Liên Xô đã làm gì với những 'trại tử thần' của phát xít Đức sau chiến thắng
Trại tập trung của phát xít Đức, xét về mặt kinh tế, từng là những công trình có giá trị được đầu tư không ít nguồn lực. Bên chiến thắng là Liên Xô đã nghĩ ra cách sử dụng chúng như thế nào để phục vụ cho lợi ích của mình. Tài sản trong các 'trại tử thần' lần lượt được đưa đi, sau đó tù binh Đức bắt đầu chuyển đến.
Làmnơigiamgiữtù binh
Sau chiến thắng, Hồng quân Liên Xô giam giữ hàng trăm nghìn tù binh của quân đội và đội dân quân tự vệ Đức Quốc xã. Sắp xếp chỗ ở, ăn uống và canh gác số người này là vấn đề không hề đơn giản. Chính vì vậy, người ta quyết định bố trí cho tù binh ở trong các trại tập trung bỏ trống. Cơ sở hạ tầng vẫn được giữ nguyên, chỉ thay lính gác trên các chòi quan sát, còn hàng rào dây thép gai và các loại rào chắn khác sẽ ngăn không cho tù binh chạy ra ngoài. Thời gian đầu, sự sắp xếp này diễn ra khá lộn xộn.
Tình hình sau đó đã được chỉnh đốn lại. Năm 1948, trại tập trung Buchenwald và Sachsenhausen được giao cho Tổng cục Trại giam thuộc Bộ Nội vụ Liên Xô quản lý với ký hiệu là “Trại tập trung số 2” và “Trại tập trung số 7”. Năm 1950, hai trại này bị đóng cửa.
Cổng vào một trại tập trung của Đức Quốc xã. Nguồn: Russian7.ru
BàngiaochoTổngcụcTrạigiamsửdụng
Trong khuôn khổ bồi thường chiến tranh, từ Đức chuyển sang Liên Xô không những máy công nghiệp, công nghệ và kỹ thuật, mà còn trang thiết bị của các trại tập trung. Chúng được bàn giao cho Tổng cục Trại giam để tiếp tục sử dụng. Hội nghị Paris diễn ra hai tháng cuối cùng năm 1945 đã thống nhất các khoản bồi thường chiến tranh bằng thỏa thuận ngày 14-1-1946. Thỏa thuận này xác định tỷ lệ bồi thường cho những quốc gia bị thiệt hại do Đức Quốc xã gây ra, trong đó quy định việc thành lập Cơ quan bồi thường chiến tranh. Tuy nhiên, tổng mức bồi thường từ phía Đức không được quy định bằng văn bản.
Vấn đề chuyển tài sản của các trại tập trung sang Liên Xô được giải quyết ở cấp Thứ trưởng Bộ Nội vụ Liên Xô, Thượng tướng Ivan Serov. Trong số những tài liệu lưu trữ gồm có bản báo cáo được Chủ nhiệm Tổng cục Trại giam, Thiếu tướng Dobrynin trình lên Thứ trưởng Bộ Nội vụ Liên Xô Ivan Serov. Theo đó, báo cáo kiến nghị chuyển cho Tổng cục Trại giam số tài sản gồm 31 lán gỗ của trại Buchenwald và 33 lán gỗ của trại Mühlberg, toàn bộ bếp núc của hai trại này, tiệm giặt là của trại Buchenwald, dụng cụ y tế và trang thiết bị của cả hai trại, cũng như toàn bộ máy móc sản xuất. Thượng tướng Ivan Serov chấp thuận kiến nghị này, đồng thời đưa vào nghị quyết đề xuất cử chuyên gia của Tổng cục Trại giam trực tiếp đến hiện trường trưng thu những tài sản có giá trị. Nghị quyết này được ban hành tháng 3-1948.
