ấm lên, và khả năng cao hệ thống khí hậu sẽ chuyển về trạng thái trung tính, chấm dứt ảnh hưởng của La Nina.

Tuy nhiên, khi đó mùa đông lạnh giá cũng đã dần khép lại, nhường chỗ cho tiết trời mùa xuân. Như vậy, có thể thấy, một mùa đông với cái rét đậm, rét hại "đúng chất" sắp sửa quay trở lại với miền Bắc sau một thời gian dài vắng bóng.

Hà Chi